Министерство сельского хозяйства республики казахстан



Pdf көрінісі
бет41/42
Дата03.03.2017
өлшемі3,78 Mb.
#7247
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   42

Литература 
 
1.
 
Krombein K.V. Trap-nesting wasps and bees. Life histories, nests and associates. - 
Washington, 1967. - 570 p. 
2.
 
Corbet S.A., and M. Backhouse. Aphid-hunting wasps: a fields study of Passaloecus // 
Trans. R. Entomol. Soc. London. - 1975. - Vol. 127. - P. 11-30. 
3.
 
Danks H.S. Biology of some stem-nesting aculeate Hymenoptera // Trans. Roy. 
Entomol. Soc. London. - 1970. - Vol. 122. - P. 323-399. 
4.
 
TejaTscharntke, AchimGathmann and IngolfSteffan-Dewenter. Bioindication Using 
Trap-Nesting Bees and Wasps and Their Natural Enemies: Community Structure and 
Interactions // Journal of Applied Ecology. – 1998. - Vol. 35, № 5 (Oct.). - P. 708-719. 
5.
 
Elder F. Morato; Lúcio Antônio de O. Campos. Effects of forest fragmentation on 
solilary wasps and bees in an area in Central Amazônia // Rev. Bras. Zool. – 2000. - Vol. 17, № 
2. – P. 429-444. 
6.
 
Isabel Alves-dos-Santos. Trap-Nesting Bees and Wasps on the University Campus in 
São Paulo, Southeastern Brazil (Hymenoptera: Aculeata) // Journal of the Kansas Entomological 
Society. – 2003. - Vol. 76, № 2 (Apr.). – P. 328-334. 
7.
 
Мариковская Т.П. Смешанные колонии ос и пчел в искусственных гнездовьях // 
Защита растений. - 1980. - № 8. - С. 49-50. 
8.
 
Казенас В.Л. Гнезда ос (Hymenoptera, Sphecidae, Vespidae) в стеблях шиповника и 
тростниковых  трубочках  в  Северном  Прибалхашье. - Алма-Ата, 1976. - 8 с. (Деп.  в 
ВИНИТИ, № 16258-76). 
9.
 
Есенбекова  П.А.  Осы – энтомофаги  тлей  в  надземных  приманочных  гнездах  в 
плодовых садах и на приусадебных участках в Юго-Восточном Казахстане // Selevinia. - 
1996. - № 1. - C. 21-25. 
10.
 
Есенбекова  П.А.,  Казенас  В.Л.  Разведение  и  использование  жалящих  пере-
пончатокрылых (энтомофагов и опылителей). – Алматы: Қазақ университетi, 2003. - 137 с. 
11.
 
Кенжегалиев А.М., Есенбекова П.А., Темрешев И.И. Приманочные гнездилища 
для  энтомофагов  и  опылителей // Материалы  Международной  научной  конференции 
«Инновационные экологически безопасные технологии защиты растений», 24-25 сентября 
2015 г., Алматы, Республика Казахстан. – 2015. – С. 144-148. 
12.
 
Темрешев 
И.И. 
Ортоптероидные 
насекомые (Insecta: Mantoptera, 
Dictyoptera,Dermaptera, Orthoptera), собранные  на  посевах  кормовых  и  технических 
культур  ТОО  «Байсерке  Агро» // Материалы  Международной  научной  конференции 

319 
«Инновационные экологически безопасные технологии защиты растений», 24-25 сентября 
2015 г., Алматы, Республика Казахстан. – 2015. – С. 206-212. 
13. Темрешев  И.И.,  Есенбекова  П.А.  Насекомые,  включенные  в  Красную  книгу
Республики Казахстан и Красную книгу Алматинской области, встречающиеся на посевах 
кормовых  и  технических  культур  ТОО  «Байсерке  Агро» //Материалы  Международной 
научной  конференции  «Инновационные  экологически  безопасные  технологии  защиты 
растений», 24-25 сентября 2015 г., Алматы, Республика Казахстан. – 2015. – С. 216-222. 
14. Темрешев  И.И.,  Есенбекова  П.А.,  Кенжегалиев  А.М.  Жесткокрылые (Insecta,
Coleoptera), собранные на посевах кормовых и технических культур ТОО «Байсерке Агро» 
//  Материалы  Международной  научной  конференции  «Инновационные  экологически 
безопасные  технологии  защиты  растений», 24-25 сентября 2015 г.,  Алматы,  Республика 
Казахстан. – 2015. – С. 223-232. 
15. Есенбекова  П.А.,  Темрешев  И.И.,  Кенжегалиев  А.М.  Полужесткокрылые
(Insecta, Heteroptera), собранные  на  посевах  кормовых  и  технических  культур  ТОО 
«Байсерке  Агро» // Материалы  Международной  научной  конференции  «Инновационные 
экологически безопасные технологии защиты растений», 24-25 сентября 2015 г., Алматы, 
Республика Казахстан. – 2015. – С. 109-113. 
Алматы  облысы,  Панфилов  ауданы,  ОҒТО  ЖШС  «БайсеркеАгро»  егістігіндегі 
азықтық  дақылдардың  зиянкестерінің  жасанды  ұяларға  қоныстайтын  энтомофагтарының 
түр  құрамы  зерттелді. 2 отряд – жарғаққанаттылар  мен  торқанаттыларға  жататын 7 
тұқымдастың 12 энтомофаг  түрлері  анықталды.  Олардың  ішінде  жасанды  жолмен 
көбейтуге 9 түрқолайлы: Chrysopa carneaChr. viridanaChr. pallens,Crossocerus annulipes
Ectemnius rubicolaPemphredon inornataP. lethiferPsenulus laevisSpilomena troglodytes. 
Кілт сөздер: энтомофагтар, зиянкестер, азықтық дақылдар, жасанды ұялар. 
  A studyspecies checklist of entomofagous of the pests of forage cropsin field of the SSTC 
LLC «Bayserke Agro», Panfilov district, Almaty area. It consist of 12 species from 4 families 
and 2 orders – Hymenoptera and Neuroptera. From this for rearing in colony 9 species - 
ChrysopacarneaChr. viridanaChr. pallens,Crossocerus annulipesEctemnius rubicola
PemphredoninornataP. lethiferPsenuluslaevisSpilomena troglodytes. 
Key words: entomofagous, pests, forage crops, artificial nests. 
ƏОЖ 636.085.55-03-021.51 
Турсынбаева Г.Б., Сакенова Б.А., Шаймерденов Ж.Н. 
Қазақ ауыл шаруашылығы өнімдерін қайта өңдеу ғылыми-зерттеу институт» 
ҚОРҒАЛҒАН МАЙ ӨНДІРУ КЕЗІНДЕ МАЙДЫ ҚОЛДАНУ 
Андатпа 
Жоғары өнімді малдарға арналған құрама азықты өндіру кезінде құрғақ май азығын 
қолдану  болашағы  бар  бағытқа  жатады,  бұл  майлар  құрама  азықтың  энергетикалық 
толыққандылығын  қамтамасыз  ете  отырып,  оның  өндірістік  өндіру  кезіндегі 
технологиялық  үрдісін  жеңілдетеді  жəне  алынатын  құрама  азықтық  өнімнің  сапасын 
жақсартады.  

