Метеорологиялық-климатологиялық энциклопедия

терминін 1838 ж. неміс химигі Х.Ф. Шенбейн енгізді. Геохимия 
жӛніндегі 
алғашқы 
деректер М.В. 
Ломоносов  
пен Д.И. 
Менделеевтің еңбектерімен байланысты. Геохимия негізінВ.И. 
Вернадский қалады. Ол 1910 ж. Г-ның атом туралы ғылым екенін 
дәлелдеді. Геохимиядағы кристаллохим. бағыт норвег ғалымы М.В. 
Гольдшмидтің, энергетикалық және теориялық бағыт А.Е. 
Ферсманның есімімен байланысты. Американ ғалымы Ф. Кларк 20 
ғ-дың басына дейінгі Геохимияның кӛптеген деректерін жинақтап 
қорытты.  Қазақстанда геохимия саласындағы зерттеулер 1950 
жылдары басталды. 
ГИГРОСКОПИЯЛЫҚ СУ — топырақ бетінің бӛлшектерімен
молекулалық күш  арқылы берік байланысқан су. Гигроскопиялық 
суды ӛсімдіктерді суаруға қолдануға болмайды. Таужыныстардың 
жігін жоғарғы қысым немесе құрғатып-кептіру арқылы ажыратады. 
Қысымы 1000 г/см2 мен килограмға жететін үлкен тереңдікте 
болатын гигроскопиялық су таужыныстан сығылып, еркін күйге 
кӛше алады. Гигроскопиялық су "байланысқан" су тобына 
жатады. Оның таужыныс бӛлшектерімен берік байланысқандығы 
сондай, ол таужыныс мыстарында ауырлық күшінің ықпалымен 
қозғала да алмайды. Гигроскоптық суды таужыныстан бӛліп алу 
үшін, оны су тэрізді фазаға ӛтетін 100°С-тан жоғары температураға 
дейін қыздыру керек. 
ГИДРОМЕТЕОРОЛОГИЯ (гр. һуdor - су, meteora - атмосфералық 
құбылыстар, logos - ілім) - атмосферадағы су айналымын зерттейтін 
ғылым. Гидрометеорология - табиғаттағы су айналымын және су 
жинау алабындағы су балансының кейбір құраушыларын (жауын-
шашын, қар жамылғысы, ауаның ылғалдылығы, булану) 
анықтайтын 
процестерді 
зерттейтін 
гидрология 
мен 
метеорологияның арасындағы ғылымның іргелес бӛлімі 

жүктеу/скачать 4,63 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: