Мінез акцентуациясы
Мінездің құрылымы мен қасиеттері
жүктеу/скачать 0,55 Mb.
|
1 2
- Бұл бет үшін навигация:
- Мінез акцентуациялары
- Пайдаланылған әдебиеттер
- НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ
Мінездің құрылымы мен қасиеттері
1) Жеке тұлғаның бағытын білдіретін белгілер (қажеттіліктер мен тұрақты мүдделер, бейімділіктер, мақсаттар, мұраттар, сендай-ақ қоршаған ортамен қатынастар жүйесі)
Мінез белгілері (эмоционалды, ерікті және зияткерлік). Әдетте, мінез белгілері негізгі (жетекші) және қайталама болып бөлінеді. Егер белгілердің бірі шамадан тыс күшейтілсе (көрсетілсе), хонда бұл мінез акцентуациясы. Мінез құрылымын зерттеушілер екі белгілерге ажыратады: Мінез акцентуацияларыМІНЕЗ АКЦЕНТУАЦИЯСЫ - адамның әрекеті мен істеріңде көрініс беретін мінез ерекшеліктеріне қарағанда жиі басымдылық танытатын, күшті дамыған мінез ерекшеліктері. Мінездің акцентуацияланған типтері — әртүрлі жағдайлардағы адамның қылығын анықтайтын, мінездердің басқа қасиеттеріне қарағанда жетекші орын алатын және басқалардың жәрдемімен ерекше дамитын мінездің типтік қиылысқан көрсеткіші. Мінез акцентуациясы — психопатиялармен шектесіп, норманың шеткі варианттарын көрсететін белгілі бір мінез бітістері мен олардың үйлесімдерінің ерекше көрінісін білдіреді.Акцентуация басқа қасиеттерінен қандай да бір қасиеттің немесе белгінің бөлініп ерекше дамуы. Акцентуация» - түсінігін алғаш рет неміс психиатры және атақты психологы, Берлин университетінінің неврологиялық клиникасынның профессоры Карл Леонгард енгізген болатын. Оның еңбектерінде «акцентуацияланан тұлға» және «мінез-құлықтың акцентуацияланған қырлары» деген тіркестер қолданады. К.Леонгард «психопат» терминін «акцентуацияланған тұлға» терминімен алматырған. К.Леонгард бойынша мінез-құлық акцентуациясын психопатия мен норма арасынндағы бір жағдай, оның пікірі бойынша «акцентуацияланған тұлға» ауру адамдар емс, бұл өздерінің жеке дара ерекшеліктері бар сау адамдар. Мінез өмірде индивидаулді белгілермен табылған жоғарғы жүйкенің ісәрекетінен туа пайда болған қорытпа. К.Платонов пен Н.Левитов мінез бұл адамның іс-әрекеті мен тәртібіне әсерін тигізетін индивидуалды жарқын берілген тұрақты қатысты психологиялық белгілері деген. Р.Гильфорд қоғамның мінездік факторына еркіндікті, өзін-өзі тануды, өзбеттілікті, қажеттілікті жатқызады, ал бұль факторлар моральді сфераға жатады. Кеттелл – тұлғаның негізгі факторлары күш пен әлсіздік «Мен күштіні» көрсетеді, онда күш «мен күшті» принципиалды және нақты әреттелетін адамның ерік-күшін береді, ал әлсіз «Мен күшті» өз іс-әрететінде тұрақсыз адамның әлсіз ерік-жігерін көрсетеді деген. Бондеревский.В. «Тәрбие тәлімі» атты кітабында мінезге былай деген мінез арқылы әрбір адамның өзіне және басқа адамдарға, тапсырылған іске деген қатынасынан және адамдардың ішкі жан дүниесінің рухани менділігі нақтылы түрде көрінеді. Негізінде мінез мынандай болуы керек деген ерекше талап жоқ. Адамның сансыз мінез бітістерінің кейбірін белгілі топтарға жинақтауға болады адамның басқалармен қатынасын білдіретін мінез бітістеріне кіреді: коллективизм, гуманизм, қайырымдылық, үйісектік, адалдық. оларға қарама-қарсы жекешілдік, қатігездік, тұйықтық, зымияндық т.б. адамның өз ісіне, еңбегіне қатынасын білдіретін мінез бітістері: еңбек сүйгіштік, құнттылық, инициативалық, - салақтық, тиянақсыздық, кертартпалық, т.б. бітістер кіреді. адамның өзіне-өзі қатынасын білдіретін мінез сипаттары да осы топтың негізгісі, оларға: кішіпейілдік, қарапайымдылық, өзін-өзі сынай алу, талап қоя білушілік, - өр көкіректік, мақтаншақтық, жасқаншақтық, т.бт жатады. Пайдаланылған әдебиеттер
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТжүктеу/скачать 0,55 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|
1 2