Microsoft Word Послед doc


көк деген сөз бар. Бірақ алдыңғы сөйлемдегі



Pdf көрінісі
бет7/67
Дата27.03.2023
өлшемі0,83 Mb.
#76618
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   67
Байланысты:
treatise527

көк
деген сөз бар. Бірақ алдыңғы сөйлемдегі 
көк
 пен соңғысының 
басындағы көктің айтылуында айырма бар. Үйткені алдыңғы сөйлемдегі 
көк
 
мойындай айтылған, соңғы сөйлемдегі бірінші 
көк
 сұрай, күмəндана айтылған» 
- деп автор сын есімді баяндауышпен айтылған сөйлемнің айтылудағы 
мағыналық ерекшелігін атап өтеді. Осы еңбегінде: «Қай 
бала? 
Оқушы 
бала.
Оқушы 
бала ма?
Я, оқушы 
бала.
 Əнші 
бала ше
? Ұзын бойлы қараша 
жігіт» 

[5, 216 б.] деген мысалдарды да есімді сөйлемдер арқылы береді.
1941 жылы шыққан С. Жиенбаевтың «Синтаксис мəселелері» [6] атты 
еңбегі құрмалас сөйлемнің табиғатын ашуға күрделі еңбектердің бірі болып 
саналды. 1940 жылы С. Аманжоловтың «Қазақ тілі ғылыми синтаксисінің 
қысқа курсы» жарық көрді [7]. Автор бұл еңбегінде құрмалас сөйлем 
синтаксисі мəселелеріне көбірек назар аударды. С. Аманжоловтың осы еңбегі 
өңделіп, қайта басылып 1994 жылы «Қазақ əдеби тілі синтаксисінің қысқаша 
курсы» деген атпен шығады [8, 320 б.].


12
Автордың еңбегінің алғашқы нұсқасында есімді құрмалас сөйлемдер 
кездеседі, бірақ автор есімді құрмалас сөйлемдер туралы ешқандай пікір 
айтпайды. Мысалы: 1. Бұрын Қазақстанда ауыл шаруашылығы 
басым еді
, 
қазір өндіріс кəсібі басым болды. 2. Есіктің алды 
күртік
, күртіктің басынан 
ақтаяқ жүріп жатыр. 3. Қанаш белсенді 
азамат
, Қанаштың (оның) еңбегін 
колхоз бағалайды. 4. Оны айту менің 
міндетім
: қасқырды алдымен айтқан 
Байбол. 5. Менің айтайын дегенім 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   67




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет