Министерство сельского хозяйства республики казахстан

367

 

 

УДК   636.3.084.522 

 

Омарова Қ.М. 

 

С.Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті 

 

ҚОЙ ШАРУАШЫЛЫҒЫНДА ДƏСТҮРДЕН ТЫС АЗЫҚТЫ ҚОЛДАНУ 

 

            Аңдатпа 

Мақалада  қазақтың  биязы  жүнді  қойының  еркек  тоқтыларын  жедел  өсіріп 

бордақылау үшін дəстүрден тыс азық қолданудың тиімді екені көрсетілген.  

Кілт сөздер

: бордақылау, қой еті, сойыс салмағы, ұша, темекі күнжарасы  

Кіріспе

 

Қазақстан  Республикасында  қой  шаруашылығын  дамыту  бəрінен  бұрын  халықты 

азық-түлікпен қамтамасыз етуде жəне халық шаруашылығы тұтынушыларын шикізатпен 

қанағаттандыруда,  қазіргі  нарық  жағдайында  бəсекелес,  экономикалық  тиімді,  сапасы 

жоғары  өнімді  алу,  əртүрлі  меншік  түріндегі  шаруашылық  өнімдерін  өндіру  жəне 

жоғарылату болып табылады. 

 Бүгінгі күннің мақсаты еліміздің қой шаруашылығын дамыту, оның ішінде ет өнімін 

жоғарылату жəне сапалы өнім өндіру. 

Қазіргі  кезде  темекі  ұрығынан  белокты  азық  алу  жолы  анықталып,  оған  патент 

алынған [1,2]. Бұл  əдісті  қолдану  нəтижесінде  темекі  ұрығындағы  улы  заттар  мен  малға 

жағымсыз  иіс  толық  жоғалады  да, "темекі  күнжарасы"деген  өнім  ретінде  малға  азыққа 

пайдаланылады. 

Темекі  күнжарасының  құрамында  ылғал  (су) -7%, май -7─7,5%,  протеин -43,9%, 

клетчатка -4,5%, АЭЗ -32,1%, күл -5,0%. Құрамындағы  алмастырылмайтын  амин 

қышқылдары  жөнінен  бұл  өнімнің  қалыптасқан  азық  түрлерінен  кем  түспейтіндігі,  ал 

метионин шамасы бойынша əлдеқайда асып түсетіні анықталған [1,2,3]. 

Зерттеу əдістемесі

  

Темекі күнжарасын тəжірибеге қолдану үшін қазақтың биязы жүнді қойының 7─7,5 

айлық еркек тоқтыларын екі топқа бөлдік. Бұлар жасы, салмағы, саны (20  бастан) 

жөнінен ұқсас, бағып─күту жағдайлары бірдей, орналастыру тығыздығы мен азықтандыру 

аумағы  зоотехникалық  нормаларға  сай  болды.  Тек  айырмашылығы  бақылау  тобындағы 

рационға күнбағыс күнжарасы, ал тəжірибелік топ рационына темекі күнжарасы қосылды. 

Зерттеу нəтижелері  

Бордақылау  барысында    қазақтың  биязы  жүнді  еркек  тоқтыларының  тірілей 

салмағы, сойыс сапасының көрсеткіштері мен морфологиялық құрамы анықталды. 

 

1-кесте. Тоқтылардың 120 күндік бордақылаудағы тірілей салмағының өзгеруі 

 

Р\с 

 

Көрсеткіштер 

Өл 

шем 

бірлік 

Мал тобы 

тəжірибелік 

бақылау 

X±m

х 

Сv,% X 

± 

m

х

 

Сv,%

1 

Мал саны  

бас  

20 

- 

20 

- 

2 

Тəжірибе алдындағы тірі 

салмағы 

кг  31,8±0,49 6,7 32,1±0,36 4,9 

3 

Соңғы тірілей салмақ 

кг 66,9±0,64 2,76 60,9±54 3,8 

4 

Барлық кезеңде қосқан 

тірілей салмағы,кг 

кг  35,1±0,27 9,8 28,8±0,22 9,7 

5 

Тəулігіне қосқан салмағы,г 

г  290 9,8 240 9,7 

368

 

 

1- кестедегі мəліметтерді талдау арқылы тəжірибелік топтың көрсеткіштері  жоғары 

екенін байқадық, яғни тəжірибелік топ тоқтылары 120 күнде қосқан тірілей салмағы 35,1 

кг, ал бақылау тобының тоқтылары  28,8 кг, тəулігіне қосқан салмағы тиісінше 290 г жəне 

240 г болды.  

Бордақылауда  еркек  тоқтылардың  тірілей  салмағы  тəжірибелік  тобы 2,1 есеге,  ал 

бақылау тобы 1,9 есе өсті. 

Сонымен қатар, тəжірибелік жəне бақылау тобының еркек тоқтыларының арасында 

барлық көрсеткіштері бойынша айтарлықтай айырмашылық болды. Яғни, тəжірибелік топ 

тоқтылары бақылау тобының тоқтыларын тəулігіне қосқан салмағы бойынша 20,8%  жəне 

қосқан  тірілей  салмағы  бойынша 21,9%-ға  басым  болғанда,  айырмашылық  Р>0,99 

сенімділік деңгейіне тең болды.  

Бұл көрсеткіштер қазақтың биязы жүнді қойы тоқтыларын жедел өсіріп, бордақылау 

үшін темекі күнжарасын пайдаланудың тиімділігін дəлелдейді. 

Қазақтың  биязы  жүнді  еркек  тоқтыларын  қарқынды  өсіру  мен  бордақылауда  ет 

өнімділігі бойынша сапа жəне саны жағынан да өзгеріс байқалды.  

Тəжірибе  басында  ұша  салмағы 12,4 кг  құраса,  тəжірибе  соңында  тəжірибелік 

тобында 2,7 (тəжірибелік) жəне 2,3 (бақылау) есеге өсіп, тиісінше 34,0 жəне 29,0 кг құрады.  

Яғни, тəжірибелік топ тоқтыларының салмағы ауыр (69,9 кг), ірі денелі жəне барлық сойыс 

өнімдері бойынша бақылау тобынан 5,0 кг артық (2-кесте). 

 

2-кесте. Тоқтылардың 120 күндік бордақылаудан кейінгі сойыс сапасы 

 

р\с 

Көрсеткіштер 

Өлшем 

бірлік 

Бастапқы 

көрсеткіш 

Мал тобы 

тəжірибелік  бақылау 

1 

Тірілей салмағы  

кг 32,0 

66,9±0,63 

60,9±0,54 

2 

Барлық ет өнімі 

кг 18,6 

47,1±0,15 

39,9±0,12 

3 

Ұша салмағы 

кг 12,4 

34,0±0,18 

29,0±0,37 

4 

Ұша шығымы %  38,7 

48,6  47,6 

5 

Іш майы 

кг 0,8 2,4±0,07 

1,4±0,02 

6 

Іш майының 

шығымы  

% 2,5  3,4  2,3 

7 

Сойыс салмағы 

кг 13,2 

36,4±0,02 

30,4±0,03 

8 

Сойыс шығымы % 

41,25 

52,0 

49,9 

9 

Ішек, қарын, 

өкпе, бауыр 

кг 5,6 

10,7±0,11 

9,5±0,22 

% 17,5  15,3 15,5 

10 

Техникалық 

шикізат 

кг 5,8 

10,3±0,08 

9,5±0,22 

11 

Қан 

кг 1,8 3,5±0,06 

3,1±0,06 

12 

Тері салмағы 

кг 2,6 4,0±0,15 

3,9±0,06 

13 

Барлық сойыс 

өнімдері 

кг 30,4 

54,4±0,13 

49,4±0,46 

% 79,5  82,1 81,1 

 

369

 

 

 

1-

 

сурет. Еттің морфологиялық құрамы. 

 

1-суреттегі  деректерден  тəжірибелік  топтағы  малдың  семіруге  бейімділігі 

байқалады. Мысалы, ұшасының майы көбірек (6,6 кг немесе 19,3%), таза ет-май қатынасы 

майлылық  көрсеткіші  төмендеу (3,92), яғни  бақылау  тобынан  етіне  қарағанда  май  үлесі 

жоғары болды. 

Мал етін пісіру жəне оның сорпасының сапасын тексеру де қызықты нəтиже беріп 

отыр.Тəжірибелік топтағы малдың пісірілген еті мен сорпасының иісі бойынша қойылған 

бағасы, етінің дəмінің бағасы, сорпасының түсінің бағасы жоғарырақ. Осының нəтижесінде 

жалпы  жинақталған  баға  бойынша  тəжірибелік  топ  малы  бақылау  тобынан  бұл 

көрсеткіштер бойынша да басым болды. 

Экономикалық тиімділігін анықтау үшін тəжірибелік топтағы тоқтылардың соңғы 

салмағы 69,9 кг, яғни бақылау тобындағылардан 6,0 кг артық екенін байқасақ та жеткілікті. 

Мұнымен  қоса,  темекі  егістіктеріндегі  қалдықтарды  тазалау,  оны  іске  жарату  арзан  мал 

азығы  ретінде  пайдалану,  көктемгі  жер  жырту  кезіндегі  қосымша  кедергілердің  азаюы 

осының барлығы жүргізілген зерттеулердің тиімділігін көрсетеді.  

Қорытынды 

Қазақтың биязы жүнді қойының еркек тоқтыларын жедел өсіріп бордақылау үшін 

азық  рационында  темекі  күнжарасын  пайдалану  тəжірибесі  оң  нəтиже  берді.  Қой 

азықтандыру  рационына  жаңа  азық  темекі  күнжарасын  пайдалану  еш  зиянсыз,  тіпті 

пайдалы екендігі дəлелденді.  

 

Қолданылған əдебиеттер: 

 

1.

 

http://www.studfiles.ru/preview/1150343/ 

2.

 

Племянников А.Г., Чеботова А.Н. Темекі тұқымынан белокті азық алу əдістері. ҚР 

№10036 патенті, 2001 ж. 

3.

 

ҚР  МемСЭС  өнім  қауіпсіздігі  бойынша  санитарлы-эпидемиологиялық 

сараптамасы №41-2/29-6, 7-ші қаңтар 2002ж. 

 

В  статье  освешены  результаты  использования  жмыха  табачного  в  рационах 

баранчиков при интенсивном выращивании и откорме их на мясо. 

 

The article highlights the results of the use of tobacco meal in diets with vigorous rams 

vyrashivanii and fattening them for meat. 

 

 

0

10

20

30

40

50

60

70

тəжірибелік тобы

бақылау тобы

60,2

59,6

19,3

20,5

18,9

21,5

Еттің морфологиялық құрамы

ет

май

сүйек

370

 

 

ƏОЖ 576.8521:632.981 

 

Ошанова Д.С., Баянбек Д.С., Ремеле В.В. 

 

«Қазақ ауыл шаруашылық өнімдерін қайта өңдеу ғылыми-зерттеу институты»  

Астана қ., Қазақстан 

 

КОЛЛЕКЦИЯЛЫҚ МИКРОСКОПИЯЛЫҚ САҢЫРАУҚҰЛАҚ ШТАММДАРЫНЫҢ 

АМИЛОЛИТИКАЛЫҚ БЕЛСЕНДІЛІГІ 

 

Аңдатпа 

Мақалада  ҚазАШӨҚҒЗИ-ның  микробиология  жəне  биотехнология  зертханасының 

коллекциясындағы  түрлі  астық  дақылдарынан  бөлініп  алынған  Aspergillus sp. жəне 

Penicillium sp. микроскопиялық 

саңырауқұлақтар 

түрлерінің 33 штамының 

амилолитикалық белсеңділігі бойынша мəліметтер берілген. 

Кілт  сөздер:

  коллекция,  микроағзалар,  штамм,  фермент,  амилаза,  амилазды 

белсеңділік 

Кіріспе  

Қазіргі таңда микроағзалардың тіршілік əрекетіне негізделген өндірістік процесстер 

кең  ауқымды  мəнге  ие.  Əртүрлі  белсеңділікке  ие  микроағза  штамдары  ғылым  мен 

өнеркəсіптің əртүрлі салаларында кеңінен қолданылуда.  