320 
 
Кілт сөздер: май шикізаты, қорғалған май, азық  
Кіріспе  
Қазақстанның  агроөнеркəсіп  секторының  негізгі  бағыттарының  біріне  мал 
шаруашылығы  жатады.  Мал  шаруашылығы  ауыл  халқы  үшін  еңбек  пен  табыс  көзі 
болғандықтан, Қазақстан экономикасының маңызды тұтқасы саналады.  
Мал  саулығы  мен  ұдайы  өсіп-өну,  сүтті  синтездеу  секілді  қасиеттерін  қалпында 
сақтауға қажет энергияны, құнарлы жəне биологиялық белсенді заттар мөлшерін анықтау 
арқылы  сүтті  малды  тиімді  азықтандыру  жұмысын  ұйымдастыруға  болады.  Құнарлы 
заттарға  деген  қажеттілік  малдың  жасы,  физиологиялық  күйі,  өнімділік  деңгейі,  таза 
салмағы жəне т.б. факторларға тəуелді. Өнімділік деңгейі жоғары малдар сау болуы үшін, 
жоғары мөлшердегі энергияны қажет етеді.  
Малды  азықтандыру  кезінде  арнайы  бағыттағы,  əрі  арнайы  мақсаттағы 
құрамдастарды  пайдалану  арқылы  мал  басын  сақтап,  одан  жоғары  өнім  алуға  болады. 
Сиыр  малының  азығын  тиімді  энергиямен  байытып,  оның  күйін  сақтап,  өсіп-өнуін 
жоғарылататын осындай заттарға қорғалған майлар жатады.  
Құрамында жоғары мөлшерді клетчатка бар мал азық қоспасын пайдаланған кезде, 
мал азығы үлесінің құрамына майларды қосу, басқа құнарлы заттардың қажет деңгейдегі 
мөлшерін  азайтып  оны  жеңілдетеді.  Əдеттегі  мал  азығына  қарағанда  екі  есе  көп 
мөлшердегі  энергетикалық  құндылыққа  ие,  сүт  өндіруге  жұмсалатын  майдың  құра-
мындағы жиынтық энергия əдеттегі мал азығының үлгілі мөлшерінен торт есе асады [1,2]. 
Қорғалған  майлар – физикалық  (жоғары  температурада  балқу)  жəне  химиялық 
(бейтарап жəне əлсіз қышқыл ортада ерімейтін қоспалар) қасиеттеріне байланысты қарын 
микроорганизмдеріне  əсер  етпейтін  қайта  өңделген  өсімдік  немесе  сирек  малдың  майы 
мен  тоң  майы.  Басқа  атаулары - транзиттік  немесе  инертті  майлар.  Қазіргі  уақытта 
қорғалған майдың үш түрі бар: 
- май қышқылының кальцийлі тұзы; 
- фракцияланған майлар; 
- гидрогенизирленген майлар.  
Қорғалған  майлардың  басты  міндеті  майды  қарында  қорытылуынан  қорғау  емес, 
қарынды  майдың  кері  əсерінен  сақтау.  Қарынды  табиғи,  химиялық  немесе  физикалық 
жолмен қорғауға болады. Химиялық модификацияланған мал азығына, бүтін дəнді майлы 
дақылдарға қарағанда, таза немесе фракцияланған майлар жоғары нəтижелі энергетикалық 
құндылыққа  ие.  Майдың  кальцийлі  қоспасы  фракцияланған  майларға  қарағанда  мал 
азығының желінгіштігін нашарлатады, əрі қарында бұзылуы мүмкін [3,4].  
«Қазақ ауыл шаруашылық өнімдерін қайта өңдеу ғылыми зерттеу институты» ЖШС, 
май  шикізатын  қайта  өңдеу  зертханасыда  қорғалған  май  өндіру  үшін,  май  мен  тоң  май 
шикізатына  іріктеу  жəне  талдау  жүргізілді.  Шикізаттың  физико-химиялық  сипаттамасы 
(балқу температурасы, йод саны, тотық саны жəне т.б.) зерттелді. 
Жоғары  өнімді  малға  арналған  құрама  азық  өндіретін  өндірістің  болашағы  бар 
бағыты құрама азықтың энергетикалық толыққандылығын қамтамасыз етіп, əрі өндірістік 
өндірудің технологиялық үрдісін жеңілдетіп, алынатын құрама азықтық өнімнің сапасын 
жақсартатын құрғақ азық майын өндіру болғандықтан, қорғалған май өндіру үшін іріктеу 
жəне  талдау  жүргізу  кезінде  пальма,  гидрогенизирленген  рапс  пен  мақта  майлары  май 
шикізаты  ретінде  қарастырылды.  Сұйық  қалыптағы  өсімдік  жəне  тоң  майлар  тез 
бұзылатын  өнімге  жататындықтан,  оларды  қолдану  жəне  сақтау  кезінде  қиындықтар 
туындайды.  Өсімдік  майының  нормаға  сəйкес  ұсынылатын  деңгейі 4-6% болуы  тиіс. 
Алайда 4% асқан жағдайда қоспа ұнтағы мен түйіршіктерінің беріктігі төмендеп, құрама 
азықтың желінгіштігі азаятындықтан, ауыл шаруашылық малдың өнімділігі төмендейді.  
Материадар жəне əдістер  
Өсімдік  майлары:  пальма (4 үлгі),  гидрогенизирленген  рапс (3-1, 3-2 3-3, 3-4 
маркасы) жəне мақта (М1, М2, М3. М4).  

