Мемлекет және қуқықі теориясы Оцу ццралы
жүктеу/скачать 7,78 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- № 22 кесте 58 19 тақырып. Т¥ЛҒА, ҚҮҚЫҚ, МЕМЛЕКЕТ
- 1. Түлғаның қүқықтық мәртебесі
| 4. Қүқмқ институты
- бүл қоғамдық қатынастардың белгілі бір түрін (тобын) реттейтін заң нормаларының жиынтыгы. Құқық институты - заң нормаларының құкық саласына қарағанда аз жиынтығы. Әрбір қүқық саласында бірқатар институттар болады. Мысалы, еңбек қүқығында - еңбек тәртібі институты, жалакы институты, азаматтық құқықта - ескіру мерзімі институты, өкілдік институты және т.б. Белгілі бір нормалар жиынтығының нақты бір қүқықтық инс- тиутты қалыптастыруының заңды негізі болып үш белгі табы- лады: 1) қүқықтық нормалардың занды теңдігі; 2) қоғамдық қаты- настарды реттеудің толықтығы; 3) қүқықтық институтты кұраушы нормалардың заңдар мен басқа да нормативтік-қүқықтық актілер- дің тарауларында, бөлімдерінде жэне басқа да қүрылымдық бір- ліктерінде жинақталуы. 57 № 22 кесте 58 19 тақырып. Т¥ЛҒА, ҚҮҚЫҚ, МЕМЛЕКЕТ /. Тулганмң қуқықтық мэртебесі. 2. Мемлекет пен қуқықтмң арақатынасы. 3. Экономика, саясат пен қуқықтың арақатынасы. 1. Түлғаның қүқықтық мәртебесі - бұл субъектінің қоғамда занды түрде бекітілген жағдайы. Қүқықтық мэртебе тұлганың іс жүзіндегі (әлеуметтік) мэртебесін, оның қоғамдағы нақты жағ- дайын бекігеді. Қүкықтық мэртебе дегеніміз субъектілердің құ- қықтары мен міндеттерінің, сонымен қатар, мемлекеттік органдар мен лауазымды тұлгалардың өз әлеуметтік рөлдеріп орындауға бағытталған өкілегтіктерінің конституция мен заңнамада танылған жиынтыгы. Қүқықтар мен міндеттер қүқықтық мәртебеніц негізін құрайды. Құқықтық мәртебенің құрылымы төмендегідей элементтерден қүралған: құқықтар мен міндеттер; - заңды мүдделер; қүқы қсубъекті л і к; - азаматтық; - заңды жауапкершілік; кұқықтық қағидалар. Қүқықтық мэртебе жалпы, арнайы және жеке-дара болып бө- лінеді. Жалпы мэртебе - бүл тұлғаның мемлекет азаматы ретіндегі Конституцияда бекітілген мәртебесі. Ол барлық азаматтар үшін бірдей болып табылады. Арнайы мэртебе азаматтардың белгілі бір санаттарының (студенттердің, соғысқа қатысушылардың, зейнет- керлердің және т.б.) жағдайының ерекшеліктерін бекітеді, олар- дыц арнайы функцияларды жүзеге асыру мүмкіндігін қамтамасыз етеді. Жеке-дара мэртебе жекелеген түлғаның ерекшеліктерін (жыныс, жас, отбасы жағдайы, лауазым жэне т.б.) көрсетеді және тұлғаның жеке дараландырылған қүқықтары мен міндеттерін білдіреді. жүктеу/скачать 7,78 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|