ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ «М.ӘУЕЗОВ атындағы Оңтүстік Қазақстан университеті» БАСҚАРУ ЖӘНЕ БИЗНЕС ЖОҒАРЫ МЕКТЕБІ МЕНЕДЖМЕНТ ЖӘНЕ МАРКЕТИНГ КАФЕДРАСЫ
Мемлекеттік борышты басқару – мемлекеттің өзі және оның кепілдігімен алынған борышқа қызмет көрсету, оны жоспарлы өтеу, жаңа қарыздарды тарту мен жүзеге асырудың шарттарын жасау жөніндегі мемлекет шараларының жиынтығы; мемлекеттің оған уәкілетті органдары арқылы ұтымды және тиімді қарыз алуды қамтамасыз ету және мемлекеттік кредитке қызмет көрсетуін оңтайландыру жөніндегі қызметі; басқару келешекте макроэкономикалық қиыншылықтардан және төлем балансының проблемаларынан аман болу мақсатында жүзеге асырылады. Бұл орайда борыш мониторингі – борышты есепке алу, талдау және қалыптастыру, өзгерту және оған қызмет көрсету процестерін қадағалап, бақылап отыру жөніндегі уәкілетті органдардың қызметінде мемлекеттік борыштын мониторингі жүргізіледі. Мемлекеттік қарызды басқарудың келесідей әдістері бар: • Қайта қаржыландыру • Конверсия (Мерзімді ұзарту) • Консолидация (Жаңғырту) • Сәйкестендіру (унификация) • Облигацияларды кемімелі ара салмақ бойынша айырбастау • Қарыздарды өтеудің мерзімін ұзарту • Мемлекеттік борышты төлеуден бас тарту
Қорытынды
Қорыта келгенде мемлекеттік несие қарызға алынған ақша мемлекеттік билік органдарының қарамағына олардың қосымша қаржы ресурстарына айнала отырып түседі.
Жалпы несиеден – уақытша пайдаланып қайтаруға ақша немес шауар беріледі. Әдетте кредитті пайдаланғаны үшін күні бұрын уағдаласылған пайызды төлейді.
Несиеге чек, вексер, несие карточкалары жатады.
Мемлекеттік борышының болуы мезгілі келген пайыздары және борыштың міндеттемелерді өтеуді толу жөніндегі жыл сайынғы шығындарды қажет етеді, оларды мемлекеттік борышты басқару жөніндегі шығындар деп атайды.
Мемлекеттік борыш ден бір алынған және белгілі бір күнде өтелмеген мемлекеттік заемдардың сомасы.