321 
Май шикізатын іріктеу жəне үлгі дайындау жұмыстары ИСО 5555-91 «Өсімдік майы 
жəне  тоң  май.  Үлгілерді  іріктеу»  жəне  ИСО 661-89 «Өсімдік  майы  жəне  тоң  май. 
Сыналатын үлгіні əзірлеу».талаптарына сəйкес жүргізілді.  
Зерттеу нəтижелері  
Үш  түрлі  өсімдік  майының  (пальма,  гидрогенизирленген  күнбағыс  пен  қытай 
бұршағы) 12 үлгісінің  негізгі  физико-химиялық  сипаттамасы  (балқу  температурасы,  йод 
саны, тотық саны жəне т.б.) анықталды.  
Əрі  қарайғы  зерттеулерге  мақта  майының  саломасы  М4,  рапс  майының  саломасы 
М3-1,  пальма  майының  №3  үлгілері  оңтайлы  физико-химиялық  көрсеткіштері  (балқу 
температурасы,  йод  саны,  тотық  саны  жəне  т.б.)  бойынша  МеМСТ  оңтайлы  физико-
химиялық көрсеткіштер сипаттамасына сəйкес келетіндіктен іріктеп алынды. 
Іріктеп  алынған  саломас  үлгілері  мен  пальма  майынан  негізгі  қатты  май  мен  тоң 
майдың маңызды қасиетін сипаттайтын қатты үшглицеридтер құрамы зерттелді, 1-кестеде 
көрсетілген. 
1-кесте – Cаломастар  мен  пальма  майының  қатты  үшглицеридтер  құрамының 
салыстырмалы кестесі  
Шикізат атауы 
Қатты үшглицерид құрамы, °C дегі % мөлшері 
Балқу 
темп., °C
5°C 10°C 20°C  30°C  35°C  40°C 
М 4 мақта майы
75 
71 
56 
24 
5,5 
0,2 
36,2
М 3-1 рапс майы 71,5 
66 
41 
6,6 
3,44 
0,5 
34,4 
№3 үлгі, пальма майы 47,1  42,4  22,1 
9,3 

3,9 
38 
1  - сурет саломастар мен пальма майының қатты үшглицеридтерінің құрамы 
Өсімдік  майының 20
0
С  жүргізілген    ҚҮГ  құрамының  талдамасына  сəйкес,  саломас
пен  пальма  майындағы  қатты  үшглицеридтердің  құрамы  оңтайлы  көрсеткішке  ие,  яғни 
қаныққан май қышқылдарының құрамы қорғалған май алуға сəйкес келеді. 
  
Қорытынды  
Қорғалған  май  өндіру  мақсатында  алынған  нəтижелерге  сəйкес
   
мақта  майының 
саломасы  М4,  рапс  майының  саломасы  М3-1,  пальма  майының  №3  үлгілері  алынды, 
себебі негізгі оңтайлы физико-химиялық көрсеткіштері (балқу температурасы, йод саны, 

322 
 
тотық  саны  жəне  т.б.)  бойынша  МеМСТ  оңтайлы  физико-химиялық  көрсеткіштер 
сипаттамасына сəйкес жəне үшглицерид құрамы бойынша оңтайлы көрсеткішке ие.  
 
