Оқу мақсаты: 10.1.7.2 рефрактерлық кезең мен миелин қабығының маңызын түсіндіру
Миеленбеген талшықтар бойымен әрекет потенциалы үздіксіз таралады. Жүйке импульсін өткізу электрлік алаңның таралуымен басталады. Әрекет потенциалы орын ауыстырмайды, сол пайда болған жерінде жойылады. Жаңа әрекет потенциалының пайда болуында алғашқысы негізігі рөл атқарады.
Миеленбеген талшықтар бойымен әрекет потенциалы үздіксіз таралады. Жүйке импульсін өткізу электрлік алаңның таралуымен басталады. Әрекет потенциалы орын ауыстырмайды, сол пайда болған жерінде жойылады. Жаңа әрекет потенциалының пайда болуында алғашқысы негізігі рөл атқарады.
Әрекет потенциалы миеленденген талышықтар бойымен секірмелі түрде (сальтаторлық өткізу) таралады. Миеленденген талшықтарға тек Ранвье бунағы бар аймақтардағы иондық өзектерге тәуелді потенциалдар концентрациясы тән. Мұнда олардың тығыздығы миеленбеген талшықтардың мембраналарымен салыстырғанда 100 есе жоғары.
Әрекет потенциалы миеленденген талышықтар бойымен секірмелі түрде (сальтаторлық өткізу) таралады. Миеленденген талшықтарға тек Ранвье бунағы бар аймақтардағы иондық өзектерге тәуелді потенциалдар концентрациясы тән. Мұнда олардың тығыздығы миеленбеген талшықтардың мембраналарымен салыстырғанда 100 есе жоғары.
Ранвье бунағының біреуі зақымдан жағдайда әрекет поетнциалы 2, 3, 4, тіпті 5-бунақты қоздырады, өйткені миеленді жалғастырғыштармен түзілген электроқшаулағыш электірлік алаңның күшін әлсіретеді.
Ранвье бунағының біреуі зақымдан жағдайда әрекет поетнциалы 2, 3, 4, тіпті 5-бунақты қоздырады, өйткені миеленді жалғастырғыштармен түзілген электроқшаулағыш электірлік алаңның күшін әлсіретеді.
Бұл миеленбеген талшықтармен салыстырғанда миеленденген талшықтардың бойымен әрекет потенциалының таралу жылдамдығын арттырады. Миеленденген талшықтар жуандау келеді, ал жуан талшықтардың электрлік кедергісі төмен, осы ерекшелік те миеленденген талшықтар бойымен импульстердің өту жылдамдығын жоғарылатады.
Бұл миеленбеген талшықтармен салыстырғанда миеленденген талшықтардың бойымен әрекет потенциалының таралу жылдамдығын арттырады. Миеленденген талшықтар жуандау келеді, ал жуан талшықтардың электрлік кедергісі төмен, осы ерекшелік те миеленденген талшықтар бойымен импульстердің өту жылдамдығын жоғарылатады.
Секірмелі өткізудің келесі артықшылығы – энергетикалық тұрғыда үнемшілдігі, өйткені мембраның 1%-ке жуық бөлігін алатын Ранвье бунағы ғана қозады.
Секірмелі өткізудің келесі артықшылығы – энергетикалық тұрғыда үнемшілдігі, өйткені мембраның 1%-ке жуық бөлігін алатын Ранвье бунағы ғана қозады.
Миеленденген және миеленденбеген нейрондардың әркеттерін салыстырыңдар:
Миеленденген және миеленденбеген нейрондардың әркеттерін салыстырыңдар:
