Лебіз адамзат санасында өшпес із
жүктеу/скачать 3,89 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- «Әр азамат Отан алдындағы борышын тұрғылықты мекенжайы бойынша өтеуі керек» деген пікірмен келісесіз бе ИӘ
- 3-бетте Болат САЙЛАН, Ауған соғысының ардагері: Расул ЖҰМАЛЫ
- Жалғасы 2-бетте Елімізде әскери ғылымның дамуына не кедергі Қай салада болмасын, бәске лестік негізгі
- Жарқын ТҮСІПБЕКҰЛЫ Генералдар қатары молая түсті Бүркіт НҰРАСЫЛ
- Ә. ЖАҚСЫБЕКОВ Қазақстан Республикасы қорғаныс министрінің құттықтауы 7 және 9 мамырда Қарулы Күштердің жеке
- Жалғасы 2-бетте e mail: info@аlashainasy.kz
- 7.05.2011 жыл
- СОҒЫСТЫҢ БІР ЖЕҢІМПАЗЫ – ДОЛЛАР
- СОҒЫС ТАРИХЫН ҚАЙТА ЖАЗУ: ҚАРСЫЛАР МЕН ЖАҚТАСТАР
- Екінші дүниежүзілік соғыс тарихы қайта қарала береді Елімізде әскери ғылымның дамуына не кедергі
| Республикалық қоғамдық-саяси ақпараттық газет №77 (529) 7 мамыр сенбі
2011 жыл ЛЕБІЗ
Адамзат санасында өшпес із қалдырған Ұлы Отан соғысының 66 жылдығы мен Отан қорғаушылар мерекесі күні қарсаңында бар ерік- жігерін отан қорғау ісіне, әскери қызметке арнаған біраз адам жоғары әскери атақтарға ие болды. Кеше Ақордада Мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаев бір топ әскери қызметкерге жоғары әскери және арнаулы атақтар мен сыныптық шен- дер беріп, қызмет барысында ерекше көзге түсіп, ерлігімен ерекшеленген азаматтардың өңіріне жоғарғы мем- лекеттік наградалар тақты. ДАТ! 6-б етте Әділбек ЖАҚСЫБЕКОВ: Қарулы Күштердің немен айналысып жатқанынан жұрт хабардар болып отырса, асүйдегі күңкілдер де азаяр еді ОЙТҮР
ТКІ www.аlashainasy.kz e-mail: info@аlashainasy.kz Президент Нұрсұлтан Назарбаев әрбір әскери қызметкердің генерал атағына жетуі үлкен мәртебе екенін айта келіп, сонымен қатар әскери шеннің оларға айрықша міндет жүк тейтінін ес- кертті. «Біз 7 мамыр күні Отан қор ғаушылар күнін мерекелейміз. Қалыптасқан дәстүр бойын- ша осы мейрам қарсаңында біз әруақытта өзі- нің қызметінде жетістіктерге жеткен, тәлімімен, білімімен Отанымызға қызмет етуде еңбек сің- ір ген үздік адамдарды марапаттаймыз. Бүгін осы дәстүр бойынша бір топ біздің әскери және құқық қорғау органы қызметкерлеріне жоғары әскери шен – генерал атағын беру үшін жиналып отырмыз. Тәуелсіздігіміздің 20 жылдығы мере- кесі жылында сіздер осындай марапатқа ие бо- лып отырсыздар. Өз қыз меттеріңізбен, атқарған жұмыстарыңызбен осын дай дәрежеге жетіп отырсыздар. Сон дық тан осы марапаттарыңызбен сіздерді шын жү ректен құттықтаймын», – деп атап өтті мемле кеттік наградаларды салтанатты түрде тапсырып тұрып. Мемлекет басшысының Жарлығымен Мұрат Майкеев генерал-лейтенант әскери атағы на ие болса, Бауыржан Әбжанов, Тұрысбек Әли асқаров, Алмаз Әсенов, Олег Бижанов, Алмас Жұмакеев, Марат Қолқабаев, Рысбек Көшербаев, Марат Өсіпов, Дәулет Оспанов, Исатай Сартаев секілді әскерилер генерал-майор атанды. ОЙ-КӨКПАР
– Мен бұл пікірді қолдаймын. Әскери борышты әркім өзінің туған жерінде, тұрғылықты жері бойынша өз аймағында өтегені дұрыс. Негізі, бұл әдіс көптеген дамы
ған елдерде бұрыннан қолданылып келе жатыр. Тіпті кейбір елдердің ер-азамат- тары күнделікті жұмысқа барып келгендей, әскерге таңертең барып, кешке қайтып-ақ әскери міндетін өтейді. Мәселен, Израиль еліне барған іссапа- рымда осы жүйенің артықшылығын кө- зім мен көрдім. Бұл – мемлекет әскери қуатымен көршілес мұсылман мемлекет- терін сескендіріп отырған мемлекет. Ал әскерінің басым бөлігі осындай жүйемен әскери борышын өтейді. Яғни тұрғылықты мекенжайы бойынша әскери міндетін өтеу жүйесі арқылы-ақ межелеген жетістігіне жетіп отыр.
