Ортомиксовирустар-тыныс алу жолдарын зақымдайтың вирустар.Тұмау(Грипп) ауруы қоздырады.Грипп вирусы сфера тәрізді,диаметрі 80-120нм.Сирек жағдайда жіпше тәріздес түрі кездеседі.Вирионның ортасында спираль симмитриялы нуклеокапсид орналасқан,ол қосарланған спираль тәрізді жинақталған рибонуклепротеиндерді шоғырдан , рибонуклеин қышқылынан тұрады. Нуклеокапсид спиральді симметриялы – ұзындығы 50-150 нм және көлденеңі 9 нм. Вирус қабықшасы: екі қабатты липидті мембрана ж/е оған гемагглютинин (Н) мен нейраминидазалар (N) РНК-тәуелді, РНК- полимераза
АНТИГЕНДІК ҚҰРЫЛЫМЫ: Геном – бір жіпшелі сызықтық РНҚ;
Антигендік тұрақсыз;
4 түрлі антигенін ажыратады;
Нуклеокапсидтік (Np) және мембраналық (М) антигендер (тұрақты).
Беткейлік антигендер: гемагглютинин (Н) және нейраминидаза (N) – тұрақсыз
Инфекция көзі – науқастар және вирустасымалдаушылар. Жұғу жолы – ауа-тамшылы. Жылдың салқын мерзімде грипп эпидемиялық түрде тарайды : А-вирусы – пандемияны, В – эпидемиямен ошактық вспышкаларды, С – жеке ауруларды қоздыруы мүмкін. Вирус УКС-лерге, дезинфектанттарға, қыздыруға сезімтал. Сырт ортада бөлмелік температурасында 1-2 тәулікке дейін сақталады. Төменгі температурада –700С-та көп уақытқа дейін сақталады.
Патогенезі : Вирустың репродукциясы жоғары тыныс алу жолдарында өтеді. Зақымдалған кілегейлі қабығы арқылы вирустар қанға түседі, капиллярлардың эндотелийін бұзып олардың өткізгіштігін жоғарылатады. Ауыр жағдайда ішкі органдарға қан құйылуы мүмкін. Вирус лимфоциттерге әсерін тигізген сон иммундық тапшылық пайда болады. Сол кезде тұмауға екіншілік бактериялық инфекциялар қосылады.
Зеріттеу әдісі:Жұтқыншақ ж/е мұрынның шырышты қабатынан жағынды-таңба – ИФТ (вирустың антигендерін анықтау).
КБ Р, ГАТР – ретроспективті (антидененің титрі 4 ж/е одан да жоғары өседі);