Əдибиеттер 
 
1.  Дурст  Л.,  Виттман  М.  Кормление  сельскохозяйственных  животных / пер.  с 
немецкого. – Винница : Нова Книга, 2003. – С. 310 – 323. 
2. Нормы и рационы кормления сельскохозяйственных животных : справ. пособие / 
под ред. А. П. Калашникова. – Изд . 3-е., перер . и доп.  – М. –Т. 2–3. – 456 с. 
3.  Жиры  в  питании  сельскохозяйственных  животных:  пер.  с  англ.  Г.  Н. 
Жидкоблиновой; под ред. и с предисл. А. А. Алиева. - М.: Агропромиздат, 1987. - 406 с.  
4.  Пахомов  И.  Я.  Полноценное  кормление  высокопродуктивных  коров : 
практическое пособие. — Витебск: УО ВГАВМ, 2006. - 109 с.  
 
 
Перспективным направлением в производстве комбикормов для животных является 
использование сухих кормовых жиров, эти жиры не только обеспечивают энергетическую 
полноценность  комбикормов,  но  также  в  значительной  степени  упростить 
производственный  процесс  промышленного  производства,  повышения  качества 
получаемого комбикорма. 
 
A promising direction in the production of feed for animals is the use of highly dry feed 
fats, these fats does not only provide energy usefulness of animal feed, but also largely simplify 
the manufacturing process of industrial production, improve the quality of the resulting 
compound feed production. 
 
 
ƏОЖ  613.93. 
 
Тұрысбекова Ə.Е. 
  
магистр, оқытушы, «Тағамдық биотехнология» кафедрасы, Алматы технологиялық 
университеті, Алматы қаласы, Қазақстан Республикасы 
 
ЭНЕРГЕТИКАЛЫҚ СУСЫНДАРДЫҢ АДАМ АҒЗАСЫНА ƏСЕРІ 
 
Андатпа 
Бұл  мақалада  энергетикалық  сусындардың  адам  ағзасына  пайдасы  мен  зиянды 
əсерлері толық қарастырылған. Əр түрлі өнімдердегі қант жəне кофеин мөлшеріне талдау 
жүргізілген. 
Кілт сөздер: энергетикалық сусын, кофеин, синтетикалық кофеин, қант. 
 
Кіріспе 
Энергетикалық  сусындардың  ақыл-ой  қызметін  реттейтін,  дене  шыдамдылығын 
арттыратын,  ұйқы  басуын  жоятын,  көңіл-күйді  бір  шынаяқ  кофеге  қарағанда 2-3 есе 
ұзағырақ  көтеретін  əсері  бар  деп  саналады,  бірақ,  оның  əрекет  етуінің  негізгі  қағидасы 
кофеин əсеріне байланысты. Оларды белгілі мөлшерден көп қолданса, адамның энергиясы 
немесе бұрын байқалмаған қандай да бір ауру қозады. Қозудың əсерінен адам əлсірейді. 
Өнім  адамға  қосымша  қуат  береді  деген  қате  пікір.  Аты  «энергетик»  болғанымен,  заты 

323 
оған  сай  емес.  Керісінше,  бойдағы  бар  энергияны  артығымен  жүмсап,  түгелімен 
шығарады. былайша айтқанда адамның энергиясын өзінен «қарызға алады». 
   Еуропаның кейбір елдерінде энергетикалық сусындар тек дəріханаларда сатылады. 
   Біз  Алматы  қаласында  орналасқан«Эксперт-тест»  зертханасында  энергетикалық 
сусындарды  басқа  өнімдермен  салыстыра  отырып,  соның  ішінде  кофеин  мен  қант 
мөлшеріне талдау жасадық. 
Кесте 1- Əр түрлі өнімдердегі кофеин мөлшері 
Өнім атауы 
Кофеин мөлшері /мг 
Кофе
97-125 мг 
Шоколад
30 мг 
Шəй
75 мг 
Какао
17 мг 
Ерітілген кофе
70 мг 
Энергетикалық сусын
80 мг 
Сoca-cola
14 мг 
Синтетикалық  кофеин  мөлшері  табиғи  кофеге  қарағанда  анағұрлым  жоғары  жəне 
таурин, глюкуронолактон, В тобының дəрумендері жəне С дəрумені қосымша қосылған. 
Қазыргі  таңда,  даулы  мəселеге  айналған  энергетикалық  сусындарды  зертханадан 
зерттеуден отқіздік. Кофеин мөлшері 80 мг, бұл өте жоғары, денсаулыққа да айтарлықтай 
əсер  ететін  зиянды  тұстары  бар.  Бірақ,  құрамында  ағзаға  тікелей  əсер  ететін  есірткі 
заттары  жəне  түрлі-түсті  металлдар  мен  гормондар,  қауіпті  компоненттер 
болмағандықтан,  өнім  сатылуға  руқсат.  Энергетикалық  сусынның  тəуліктік  жоғары 
мөлшерлемесі 2 банкеден  аспау  қажет.  Энергетикалық  сусындардың  құрамындағы 
дəрумендер  организмнің  қажеттілігін  қанағаттандырмайды,  дəрумен  көзі  ретінде 
саналмайды. 
Энергетикалық 
сусындардың 
құрамында 
болатын 
таурин 
мен 
глюкоронлактон мөлшерінің де қауіпсіздігі туралы сұрақ шешілмеген.  
Кесте 2- Əр түрлі өнімдердегі қант  мөлшері 
Өнім атауы 
Қант мөлшері /мг 
Кофе
0,1 мг 
Шоколад
50 мг 
Шəй
3 мг 
Какао
33,4 мг 
Ерітілген кофе
1 мг 
Энергетикалық сусын
27 мг 
Сoca-cola
14 мг 
      Зерттеулер  нəтижесі  бойынша,  энергетикалық  сусындарда  кофеин  мен  қант 
мөлшері    біршама  жоғары.  Энергетикалық  сусындардың  құрамындағы  қант  пен  кофеин 
мөлшері өсіп келе жатқан жасөспірімдер
 
 үшін өте зиян.    
Əдебиеттер 
1.Здоровье и питание, №15., 2013.-28 с, Алматы

324 
УДК 614.31:636/638.085.552 
Чомова А., Сагиндыков К.А.,. Паритова А.Е, Усенбаев А.Е., Бабалиев С.У. 
Казахский национальный аграрный университет 
АНАЛИЗ КАЧЕСТВА И САНИТАРНАЯ ОЦЕНКА КОМБИКОРМОВ, ПОЛУЧЕННЫХ С 
ФЕРМ АЛМАТИНСКОЙ ОБЛАСТИ 
Аннотация 
В статье приводятся данные по санитарной оценке комбикормов, которые отобраны 
с  различных  ферм  Алматинской  области.  В  ходе  исследований  установлено,  что 
комбикорма являются доброкачественными в санитарном отношении. Признаков порчи и 
изменений в цвете, запахе и во внешнем виде не обнаружено. Влажность комбикорма не 
превышал 15%, по размеру и крошимости гранул также соответствует требованиям ГОСТ. 
Зараженность  проб  комбикорма  вредителями  хлебных  запасов  не  наблюдали. 
Микологическое исследование комбикормов проводили методом разливки на поверхности 
агара Чапека. Установлено, что 9 проб комбикормов из 30 поражены микроскопическими 
грибами. Корма в основном поражались грибами родов Fusarium, Aspergillus, Penicillium, 
Mucor, Rhizopus, Cladosporium, Helminthosporium, Alternaria.  
Ключевые  слова:  санитарная  оценка,  комбикорма,  грибы,  микологические 
исследования. 
Введение 
Наращивание  объемов  производства  животноводческой  продукции  требует 
коренного  улучшения  всей  системы  кормопроизводства.  Сегодня  основной  задачей 
является разработка стратегии развития кормопроизводства для увеличения производства 
как  объемистых  так  и  концентрированных  кормов,  повышение  их  биологической  и 
энергетической  ценности  и  снижение  затрат  кормов  на  производство  продукции 
животноводства.  Этому  же  должно  способствовать  и  внедрение  передовых  технологий 
производства и рационального использования кормов[1]. 
В  увеличении  производства  продуктов  животноводства  важное  значение  имеет 
использование  концентрированных  кормов.  Наиболее  рационально  концентрированные 
корма можно применять только в виде комбикормов. 
Комбикорма представляют собой однородную смесь измельченных до необходимого 
размера  различных  кормовых  средств  и  микродобавок.  Составленная  по  научно 
обоснованным  рецептам,  эта  смесь  обеспечивает  сбалансированное  по  всем  элементам 
кормление животных[2-3]. 
В зависимости от назначения различают полнорационные комбикорма, комбикорма-
концентраты,  балансирующие  кормовые  добавки  (белки  витаминные,  минеральные, 
премиксы)[4]. 
Рецепты  комбикормов  составляют  на  основе  данных  о  потребности 
сельскохозяйственных  животных  в  питательных  веществах  и  элементах  питания, 
учитывая  вид  животных,  уровень  их  продуктивности,  физиологическое  состояние  (рост, 
беременность,  лактация,  возраст)  и  особенности  технологии  производства  продуктов 
животноводства[5]. 
Комбикорма  дают  животным  того  вида  и  группы,  для  которой  он  предназначен. 
Скармливание  комбикорма  другим  видам  и  группам  животных  не  дает  требуемого 
эффекта[6]. 
Целью  исследования  является  определение  качества  комбикормов,  полученных  с 
ферм Алматинской области и их санитарная оценка. 

325 
Материалы и методы 
Работа  выполнена  в  период  с 2014 по 2015 годы  на  кафедре  «Ветеринарно-
санитарная  экспертиза  и  гигиена  Казахского  национального  аграрного  университета. 
Отдельные исследования проводились в КазНИИЖиК, КазНИВИ. 
Для 
установления 
санитарного 
состояния 
комбикормов 
проводили 
органолептические исследования и микологические исследования.  
Пробы  для  исследования  изпод  смесителя  путем  пересечения  струи  комбикорма 
железным ковшом через равные промежутки времени.  
Доброкачественность  комбикормов  определяли  с  осмотра  их  на  месте  хранения. 
Обращали внимание на их цвет, запах, сыпучесть. 
Микологическое  исследование  комбикормов  проводили  методом  разливки  на 
поверхности питательной среды. 
Метод  разливки. 10 г  комбикорма  поместили  в  стерильную  колбу,  добавили  в  нее 
100  мл  воды  и  получили  первичное  разведение 1:10. Дальнейшее  разведение  делали  в 
зависимости от органолептических показателей. Перед разведением пробу 1:10 тщательно 
в  течение 15 минут  встряхивали  в  шуттель-аппарате,  а  затем  уже  делали  нужные 
разведения. 
Высевали приготовленную взвесь следующим методом: 
1  мл  взвеси  выливали  в  стерильную  чашку  Петри  и  каплями  распределяли  по  дну 
чашки.  В  чашки  наливали  по 9 мл  расплавленного  и  остуженного  до 50°Сагара  Чапека. 
Круговыми движениями чашки засеянный материал равномерно распределяли в агаре. 
Экспериментальные  данные  обрабатывали  методом  статистического  анализа  с 
использованием пакета компьютерных программ «STATISTICA».  
Результаты исследований и их обсуждение  
Оценку  доброкачественности  комбикорма  начали  с  осмотра  на  месте  хранения, 
используемые органолептические приемы. 
Цвет  полученных  проб  комбикормов  с  ферм  Алматинской  области  соответствовал 
санитарно-гигиенической  норме,  комбикорм  был  сероватого  цвета  с  желтоватым 
оттенком.  
Запах проб комбикормов приятный, с легким запахом сена, без постороннего запаха.  
Вкус  свежего  зерна  молочно-сладковатый.  Сухое  зерно  при  сжатии  в  руке 
проскальзывал между пальцами и накалывал ладонь, а при раскусывании крошился, при 
разрезании ножом – половинки зерна отскакивали в разные стороны. Это свидетельствует 
о  том,  что  влажность  зерна  не  превышал 15%. Влажность  комбикорма  не  должна 
превышать15%,  он  пылит  при  пересыпании,  при  сжатии  и  разжатии  его  в  руке  он  не 
остается комком и просыпается среди пальцев.  
Таблица 1 – Органолептические и физико-химические показатели проб комбикорма, 
полученных с различных районов Алматинской области 
№  Показатели

