Микрорганизмдер экологиясы
жүктеу/скачать 0,84 Mb.
|
Микрорганизмдер экологиясы
Микрорганизмдер экологиясыОрындаған: Төлеген Д.Тексерген: Сартаева А.Қазақ Ұлттық Қыздар Педагогикалық Университеті Жоспар
Экологиялық микробиология немесе микроэкология – тиісті биотопта бірге тіршілік ететін макро- және микроорганизмдердің өзара қатынасын зерттейтін жалпы микробиологияның бір тарауы. Мұндай түсінікті 1945 ж. академик С.Н.Вернадский енгізген. Биотоп – тері (биотикалық) және өлі (абиотикалық) табиғи компоненттерден тұратын, аумағы шектелген микоорганизмдер мекендейтін орта. Популяция – тиісті бір биотопты шеіберінде тіршілік ететін әр түрлі микробтардың бірлестігі. Микробиоценоз – бір биотопта тіршілік ететін әр түрлі микробтардың бірлестігі. Экожүйе (экосистема) - өзара әрекеттесетін биотоп пен микробиценоздан тұратын жүйе. Экосаңылау (экониша) – микробтар орналасатын (мекендейтін меншікті қуысы (орны). Экологиялық факторлар – микробиоценозға әсер ететін тіршілік ортасының элементтері (жағдайлар). Симбиоз- биоценозда әр түрлі микробтардың бірге тіршілік етуі (грек: symbiosis – бірге тіршілік ету). Симбиоздың түрлері: Метабиоз – уақытына қарай ретімен болатын симбиоз. Бір микроб басқа микробтар тіршілік етуіне жағдай жасайды (аэробтар мен анаэробтардың метобиозы) Мутуализм - өзара пайда келтіретін симбиоз (саңырауқұлақтар балдырларға органикалық заттар береді) Комменсализм – микробтың бір түрі екіншісіне зиян келтірмей тіршілік етуі (адам ағзасының қалыпты микрофлорасы). Сателлизм – бір микробтың әсерінен екінші микробтық өсіп -өнуі немесе басқа әрекетінің күшеюі (гемолитикалық стафилококтың әсерінен В тобындағы стрептококктардың гемолиздік факторы күшейеді). Нейтрализм – бір биотоптағы симбионттар бір-біріне ешқандай әсер етпейді. Антогонизм - өзара қатынастың бәсекелестік типі, бұл кезде есесінен тіршілік етеді, оған зиян келтіруі. Паразитизм – антогонизмнің бір түрі, бұл кезде микроб иесінің есесінен тіршілік етеді, оған зиян келтіруі. Микроорганизм--дер тіршілік ететін қоршаған орта обьектілер су, топырақ, ауа, қоғамдық заттар т.б. Микроорганизм-дер тіршілік ортасы болатын тірі организмдер : адам, жануарлар, өсімдіктер, микробтар.
жүктеу/скачать 0,84 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|