Микроб жасушасы, өсімдік пен жануар жасушалары сияқты қолайлы жағдайда артық 

метаболиттерді синтездемейді. Бірақ, культивирлеу жағдайын немесе жасуша геномындағы 

гендердің индукция/репрессия қатынастарын өзгеріске ұшырату, зат алмасу реакциясына 

түспейтін,  сонымен  бірге  жасушаның  қалыпты  тіршілік  əрекетін  бұзатын  біршама 

метаболиттердің  жинақталуына  əкеледі.  Жасуша  өз  кезегінде    осындай  артық 

метаболитттерден құтылуға жəне оларды экстрацеллюлярлы кеңістікке кетіруге тырысады. 

Осы немесе басқа метаболиттердің асыра синтезі деп аталатын бұл процесс, өнеркəсіптік 

мəңге ие мақсатты өнімдерді алу үшін биотехнологияда кең қолданылады [1]. 

Өнеркəсіптік  бағалы  ферменттер  көзі  ретінде  микроағзаларды  қолдану  бойынша 

жақын уақыттағы ашылулар əртүрлі өнеркəсіптік процестерде микробтық ферменттердің 

қолданылуын  көбейтті.  Ферменттік  препараттарды  қолдану  технологиялық  процестердің 

біршама  жылдам  жүруіне,  өнімдердің  сапасының  мен  сұрыптылығының  жақсаруына, 

шикізат  көзінің  шығынының  азаюына,  дайын  өнімдердің  шығарылу  мөлшерінің 

жоғарылауына,  еңбек  ету  жағдайының  жақсаруына,  оның  өнімділігінің  жоғарылауы  мен 

өндірістік қатарда технологиялық процестердің үздіксіз ағының қамтамасыз етуіне əкеледі.   

Қазіргі  күні,  өнеркəсіптік  ферменттердің  биотехнологиялық  көзі  ретінде 

микроағзаларды  қолданудың  жаңа  əлеуеті  кейбір  микроағзалардың  жасушадан  тыс 

ферментативті белсенділіктерін зерттеуде қызығушылық тудырады [2-4].  

Халық  шаруашылығының  əртүрлі  салаларында  қолдану  белсенділігі  бойынша 

ферменттердің  ішінде  бірінші  орынды  амилаза  алады.  Амилазаларды  алу  көзі  ретінде 

өсімдік,  жануар  жəне  микроағзалар  болуы  мүмкін.  Микробтық  амилазалар  өнеркəсіптік 

қолдану кезінде оң əсер береді, олардың көп мөлшері коммерциялық қол жетімді; сонымен 

бірге  олар  өнеркəсіптік  крахмал  өңдеу  кезінде  толықтай  химиялық  крахмал  гидролизін  

алмастырған [5].  

Амилаза  өндіруде  микроағзаларды  қолдану  экономикалық  тұрғыдан  тиімді  болып 

табылады. Қажетті сипатқа ие ферменттерді алу үшін микроағзаларды қажеттімізге қарай 

оңай  амал  жасауға  болады [6]. Гидролитикалық  амилазлар  бірнеше  микроағзалардан 

алынған    (саңырауқұлақ,  ашытқы,  бактерия  жəне  актиномицеттер),  бірақ,  саңырауқұлақ 

371

 

 

жəне  бактериялық  культуралардан  алынған  ферменттердің  қолданысы  өнеркəсіптік 

секторда басты орындарды алады [7]. 

ҚазАШӨҚҒЗИ-да  «Гендік  қор,  өсімдік,  жануар  жəне  микроағзаларын  құру»  атты 

жобасы зерттеу барысында микроағзалар коллекциясы құрылған, сақталынған жəне қазіргі 

таңға  дейін  жалғасын  табуда,  коллекция  құрамында 229 штамдар  енген,  соның  ішінде 

мицелиалды саңырауқұлақ – 151, азот тотықтырушы бактерия – 43 жəне бациллалар - 35 

штамды құрайды.   

Əртүрлі  дақылдардың  беткі  қабатынан  бөлініп  алынған  коллекциялық 

микроскопиялық  саңырауқұлақтардың  ішіндегі Penicillium  sp.  жəне  Aspergillus sp. 

саңырауқұлақ түрлерінің штамдарының амилолитикалық белсенділігі зерттелінген.  

Зерттеу материалдары мен нысандары  

Зерттеу  материалдары  ретінде  ҚазАШӨҚҒЗИ-нің  «Микробиология  жəне 

биотехнология»  зертханасының  коллекциясындағы  түрлі  астық  дақылдарынан  бөлініп 

алынған  Penicillium  sp.  жəне  Aspergillus sp.  микроскопиялық  саңырауқұлақтарының 

штаммдары қолданылды. 

Ферментативтік белсенділікті жалпы қабылданған əдіс бойынша анықтадық [8].  

Зерттеу нəтижелері жəне оны талқылау  

Зерттеу  жұмыстарының  нəтижесі  бойынша  микроскопиялық  саңырауқұлақтардың 

ішінде жоғары амилолитикалық белсеңділікті көрсеткен Penicillium штаммдары. Крахмал 

гидролизінің  аумағы  орташа  шамамен  Penicillium  frequentans  36/261 саңырауқұлағында 

15,5  мм,  P. multicolor 179 – 16 мм,  P. cyclopium 194 – 10,5 мм  құрады.  Aspergillus 

саңырауқұлақ түрінің гидролиз  аумағы: A. terreus 54/375 – 9,5 мм, A. ochraceus 57 – 10,5 

мм  құрады.  Жұмыс  коллекциясының  ішіндегі Penicillium  жəне  Aspergillus  саңырауқұлақ 

түрлерінің қалған штамдары орташа немесе төмен амилолитикалық белсенділікті көрсетті 

(сурет 1).  

       

 

P. frequentans  

36/261   

P. cyclopium 194 

P. cyclopium 

83/571   

A. ochraceus 57  

а 

 

б 

Сурет 1 - Aspergillus жəне Penicillium штаммдарының  амилолиткалық белсеңділігі: а – 

штаммдардың крахмал гидролизі, б – штаммдардың амилолиткалық орташа көрсеткіштері 

 

372

 

 

Қазіргі уақыттағы биотехнология жағдайы негізінде, амилаза өнеркəсіптік тəжірибеде 

қодануының  маңызы  жоғарылауда.  Тағам  жəне  крахмал  өнеркəсібі  негізгі  нарық  көзі, 

сондықтанда  осы  секторда    амилзаға  деген  сұраныс  əрқашанда  жоғары  болады.  Осыған 

орай, коллекциямыздағы амилазды белсеңділігі жоғары микроскопиялық саңырауқұлақтар 

штаммдарын  келешекте  амилаза  жəне  глюкоамилаза  синтездеу  өндірісінде  қолдануға 

болады.  

 

Əдебиеттер 

 

1.

 

Кабанов А.В., Исследование синтеза и стабильности амилолитических ферментов 

мицелиальным грибом Aspergillus niger штамм Л-4: Автореф. дис....к.б.н. М., 2010 

2.

 

Akpan I, Bankole M.O., Adesemowo A.M, Latunde- Dada GO (1999). Production of 

amylase by A. niger in a cheap solid medium using rice bran and agricultural materials. Trop. Sci. 

39:77-79.  

3.

 

Bilinski C.A, Stewart G.G. (1990). Yeasts protease and Brewing. In: Yeast 

Biotechnology and Biocatalyst ed. Verachtert, H. and Mot , New York: Marcel Dekker.R. pp 147 

– 162.  

4.

 

Buzzini P, Martini A. (2002). Extracellular enzymatic activity profiles in yeast and yeast 

– like strains isolated form tropical environments. J. Appl. Microbiol. 93: 1020 –1025. 

5.

 

Pandey, A; Nigamp, V.T; Socco, L; Singh, D; Mohan, R (2006). Advances in microbial 

amylases. Biochem, 31: 35-152. 

6.

 

Losane B. K., Ramesh M. V. (1990). Production of bacterial thermostable a-amylase by 

SSF. A potential tool for achieveing economy in enzyme production and starch hydrolysis, Av. 

Appl. Microbiol, 35, 1-56  

7.

 

Pandey C., Soccol R., Mitchell D (2000). New developments in solid state fermentation, 

Process Biochem, 35: 1153-1169 

8.

 

Практикум  по  микробиолгии // Под.  ред.  А.И.  Нетрусова,  М.А.  Егорова  и  т.д. – 

Москва. - 2005. - 601 с. 

 

 

УДК 576.8521:632.981 

 

Ошанова Д.С., Баянбек Д.С., Ремеле В.В. 

 

Казахский научно - исследовательский институт переработки сельскохозяйственной 

продукции - «КазНИИПСХП» 

 

ИЗУЧЕНИЕ ПРОТЕОЛИТИЧЕСКОЙ АКТИВНОСТИ ШТАММОВ 

МИКРОСКОПИЧЕСКИХ ГРИБОВ РОДА PENICILLIUM 

 

Аннотация  

Протеазы  с  новыми  свойствами  необходимы  в  связи  с  увеличением  их 

промышленного значения. В статье представлены данные по изучению протеолитической 

активности штаммов микроскопических грибов рода Penicillium, выделенных с различных 

субстратов.  

Ключевые  слова:

  коллекция,  микроскопические  грибы,  штамм,  ферменты, 

амилолитическая активность 

Введение 

 

В  последние  годы  большое  распростронение  получили  ферментные  препараты 

микробиологического  происхождения  (бактериального  и  грибного).  Использование 

373

 

 

микроорганизмов  в  качестве  источников  промышленно  ценных  ферментов  привели  к 

увеличению  применения  микробных  ферментов  в  различных  промышленных  процессах. 

Применение  ферментных  препаратов  способствует  значительному  ускорению 

технологических  процессов,  улучшению  качества  и  повышению  сортности  продуктов, 

уменьшению расходу сырья, увеличению выхода готовой продукции, улучшению условия 

труда,  повышению  его  производительности  и  в  ряде  производств  обеспечению 

непрерывного потока технологических процессов. На сегодняшний день, новый потенциал 

использования 

микроорганизмов 

в 

качестве 

биотехнологического 

источника 

промышленных  ферментов  обусловливает  интерес  в  исследовании  внеклеточной 

ферментативной активности некоторых микроорганизмов [1-3].  

Крупнейшим классом ферментов являются протеазы, которые составляют до 60% от 

общего  мирового  рынка  ферментов,  и  имеют  важное  экономическое  значение  из-за  их 

широкого применения в промышленных процессах. Протеазы в соответствии с диапазоном 

рН  при  котором  они  показывают  максимальную  активность,  классифицируется  как 

щелочный,  кислый  и  нейтральный.  Щелочные  протеазы  выделяются  в  основном    из 

мицелиальных  грибов,  таких  как  Aspergillus  и  Penicillium,  считающиеся  наиболее 

коммерчески важным среди микробных протеаз [1, 4-8].  

Материалы и методы исследования  

Исследования  проводили  в  лаборатории  микробиологии  и  биотехнологии  ТОО 

«КазНИИПСХП».  Объектами  исследований  служили  штаммы  микромицетов  рода 

Penicillium из коллекции микроорганизмов лаборатории. 

Изучение протеолитической активности осуществляли согласно общепринятым 

методам [9].  

Результаты исследования и их обсуждения  

Проведены исследования по изучению протеолитической активности 

коллекционных штаммов микроскопических грибов рода Penicillium.  

Протеолитические ферменты (протеазы) катализируют гидролитическое отщепление 

концевых аминокислот от молекул белков. Активность внеклеточных протеаз определяли 

качественным методом с использованием двух субстратов (желатин и казеин). 

Протеолитическая  активность  исследовалась  у  штаммов  микроскопических  грибов 

рода Penicillium, выделенных с поверхности зерна и зернопродуктов (кукуруза, пшеница, 

ячмень,  отруби,  рапс,  соя).  Результаты  показали  различную  степень  проявления 

протеолитической активности (таблица). 

 

Таблица  - Протеолитическая активность микроскопических грибов рода  Penicillium 

 

№ 

п/

п 

Наименование 

штамма 

Субстрат 

Зона 

гидролиза 

казеина, мм 

Столбик 

разжижения 

желатина, мм 

Интенсивность 

разжижения 

желатина, +/- 

1  Р. freguentars 37/272 

пшеница 

- - ---- 

2  Р. cyclopium 63/360 

кукуруза 3 

70 

++++ 

3  Р. freguentars 65/375 

пшеница - 

17,5 

++-- 

4  Р. virdicatum 67/429 

пшеница - 

10,5 

+--- 

5  Р. cyclopium 69/424 

ячмень 4,5 

- 

---- 

6  Р. cyclopium 192 

рапс 4,5 

15 

+--- 

7  Р. raistuickii 263 

рис 8,5  16 

+--- 

8  Р. funiculosun 66 

пшеница 3 

- 

---- 

9  Р. freguentars 62 

пшеница 1 

4,5 

+--- 

10  Р. glaucum 3 

пшеница 10,5 

52,5 

+++- 

11  Р. flaviceps 195 

овес 3  27,5  ++-- 

374

 

 

12  Р. freguentars 36/261 

пшеница 8,5 

5,5 

+--- 

13  Р. rubrum 10 

отруби 5,5 

12,5 

+--- 

14  P. freguentars 35/263 

пшеница 

- - ---- 

15  Р. cyclopium 64/373 

пшеница 8,5 

29 

++-- 

16  P. fellutanum 66/381 

пшеница 7,5 

9,5 

+--- 

17  Р. cyclopium 79/494 

кукуруза 5 

10.5 

+--- 

18  Р. viridicatum 282 

пшеница 6,5 

31 

++-- 

19  Р. cyclopium 83/571 

рис 5,5  17,5  ++-- 

20  P. fellutanum 34/307 

кукуруза 10 

57,5 

+++- 

21  Р. cyclopium 77/574 

соя 6,5  16 

+--- 

22 P.notatum 

12 

пшеница 3,5 

9,5 

+--- 

Примечание: «++++» – высокое, «+++-» – выше среднего, «++--» – среднее, «+---» – 

слабое, «----» – отсутствует 

 

Среди  исследованных 22 штаммов  микроскопических  грибов  рода  Penicillium 

интенсивно  разлагали  желатин  штаммы  P. glaucum 3, P. cyclopium 63/360, P. fellutanum 

34/307 столбик разжижения был в пределах 50-70 мм. Однако, данные 3 штамма проявили 

различную  способность  разложения  казеинового  субстрата,  что  соответствовало  зоне 

гидролиза в пределах 3-10,5 мм (рисунок). 

 

Penicillium 

fellutanum 34/307 

Penicillium  

cyclopium 63/360 

Penicillium  

glaucum 3 

Контроль 

 

Рисунок – Гидролиз казеина микроскопическими грибами рода  Penicillium 

 

Выявлено, что некоторые штаммы микроскопических грибов рода Penicillium 

(№69/427, 36/261, 66/381 и 10) несмотря на то, что не разжижают или слабо разжижают 

желатину, имеют средний уровень казеинолитической активности с зоной просветления 

субстрата вокруг колонии 4-8 мм.  

На  основании  проведенных  исследований  по  ферментативной  активности  для 

дальнейших  исследований  по  усилению  свойств  отобраны  штаммы  микроскопических 

грибов  рода  Penicillium: P.glaucum 3, P. cyclopium 63/  и  P. fellutanum 34/307  с  высокой 

протеолитической  активностью,  которые  могут  быть  основой  для  использования  в 

биотехнологическом производстве.  Работа по дальнейшему изучению свойств штаммов с 

высокой  протеолитической  активностью  будет  продолжена  с  целью  формирования 

коллекции промышленно-ценных штаммов прикладного характера.  

 

жүктеу/скачать 7,26 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: