Microsoft Word Oқу сауаттылығы 100-нұсқа
жүктеу/скачать 4,44 Mb. Pdf көрінісі
|
O 1179 u sauattyly 1171 y 100-n 1201 s 1179 a
- Бұл бет үшін навигация:
- ОҚУ САУАТТЫЛЫҒЫ
|
88-НҰСҚА Жиһанкез өзінің қыпшағын еш уақыт тастаған емес. Қыпшағының қос ішегі алыста қалған туған жердің шерменді үнін қозғап, өткен күндерді, албырт жас шағын, от басында тұрып əән салған қыпшақтың жас сұлуларының əәсем əәндерін, айлы түндердегі жер солқылдатқан сарбаздар биін еске салатын. Сондайда ол музыка жайлы кітабын бітірсе, туған жерін есіне түсірер осынау сұлу сезімді мұңлы саздардан айырылып қалатындай боп қорқатын. Туған жерін еске алғанда оның көңілін ылғи жабырқау мұң басатын. ƏӘсіресе соңғы жылдарда мүлде торлап алды. Туған жеріне бір қиялмен шарлап келмей көңілі орнына түспейді. ƏӘрине, жер ортасынан асқан шақта ғұмырының жартысын білім қуып жат өлкеде тентіреумен өткізген жанның көкірегінде болар табиғи сағыныш еді бұл. 1.Мəәтіннің 1-ші бөлімінде не туралы айтылған. A)аспап туралы B)би туралы C)қыздар туралы D)кітап туралы E)əән туралы 2.Мəәтіндегі ойға сəәйкес келетін мақал-мəәтелді табыңыз. A)Туған жердей жер болмас. B)Жамандық қөрмей жақсы болмас. C)Мың асауға бір тосу. ОҚУ САУАТТЫЛЫҒЫ 488 D)Көшерін жел, қонарын сай біледі. E)Ерді ел теңгерер. Гүл ‒ жер бетіндегі ең сұлу жаратылыс. Гүлдердің ешкімге зияны жоқ, керісінше, айналасындағыларға шаттық пен қуаныш, көтеріңкі көңіл күй сыйлап, адам жанын жадыратып жіберетін қасиетке ие. Есте жоқ ерте замандарда, яғни көркемсөз өнері дамымаған, хат жазу дəәстүрі кең тарамаған кезде адамдар өздерінің сезімдерін гүл арқылы жеткізетін болған деседі. Одан бері қанша ғасыр өтсе де, бұл дəәстүр сақталып келеді. Гүлдердің сырына үңіліп көрейік. Мысалы, қызғалдақ ‒ дүние жүзінде кең тараған əәдемі гүлдердің бірі. Қызғалдақтың отаны туралы пікірталастар өте көп. Шын мəәнінде, қызғалдақтың отаны ‒ Қазақстан! Сакура ‒ Жапонияның символы болып табылатын гүл. Оның гүлдеуі адамның сана-сезімін еріктен тыс əәдемі нəәрселерді ойлауға жетелейді. Раушан гүлінің отаны ‒ Иран, ол ертеректе Персия елі болып есептелетін. Өз тілдерінде оны «гюл» деп атайды. Сонымен бірге елінде оны «гюлистан» дейді, аударғанда «раушандар бағы» деген мағынаны білдіреді. Ал Үнді еліне раушан гүлі Бабуру басшысының арқасында жерсіндірілген. Грекияға гүлді батыс елдерден келгендер əәкелген, кейін гүл махаббат пен əәдеміліктің символы саналады. Дицентра ‒ Германияда «жүрек гүлі» ретінде танымал болса, поляктар оны «Құдай-Ананың туфлиі» деп атайды, ал француздар «Жаннетта жүрекшесі» деп атаса, орыстар «жаралы жүрек» деп атайды. Ал барлық ағылшын тілділер оны «қанды жүрек» деп атайтын көрінеді. Қалай атаса да, əәр елдің осы гүлмен байланысты өз тарихтары бар. Орхидеялар əәлемнің ең əәдемі гүлі болып табылады. Адамдар орхидеяға өте ертеден-ақ қызығушылық танытып келеді. Бұл гүл туралы тарихи əәңгімелер мен жазбалар өте көп. Чарлз Дарвиннің өзі бұл гүлдің құпиясы мол гүл деп сипаттап жазған болатын. 3.Француздар «Жаннетта жүрекшесі» деп атаған гүл A)Дицентра B)Раушан C)Қызғалдақ D)Орхидея E)Сакура 4. «Раушандар бағы» атауының шыққан жері A)Персия B)Қазақстан C)Жапония D)Үндістан E)Германия 5.«Құпиясы мол гүл» деген сипатқа лайық A)Қызғалдақ B)Раушан |