Н. С. Хрущевтің партиялық-мемлекеттік басқару жүйесіндегі реформасы және оның үстіртін сипаты.
Жауап: И. Сталиннің қайтыс болуы (1953) КСРО-да тез және күрт өзгерістер тудырды, олар партияның ішінде н. с. Хрущев айтқан өте күшті реформаторлық тенденцияларды ашты. Олардың логикасын түсіну үшін реформаторлар социализмнің негізгі моделіне қол тигізбегенін атап өткен жөн, олар оны жетілдіруге, режимнің идеологиялық және ұйымдастырушылық механизмін жаңартуға және жеке адамды биліктен алыстатуға тосқауыл қоюға тырысты.
Мемлекеттік жүйенің даму факторлары
1. Мемлекеттік басқару жүйесінің эволюциясының маңызды факторы партиядағы билік үшін саяси күрес болды, ол сталиндік дамудың векторын анықтауы керек еді.
Билік үшін күресте (г. м.Маленков, В. М. Молотов, Л. П. бериямен) н. с. Хрущев сталинизмнің экстремизмін айыптауға ставка жасады – басында өте сақ болды – бұл оған негізгі қарсыластарын жоюға мүмкіндік берді.
Жаңа басшылықтың позициясын нығайтқан алғашқы қадам қоғамның үмітіне сай әрекет болды. Ішкі істер министрі Л.П. Берия мен оның қол астындағы адамдар тұтқындалып, сотталып, атылды, олар озбырлық жасап, жаппай қуғын-сүргін жасады. ІІМ штаттарын 12% - ға қысқарту және үлкен тазарту жүргізілді (бөлек ІІМ мен МГБ 1953 жылы наурызда біріктірілді). Олардың бұрынғы 1342 қызметкері сотқа тартылып, түрлі жазалау шараларына тартылды, 2370-і әкімшілік тәртіпте жазаланды.
Заңсыз қуғын-сүргін үшін пайдаланылған КСРО Ішкі істер министрінің жанындағы арнайы жиналыс жойылды. 1934-1953 жылдар аралығында ол 10 101 адамды өлім жазасына кесті.
1954 жылы ІІМ-ден КСРО Министрлер Кеңесі жанындағы Мемлекеттік Қауіпсіздік Комитеті (КСРО МҚК) бөлінді.
2. Сталиндік озбырлықтың алғашқы көріністері биліктің бүкіл қоғаммен саяси татуласуын мақсат етті.
Мұндағы басты еңбегі н. с. Хрущевке тиесілі. 1956 жылы КОКП XX съезінің жабық отырысында Н. С. Хрущев Сталиннің жеке басына табынуды әшкерелеумен баяндама жасады. Қуғын-сүргін құрбандарының істерін қайта қарау және кінәсіз адамдарды оңалту бойынша үлкен және тынымсыз жұмыс жүргізілді. Депортацияланған халықтардың мемлекеттік құрылымдарын қалпына келтіру басталды. 1957 жылы Шешен-Ингуш АССР-і қалпына келтірілді, Черкес АҚ – ы Қарашай-Черкес АССР-і, Кабардин АССР-і Кабардин-Балқар АССР-і болып қайта құрылды. 1958 жылы Қалмақ АҚ қалмақ АССР болып қайта құрылды.
Достарыңызбен бөлісу: |