проба

проба

проба 
1  Внешний вид 
Гранулы 
плотные,твердые 
Плотные гранулы, 
гранулы слегка 
блестящие 
Плотные гранулы, 
поверхность 
гранул слегка 
глянцевая 
2  Запах 
Приятный, без 
посторонних запахов
Ароматный, с лег-
ким запахом сена 
Приятный, 
специфический 
3  Цвет 
Зеленовато-серый с 
желтым оттенком 
Сероватый с 
желтоватым 
оттенком 
Зеленовато-серый 

326 
 
4  Корм.ед. в 100 кг
комбикорма, кг
110 115 115 
5  Влажность, % 
14 
14 
15 
6  Размер и 
крошимость 
гранул 
7,8 8,1 7,3 
7  Наличие 
металломаг-
нитных 
примесей 
размером до 8 
мм в 1 кг 
комбикорма, 
не более 
15 13 20 
8  Зараженность 
вредителями 
хлебных 
запасов 
0 0 0 
 
Размер  и  крошимость  гранул  не  должен  превышать 12,7 мм  для  свиноматок  всех 
групп,  хряков-производителей,  откормочных  свиней  всех  возрастных  групп,  ремонтного 
молодняка  свиней  в  возрасте  от 4 до 8 месяцев,  овцематок  всех  групп,  баранов-
производителей,  молодняка  крупного  рогатого  скота,  а  для  взрослого  крупного  рогатого 
скота 
не 
должен 
превышать 19 мм 
по 
ГОСТ 22834-87 Комбикорма 
гранулированные.Наличие  металломагнитных  примесей  размером  до 8 мм  в 1 кг 
комбикорма не превышал допустимой нормы. Его максимальный показатель достигает 25 
в соответствии с ГОСТ. 
Зараженность проб комбикорма вредителями хлебных запасов не обнаружено. 
С  целью  изучения  степени  контаминации  кормов  микроскопическими  грибами, 
проведены исследования 30 образцов проб комбикормов. 
Установлено,  что  корма  имели  разную  степень  контаминированности  микромице-
тами,  в  них  выявлялись  микотоксины.  Корма  в  основном  поражались  грибами  родов 
Fusarium, Aspergillus, Penicillium, Mucor, Rhizopus, Cladosporium, Helminthosporium, 
Alternaria. В контаминации кормов преимущество принадлежит грибам родов Fusarium и 
Aspergillus. Были выявлены микроскопические грибы в 9 пробах комбикорма. 
Также  обнаружены  в  пробах  зерна  микотоксины:  зеараленон - в 2 районах, 
афлатоксин - в 1, Т-2  токсин – в 1, патулин – в 1, охратоксин  А - в  одном  районе. 
Концентрация микотоксинов в кормах колебалась в пределах от 0,2 до 1,4 мг/кг.  
При  обнаружении  грибов  комбикорм  должен  проходить  специфическую  обработку 
(термическую),  при  обнаружении  гриба Stachibotris – щелочную,  а  при  обнаружении 
токсического  гриба FusariumSporotrichiella, содержащего  термостабильный  токсин  и 
устойчивый  к  щелочам – на  техническую  переработку.  В  последнем  случае  при  малом 
поражении  слаботоксичными  видами  комбикорм  иногда  используют  для  откормочных 
животных,  но  только  после  постановки  биопробы  на  малоценных  животных  и  под 
ответственность ветеринарной службы хозяйства[4-6]. 

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   42




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет