Бірінші тәсіл Мақсаты – жатыр түбі деңгейін және жатырдың түбіндегі ұрықтың ірі мүшесін анықтау.
Дәрігер әйелдің оң жағынан бетімен қарап тұрады. Әйел кушеткада жатады, дәрігердің қолы жатыр түбіне орналасады және тереңге жылжыта отырып, жатыр түбінің деңгейін, сонымен қатар жатыр бүбіндегі ұрықтың мүшесін анықтайды.
Екінші тәсіл Мақсаты – ұрықтың арқасын және ұсақ мүшелерін, позициясын, орналасу түрін анықтау.
Дәрігердің екі қолы жатыр түбінен оның бүйірлеріне қарай жылжиды. Бір қолы бір орнында қозғалмай орналасады, ал екіншісі жатырдың бүйірімен қозғалады. Содан кейін осы қимылдарды екінші қолымен қайталайды. Арқасы жатқан жағында қол астында біркелкі ұзынша алаң сезіледі. Ұрықтың ұсақ мүшелері орналасқан қарама-қарсы жағында үлкен емес томпайған, жиі орнын ауыстырып тұратын қозғалмалы аяқ-қолдары анықталады.
Үшінші тәсіл Мақсаты – ұрықтың жатушы бөлігін анықтау.
Дәрігер әйелдің оң жағынан бетімен қарап тұрады. Дәрігердің оң қолы симмфиздің үстінен орналасады, үлкен саусағы жатырдың ортаңғы сызығынан – оңға, ал қалған төртеуі – солға орналасады. Саусақтары біртіндеп тереңге жылжып, ұрықтың жатушы бөлігін ұстайды. Басы тығыз дөңгелек мүше ретінде сезіледі, ал жамбас бөлігі – дөңгелек емес, ірі жұмсақтау мүше ретінде.
Төртінші тәсіл Мақсаты – жатушы бөлігінің деңгейін кіші жамбас кіреберісіне қатысты анықтау.
Бұл тәсіл алдыңғысына қосымша болып келеді. Дәрігер арқасымен бұрылады. Оның алақандары жатушы бөліктің оң және сол жағынан орналасады, саусақтары симфизге тиіп тұрады. Саусақтарымен кіші жамбас қуысына қарай тереңдетіп байқап жылжиды, жатушы бөлігі мен жамбас қабырғаларының арасына қарай жылжиды, содан кейін саусақтары басының бойымен жоғары сырғиды. Егер осы кезде қолдарының басы қосылса, онда басы үлкен сегментімен кіші жамбас кіреберісінде тұр немесе төменірек түсті. Егер зерттеушінің қолдары бірікпесе – басы кіші сегментімен кіші жамбас кіреберісінде тұр. Егер басы жамбас қуысына түссе, сыртқы тәсілдермен анықтау мүмкін емес. Басы биікте тұрса, оның астына саусақтарды жеткізуге болады.
Әдебиет:
Основные клинические протоколы и приказы МЗ РК по акушерству и неонатологии.- МЗ РК, 2010.-С. 6-68.
Учебный фильм «Наружное акушерское исследование»
Практические умения по акушерству и гинекологии: Учебное пособие / Р.Н. Степанова, С.П. Пахомов.- Ростов н/Д: Феникс, 2010.- С. 8-10.