– Жоқ, бұл пікірге қарсымын. Ер-азамат- тардың әскери борышты тұрғылықты ме- кенжайы бойынша өтегені мүлдем дұрыс емес. Ер-азамат бәріне дайын болуы тиіс. Мәселен, Шығыс Қазақстанда апай-топай бір деңе бола қалса, Қызылорданың тұрғыны абдырап қалары сөзсіз. Бұрын көріп-білме- ген жерде ол ешқандай әскери тактиканы көрсете алмауы да мүмкін. Ал осылай бір аймақтың балаларын екінші аймаққа әс- керге жіберу арқылы бұл қиындықтың ал- дын алуға болады. Бұрыннан келе жатқан әскери жүйе олардың өз тұрғылықты жері- нен алысырақ жерде шыңдала түсуіне әсер етеді.
Кеңес Одағы кезінде ер-азаматтарымыз шекара асып, мүлдем басқа мемлекетке барып та әскери міндетіп өтеп келіп жүрді ғой.
Жалғасы 2-бетте Елімізде әскери ғылымның дамуына не кедергі? Қай салада болмасын, бәске лестік негізгі құндылыққа айналып отырған қазіргі заманда ғылым мен білімсіз жетістікке жету мүмкін емес екендігін айтып түсіндірудің өзі – артық. Барлығы да философияның «алдымен идея, содан кейін идеяны жүзеге асыру» принципіне сүйенеді. Дәл осы тұжырымға мысал ретінде ел экономикасын қарқындату мақсатында «Ғылым туралы заң» қабыл- данып, индустриялық-инно- ва ция лық ұзақмерзімді бағ- дар лама бекітілгенін айтуға болады. Әр мемлекет төрт құбыласын теңестіру үшін тер төгеді. Ғылымға көңіл аударған біздің елде сол ғылымның әске ри саласының ахуалы нешік? Қа зақстан мен көршілес елдер дегі әскери ғылымның қазіргі жағ дайын салыстырып көрген едік. Әдетте, біз әскери әлеуетіміз туралы әңгімемізді, елдегі әскери ғылым жайлы сөзімізді «Орталық Азияда үздікпіз» деп тамамдаймыз. Мұны біз ғана емес, әскерилердің өздері де нақтылайды. Тіпті мүйізі қарағайдай мамандар да «ТМД елдерінің ішінде Ресей мен Украина сияқты ел- дерден кейінгі қатарда тұрмыз» дейді.
Мемлекет тарапынан енді ғана көңіл бөлініп жат- қанымен, жасыратыны жоқ, ТМД кеңістігіндегі мемле- кеттердің бәрі кеңестік кездегі көне жолмен жүріп келеді. Ғылымда жаңа соқпақ салынбағандықтан, әскери ғылым да кенжелеп тұр. Қару ойлап табу былай тұрсын, соңғы уақыттарда әскердің қимылын дамытуға септігі тиетін бір- де-бір үлкен жаңалықтар ашылмаған. Өкінішке орай, бұл – біздің елге де тән құбылыс. Сонымен Қазақстандағы әске ри ғы лым ның дамуына не кедергі? Біздіңше, кедергі көп. Ең біріншіден, әскери ғы лы ми-зерттеу инс титуттары мен жоғары оқу орын да- рының санын арттыру қа жет. Се бебі біздегі әскери жоғары оқу орын дары н ың жалпы саны 10-ға жетер-жетпес. Әскери ғылыми-зерттеу институттары да кейінгі жылдары ашыла бастады. Әлі бірде-бір әскери жоғары оқу орны жоқ Астана- дан әскери білім ордасын ашу қажет. Салыстырмалы түрде айта кететін болсақ, солтүстіктегі көршімізде 98 ірі жоғары оқу орындары бар екен. Бір ғана Мәскеуде 16 универси- тет әскери мамандар мен ға лымдар әзірлеп жатыр. Тіпті әрбір қа ласында әскери білім ордалары бар десек, артық айтқанымыз емес. Сондықтан да бо лар, еліміздің жаста- ры өзге мемлекеттер ден білім алғанды құп көреді. Нақты дерек келтіре кетсек, жыл са йын әлемнің 12 мемлекетін- де орна лас қан 72 жоғарғы оқу орнына елімізден 100-ден астам әске ри қызметкер білім алу мақсатында жіберіледі. Шетелдерде қа зақстандық әскерилер 240 мамандық бо- йынша білім алады екен. Яғни отандық әс ке ри ғылым- білім ошақтары үлкен жа ңалықтар ашқаннан бұрын, ішкі сұранысты қамтамасыз ете алмай отыр. Елдос ҚАНАТБЕКҰЛЫ, Г.К. Жуков атындағы әуе-ғарыштық қорғаныс әскери академиясының курсанты: – Менің мамандығым – көпарналы зенитті-зымы- ранды пайдалану бойынша инженер. Мен қалаған мамандық бойынша білімді осы оқу орнында жақсы беретінін бұрыннан білетінмін. Бұл жерде әлемнің көп- те ген мемлекетінен жастар келіп оқып жатыр. Оның се- бебі оқу орнындағы бі лікті мамандардың сабақ беруі деп ойлаймын. Жасыратыны жоқ, өзіммен қатар оқитын қатарластарымның көпшілігі оқу ды аяқтап, елге барғанда жақсы мансап қалыптастыруға ықпал етеді деп сенеді. Шетелде білім алуға құштарлықтың болуына осындай да себептер болуы мүмкін. Жарқын ТҮСІПБЕКҰЛЫ Генералдар қатары молая түсті Бүркіт НҰРАСЫЛ Қазақстан армиясының ең басты мерекесі Ұлы Жеңіс күні қарсаңында атап өтілетіні де – ерекше оқиға. Осы жалпыхалықтық мейрам ұрпақтар сабақ- тастығы мен жауынгерлік дәстүрлердің заңды жал- ғастығын көрсетеді. Тәуелсіздік жылдары ел Президенті – Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің Жоғарғы Бас қол- басшысы Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың бас шы- лығымен заманауи, саны жағынан жинақы, жақсы жарақталған, жауынгерлік қабілетті Қарулы Күштер құрылды.
Майдангерлердің даңқты әскери дәстүрлеріне адал Қазақстанның әскери қызметшілері өздерінің конституциялық борышын адал орындайды, біздің Отанымыздың қорғаныс қабілеттілігі мен қауіпсіздігін барынша нығайтады. Егемен Қазақстан армиясын құру бастауында тұр- ған барлық әскери қызметшілерді шын жүрегіммен құттықтаймын. Сондай-ақ соғыс және Қарулы Күш- тер дің ардагерлеріне, жауынгер-интернационалис- терге еліміздің қорғаныс қауіпсіздігін арттырудағы және жастарды қазақстандық патриотизм рухында әске ри-патриоттық тәрбиеге сіңірген еңбектері үшін шынайы ризашылығымды білдіремін. Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің жеке құрамына жауынгерлік әзірлікті арттыруда, кәсібилік пен жауынгерлік шеберлікті жетілдіре беруде табыс- тар тілеймін. Мерекелеріңіз құтты болсын! Ә. ЖАҚСЫБЕКОВ Қазақстан Республикасы қорғаныс министрінің құттықтауы 7 және 9 мамырда Қарулы Күштердің жеке құрамы Қазақстан халқымен бірге Отан қорғау шы- лар күнін және 1941-1945 жылдардағы Ұлы Отан соғысындағы Жеңістің 66 жылдығын атап өтеді. Жалғасы 2-бетте e mail: info@аlashainasy.kz Мансұр Х
АМИТ (фо то)
РЕСПУБЛИКАЛЫҚ ҚОҒАМДЫҚ-САЯСИ АҚПАРАТТЫҚ ГАЗЕТ №77 (529) 7.05.2011 жыл, сенбі www.alashainasy.kz e-mail: info@alashainasy.kz 2
Б I Л Г I М К Е Л Г Е Н Б I Р С Џ Р А Ћ Б I Л Г I М К Е Л Г Е Н Б I Р С Џ Р А Ћ КӨЗҚАРАС ОЙТҮР ТКІ
ЕКІНШІ ДҮНИЕЖҮЗІЛІК СОҒЫСТЫҢ БІР ЖЕҢІМПАЗЫ – ДОЛЛАР Соғыс дегеніміз – тайталас, сайыс, бә- секе. Бәсекеде біреу жеңіп, біреу жеңі леді, кейде бәрі бірдей жеңіліс табады. Ендеше, Екінші дүниежүзілік соғыс кімге жеңіс әкеліп, кімнің ұпайын түгендеді? Бұл сауал да тарих ғылымы үшін аса маңызды. АҚШ-тың Екінші дүниежүзілік соғыс қа реніші жоқ сияқты. Себебі Екінші дүние- жү зілік соғыстан кейін Франция, Англия, Гер мания, Нидерланды, Белгия сынды отар лаушы державалардың барлығы өз ық палынан толық айырылып, ортада АҚШ пен КСРО ғана қалған жаңа жүйе пайда болды. Бұл соғысқа дейін АҚШ-тың гео - саясаттағы маңызы жоқтың қасы еді. Яғни соғыстан кейінгі әлемдік саяси және экономикалық жағдайларды сараптай оты рып, «бұл соғыста АҚШ жеңіске жетті» деген тұжырым жасауға болады. Фашизм мен социализмнің текетіресі нәтижесінде, 1944 жылы доллар алғаш рет әлемдік ва- люта ретінде жарияланды. Міне, содан бері АҚШ-тың маңдайына біткен бағы, доллары үстемдігін жоғалтқан жоқ. Оның үстіне осы соғыстың нәтижесінде, АҚШ территориясында Халықаралық банк (кейіннен Әлемдік банкке айналды) пайда Екіншіден, шекарадан тысқары білім алып жатқан мамандардың интеллектуалын пайдалану үшін Ресейдегідей әскери ғылымдар академиясын құрғанымыз жөн. Көрші елдегі әскери ғылым ака де мия
сының зерттеу жұмыстарын атқару шы биліктің федералды органдары пайдаланып жатады. Нақты мысал ретінде, РФ ӘҒА президиумының мәліметтерін келтіре кеткеніміз дұрыс болар. 2000-2005 жыл- дар аралығында академия ға лым дары Федерация Кеңесі, Мемлекеттік Дума, Үкімет, Қауіпсіздік кеңесі, Қорғаныс министр лігінің тапсыр ма лары бойынша 120 ірі ғылыми-зерт теу жұмыстарын жүргізген екен. 65 тео риялық жұмыс пен 250 ғылы ми жұ мыс тар тапсырған. 75 федералды заң жоба сына атсалысып- ты. Міне, осы дан-ақ көрші елдің әскери ғылымға қан ша
лықты көңіл бөлетінін көруге болады. болды. Бұл жағдай әлемдік саяси сахнада АҚШ-тың жеңісін біржола бекітті. Мәселен, егер осы уақытта доллардың орнына КСРО валю тасы әлемдік айналымға шыққан жағ дайда қазіргі геосая си жағдайлар өзгеше көріністе болатыны – анық жағдай. Немесе сол кездері КСРО өзін-өзі оқшаулап алмай, әлемдік экономикамен байланысқа түскен жағдайда доллар мен алтынның орнына валюта есебінде жүре алатын көмірін ұсынғанда жағдай басқаша дамуы мүмкін еді. СОҒЫС ТАРИХЫН ҚАЙТА ЖАЗУ: ҚАРСЫЛАР МЕН ЖАҚТАСТАР Соғыс тарихын қайта жазып шығуды ерекше талап етіп отырған елдердің қатарына Эстония, Латвия, Литва сынды Бал тық бойы елдері, сондай-ақ Украина мен Грузия, Молдавия мен Румынияны жат қызуға болады. Мұнымен қоса, осын- дай пиғылын ашық айтпаса да, іштей қол- дайтын бірқатар еуропалық мемлекеттер бар. Молдовандар КСРО билігінің бір ұлтты қолдан екіге бөліп, Румыния мен Молда- вияға ажыратып тастағаны үшін қын жылыс білдіреді. Сұрқия саясаттың құрбандары бұл қасіреттің орнын толты руға әлі де үміт- ті. Қазір молдавандар арасында Молда- вияны Румынияға қосуды қол дайтын дар- дың саны ерекше артып келеді. Соғыс тарихын қайта жазуды талап етушілердің қатарында Эстония да бар. Эстониялық соғыс ардагерлерінің көбінің Мәскеуде 9 мамырда өтетін жыл сайынғы әскери парадтарға келуден ерікті түрде бас тартуының өзі көп нәрсені аңғартатындай. Жалпы, Эстония өзінің бұл соғыстағы өз үлесін фашизммен емес, «тәуелсіздігіміз үшін күрестік» деп жаңаша тәпсірлей бас- тады. Нәтижесінде, Латвия мен Эстония да дәл осы соғыста гитлершілерге қарсы күрескен ардагерлер де, партизандық жасақ құрып, КСРО-ға қарсы күрескен ар- дагерлер де бірдей құрметтелуде. Екінші дүниежүзілік соғыстың нәти- желері қайта қаралуына Германияның өзі кет әрі емес. Себебі олар әлемге орны тол- мас қасірет әкелген зұлматқа жауапты жалғыз халық болып қалғысы келмейді. «Айран ішкен құтылды, шелегін жалаған тұтылды» демекші, мемлекеттерді сырты- нан пішіп, бөліске салған державалардың қатарында сопиып жалғыз Германия тұрған жоқ екені белгілі. Оның үстіне, сол кездері Еуропаның тең жартысында фа- шистік идеологияның ұшқыны бар еді. Бұл мәселеде Ресейдің ұстанымы – айқын. Өткен жылдары Кремль «Екінші дүниежүзілік соғыстық қорытындысы қай- та қарауға жатпайды» деп ресми түрде жариялаған болатын. 2005 жылы АҚШ се- наты «Ресей Федерациясы Эстония, Лат- вия, Литва елдеріне заңсыз оккупация жа- сап, агрессиялық жолмен тәуелсіздігін тар- тып алғаны үшін кешірім өтінуі тиіс» де ген қарар қабылдаған еді. Мұндай мә лім деме Ресей дің қытығына тиетіні екі бастан бел- гілі. Дегенмен Ресейдің ресми билігі бұл жағдайды мойындамаса да, ғылыми қа- уымдастық тарапынан Ре сейдің агрес сия- лық пиғылы деректі түрде әшк е реленіп қой ған. Ендеше оған кім жауап беруі тиіс? Екіншідүниежүзілік соғысты қайта қа- рау ды талап ететіндер БҰҰ-ны реформалау- ды қолдайды. Себебі аталған ұйымның әу баста антигитлерлік мемлекеттердің басын бар екен» демей, кемшіліктерді ашып ай- тып, ашық сынады. Ол өз мәлімдемесінде: «Соңғы 20 жылда әскери ғылым дамыма- ған дықтан, әскери өнерді де заманауи деңгейге көтере алмадық. Біз әлі күнге дейін ескі өлшемдермен өмір сүріп жүр- міз», – деді. Ресей осылай деп жатса, өзге мем лекеттер де ойлануы керек-ау.
ҚҰРМЕТ
Данияр ТӨЛЕНДИНОВ, Г.К. Жуков атындағы Әуе-ғарыштық қорғаныс әскери академиясының курсанты: – Менің Тверьге келіп білім алуыма жасы үлкен замандастарымның ықпалы болды деп ойлаймын. Әскери білім алу — менің бала кезімнен бергі арманым. Қазақстандағы әскери оқу орындарында да білім алуға болатын еді. Бірақ мен мек- тепті тамамдаған жылы еліміздегі әскери ЖОО-ды жақсы білмедім. Бір сөз бен айтқанда, ақпарат жағы жетіспеді. Төртіншіден, әскери пікірталастар жетіспейді. Яғни бірыңғай әскери жетістік- тер ғана емес, саладағы кемшіліктер де ашық айтылуы қажет. Мысалы, әлемнің көптеген мемлекеті қаруын аттай қалап алдыратын, әскери ғылым саласында үлкен жетістіктері бар деп бағаланатын Ресейдегі жағдай жуырда қатты сынға алын ды. Әскери саладағы ахуалды бес саусағындай білетін Ресей Бас штабының басшысы, армия генералы Николай Ма- каров өз еліндегі әскери ғылымды «шенім қосатын мекеме болды. Сол уақытта фа- шизммен күресуші бірқатар елдер бірлесіп осы мекемені құрған болса, сол елдер БҰҰ ше шімдерінде доминантты рөл ойнап отыр.
Айтпақшы, екіншідүниежүзілік соғыс та рихын қайта жазып шығу мәселесіне ба- рынша қарсылық білдіруші елдердің қата- рында Израиль де бар. Себебі Израиль Үшіншіден, әскери саладағы ақпа раттық жұмыстар көңіл көншітпейді. Әс ке ри салаға мамандарды көптеп тар ту дың бір амалы – ақпараттандыру. Сә уір айында әскери доктринасының жа ңа мәтінін әзірлеген Украина алдағы уақытта саладағы күрделі проблемаларды еңсеруге кіріспек. Ғылы- ми, ақпараттық ресурстарын кеңейтуді де ойластырып отыр. Біз жоғарыда мысал ет- кен Ресейде қа зіргі таңда әскери бұқара- лық ақпарат құралдарының бәсі жоғары. Қа зір гі уа қытта бұл елде — бір орталық газет, сегіз жур нал, 11 округтік флоттық, 11 армия басылымы, ЖОО-ның 27 газеті бар. Олар дың кейбірінің таралымдары 160 мыңға жетеді. Сонымен қатар жал- пыресейлік әскери телеарна, бір орталық телерадиос тудия, бес округтік телестудия және ЖОО-ның 14 теле-радиоорталығы жұмыс істей ді. Қазіргідей ақпараттық заманда әс ке ри ғылымның дамуы зор ықпал ететін са ланың бірі – дәл осы әскери ақпараттық са ла. Сондықтан осы пробле- маларды да ашық көтеру қажет. Ялта-Потсдам жүйесі және қосполярлы әлем Германия легионерлері Ялта-Потсдам жүйесі де- геніміз – Екінші дүниежүзілік со- ғыстан кейін Ялта(4 — 11 ақ пан. 1945) мен Потсдам (1945жыл, 17 мау сым нан 2 та
мыз ға дейін) қалала рын да өткен кон фе рен- циялар нә ти жесінде бекі тілген әлемдік тәртіптің жаңа көрінісі. Аталған жиында халықаралық қатынастың жаңа жүйесі ретінде АҚШ пен КСРО төрелік ететін биполярлы әлем нің негіздері қалыптасқан болатын. Оны кей- де «Потсдам дәуірі» деп те атай- ды. Себебі бұған дейін бар- ша әлем екі мемлекеттің ық- пал ету аймақтарына жасанды түрде бөлініп көрген емес. Әлемнің қосполярлы тәр тібі та- рихта «қыр ғи-қабақ» соғыс деп аталып кет кен, капиталистік және социа лис тік лагерьлердің ара сындағы теке тіреске алып келді.
жүктеу/скачать 3,89 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|