Міреев, Ж. Темірбеков эпидемиология Жалпы эпидемиология 1 т о м алматы жоғары аттестациялық комиссияның баспа орталығЫ 2000



Pdf көрінісі
бет15/46
Дата06.03.2017
өлшемі31,46 Mb.
#8194
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   46

=

2,0

 

0/0000

Егер А1 жөне Ап шамалары 50-ден жоғары болса, онда оған сәй- 

кес  ж оғарғы   н ақты   ш екаралар  бы лай  есеп телін еді:  Амах  =

= А  + 1,96 

у

[

а

 , 

мүвдағы 


ИА” 

мәні 


А1 

немесе 


Ап 

мәніне сәйкес келеді.

Кслссі  ссептсулер  ыңғайлы  болу  үш ін  табылған  Іш ек/жылб. 

мөндерін 3-кестеге енгіземіз.  Ішек/жьілб. шамаларын айлық көрсет- 

кіштермен  салыстыра  отырып,  маусымдық  көтерілулердің  басгалу 

жөне  аяқталу  айларын  табамыз.  Сонымен,  біздің  мысал  бойынша, 

маусымдық көтерілу маусымда басгалып,  желтоқсанда аяқталды.

Осы  жылдағы  сырқаттанушылықтьщ  жылдық  динамикасының 

ірафигін  қүрып,  оған  Ішек/жылб.  сөйкес  келетін  мөңдерін  енгіз- 

геннен  кейін,  маусымдық  көтерілулердің  басталуының  (тек  аяқ- 

талуы  емес)  күңдерін  шартты  түрде  анықтауға  болады.  Соңымсн, 

7-сурет пен 13-кесте бойынша,  1992 ж. Зонне дизентериясының мау- 

сымдық көтерілуі шамамен 5 маусымда,  ал аяқталуы келесі жылдың 

қантар айына сөйкес  келеді.

Тигггік  қисықтар  үшін  жыл  бойғы  сырқагганушылықтың  жо- 

ғарғы  ш егі  А орт/ай  немесе  А мед/ш ама  бойы нш а  есептелінеді 

(14-кестені қара).

182


ІУ

оо

»



7-сурет.  1992  жылы  Н.  қаласывдагьі жаяпы  халықтың Зонве 

днзеятервясымея  сыркатганушылыгыньщ  'өрсеткиш

Графиктер  бойынша  табылған  әр  жылдагы  маусымдық  көтері- 

лулсрдің басталуы мен аяқталуы мерзімі, олардың ұзақтығы, сырқат- 

танушылықтың ең жоғаргы деңгейде  болтан айьшың көрсеткіштері 

15-кссгедегідей бейнеленеді.

І5-к е  с т с.  1986—1994 жж.  Н.  к.  Зонше двзеетершеымев  ш р п г т ц г ш ы л ы к п щ  

т у с ы ч ш д  кетерыулеріищ басгалу жэве аяқталу кезецдері  мея  овын  үзшпигы

Жылдар

Басталу мерзімі 



(жуық шамамен жылы)

Аяқталу айы, 

ауыру айы

Ең жоғары

Үзактығы

1986


22  шідде

желтоқсан  1986

кдзан

5  ай  8  күн



1987

7  шілдс


желтоксан  1987

қыркүйек


5  ай  23  күн

1988


8  тамыз

желтоқсан  1988

кыркүйск

4 ай  22  күн

1989

6  маусым



желтоқсан  1989

қыркүйек


7  ай  24  күн

1990


5  маусым

желтоқсан  1990

тамыз

6  ай 


25

  күн


1991

7 тамыз


желтоқсан  1991

қыркүйёх


4 ай  23  күн

1992


3  маусым

желтоқсан  1992

қыркүйск

6  ай  27  күн

1993

8  тамыз


караша  1993

қыркүйек


3  ай  22  күн

1994


8  шілдс

қараша  1994

тамыз

4 ай  2 2   күн



183

4.  Сырқаттаиушылықтьщ  жылдық  дннамнкясының деңгейі  мен 

қүрылымын  оның  жеке  түрлері  бойынша  бағалау

Жоғарыда  аталғандай,  сырқаттанушылықтың  жалпы  жылдық 

көрсеткіші  жыл  бойғы,  маусымдық жөне  бүрқ етпе  сырқатганушы- 

лы қ жиынтығының әр түрлі  нүсқасын  қүрайды.

Бүл  жағдайда,  кем дегенде  Іж/жалп  =  Іж/жылб.,  немесе

Іж/жалпы  =  Іж/жылб.  +  Іж/маус.,  немесе

Іж/жалпы  =  Іж/жылб.  +  Іж/маус.  +  Іж /бүрқ етпе.

Жыл бойғы сырқатганушылыктьщ жиынтық жылдық көрсеткіші 

(Іж/жылб)  мына формуламен  есептелінеді:

Іж/жылб  =  Ц ф акт  ■

  12/п,  мүндағы 

Ц ф акт  — Ішек/жылб.  тең немесе  одан  кігаі  көрсеткіиггердің жиын- 

тығы,  п  — маусым аралық (!!!)  кезендегі көрсеткіштердің жиынтыгы 

( I I   факт енген  сандар).

Анда-санда жоғарылау болған айда факгілі көрсеткіштің орнына 

Ішек/жылб.  шама алынады.

Сонымен,  1986 ж.  үшін (12а-кестені қара)  Іж/жылб.  шама мына- 

ған  тең болады:

11986  =  (8,2+8,2+8,8+3,7+6,7+5,9)  •  12/6  =   41,5  •  2  =  83,0 

0/0000.

Бүрқ  етпе  сырқаттанушылықтың жылдық  жиынтық  көрсеткіші 

мынаган тең:

Іж/бүрқетпе  =  Іэпиз/бүрқ етпе  +  Імаус/бүрқ етпе.

Мүндағы Іэпиз/бүрқетпе жылдық көрсеткіші маусымнан тыс бүрқ 

етпелер  мен  маусым аралық кезеңдегі  Ішек/жылб.  асып  кететін  қо- 

сымша  сырқаттануш ылықтың  жиынтыгын  қүрайды.  Соңғысын 

уакытылы  анықталмаған  бүрқ  етпелердің  көрінісі  деп  қарастыруға 

болады.

Сонымен,  1994 ж. үшін Іэпиз/бүрқетпе = 6,6+7,5+2,6 =  16,7 



0/0000, 

мүндағы  6,6  0/0000  және  2,6  0/0000  көрсеткіштері  қаңтар  мен 

көкектегі  сырқагганушылық  көрсеткіпггері  арасындағы  айырманы 

береді, осы жылда ол 2,2 



0/0000 

тең. 7,5 



0/0000 

—За кестеден алынган, 

1984 ж. наурыз айыңцагы бүрқ етпе сырқатганушылышньщ көрсеткіші.

184


Маусымды  көтерілулердің  басталуы  мен  аяқталуьш  ескере  о тк ­

рыл,  Іж /бүрқ етпе жылдық көрсеткіші  12-кестеден алынады.  Соны- 

мен  1990 ж.  үшін:

I  маус/бүрқ етпс  =  83  +  90  =  17,3  0/0000

М аусымдық  сырқаттанушылықтың  жиынтық  деңгейін  мына 

формула  бойынша есептеуге  болады:

Іж/маус.=  Іж/жалп.  —Іж/жылб.  — Іж /бүрқ етпе.

Сонымен  1987 ж.  үшін  Іж/маус.  =  321,8-59,3-22,1  =240,4 0/0000. 

Әр түрлі түрлердің үлес  салмағы  былай  есептелінеді:

Рж/жылб.  =  Іж/жылб.  /   Іж/жалпы  •  100  %,

Рж/маус.  =  Іж/маус.  /   Іж/жалпы  -  100  %

Интенсивті жөне экстенсивті корсеткіштерді есептеудің нәтиже- 

лері  16  кестеге  енгізіледі жөне  графиктермен  сурстгелінеді.

Белгілері:  қорьггынды  көрсетжіштер------------ ,  маусымдых  нысан

жыл бойгы  нысан  —   —   —   .

8-сурет.  Эпидемия  барысы  көрітстерініц жыддык. нысандары  бойышпа 

Н.  қ.  халыктыц  Зоняе днзеигериясымен  сыркятгаиушылыгы

185


16

 -

 



к

 е 


с

 т

 с



Э

п



и

д

е



м

и

я



 б

а

р



ы

с

ы



 көр

іністерін

іц 

ж

ы



д

д

ы



қ

 н

ы



с

а

н



д

а

р



ы

 бойын


ша

 Н.


 

к. 


х

а

л



ы

қ

т



ы

ц

 



1

9

8



6

-1

9



9

4

 ж



ж

З



о

н

н



е

 д

и



зе

н

т



е

р

к



я

с

ы



м

е

н



 с

ы

р



к

а

т



га

н

у



ш

ы

л



ы

гы

н



ы

ң

 көп 



ж

ы

л



д

ы

к



 д

и

н



а

м

и



к

а

с



ы

л

ы



ц

 с

и



п

а

т



т

а

м



а

с

ы



и

л

>•



X

г?

.5



о.

ю

I



О.

л

I

Ж



а

л

п



ы

 

ж



ы

л

 



б

о

й



 г

ы

0



.

о

о



о

о

о



о

о

о



о



2

1

4



,2

2

8



1

.7

 



9

5

,3



3

2

1



.8

 

1



9

7

 



5

5

7



.6

 

22



0,

4



6

,1

1



2

5

.6



Б

и

*



о ,

> -


м

Ж

а



л

п

ы



Ои

О   1/1 


0 \

  t'V  


'О   —1  ^

w-Г  © “  ©   чО  ^   £   -О  £   £

-

ч О р . 


—*  0О  rsj  —^   ©

2

  о   °   Я   Я  



2 "  

2

М



а

у

с



ы

м

д



ы

қ

Оч



ОО  ӨО 

NO

°   о   °   V   « г   °   Л-*  ©   ©



0

0



0

1

5



,4

1

7



,3

0

10



,1

0

0



Э

п

и



з

о

т



и

я

л



ы

к

Си



0 4   «О 

—<_  Оч 


° \

 

—  



и"Г  О*  О   r s   о о   ^   ©

'■О  Р» 


Г -  so.   ГМ 

О   Р~,


2

  o '   о  

^   оч   о   f '

М

а



у

с

ы



м

д

ы



қ

*

си



І Л О І ^ ^ Ч О О О О О Ч Г

ГО

-



1

1

8



,6

2

2



4

.2

 



4

5

,3



 

2

4



0

,4

1



3

1

.6



2

9

.2



1

9

8



.6

 

2



7

,0

9



3

.3

-8



Ж

ы

л



б

о

й



г

ы

0



,

14

 



' ' I   Ч   г4

QO  О   

SO  ГЫ 

f S   і л   ГИ  ^   г п  

ГМ

4

Г^



О О О О С П О Г М С П —   VO 

-

М 



*ч 

*ч 


*ч 


т

 

*ч 



л

n V O O O V - ' O N - n ^  

г п

Ж

ы



л

д

ы



қ

 

д



и

н

а



м

и

к



а

н

ы



ң

 

н



ы

с

а



н

д

а



р

ы

 



(

ж

ы



л

д

а



р

)

1



9

8

6



1

9

8



7

1

9



8

8

1



9

8

9



1

9

9



0

1

9



9

1

1



9

9

2



1

9

9



3

1

9



9

4

О



р

т

а



ш

а

ж



ы

л

д



ы

к

 



ө

с

у



 

қ

а



р

к

ы



н

ы

 



Т

 о

с



у

 

(



т

о

м



)

 

%



Графиктерді  қүру  үшін  арифметикалык  немссе  жартылай  лога- 

рифмдік  шкалаларды  қолдануға болады.

Арифметикалық  шкалада  (8-сур.  қара)  сырқаттанушылықтың 

жылдық динамикасының өр түрлі нысандардың шамалық қатынасы 

көрнекгі түрде көрсетілген, ал олардың өзгеруінің тенденциясын жар­

тылай логарифмдік шкаладан  көруге болады.

Ә Р ТҮРЛІ Ә ЛЕУ М ЕТЛК ЖАС ТОПТАРЫНДАҒЫ 

СЫРҚАТГЫЛЫҚТЫ ТАЛДАУ ТӘСІЛІ

Кезеңцері:

1.  Бастапқы статистикалық материалдарды топтастыру.

2.  Халықтың  әлеуметтік  жас  топтарындагы  сырқаттанушылы- 

гының көп жылдық динамикасын талдау.

3.  Халықтың  өлеуметгік  жас  топтарындагы  сырқаттанушылық- 

тың жылдық динамикасын талдау.



1.  Бастапқы материалдарды топтастыру

Ретроспективті талдаудың алдыңғы кезеңцерінде қызмет көрсеті- 

лстін бүкіл топтың (жиынтық халықтың)  сырқаттанушылығы  зерт- 

телінді.  Бұл  кезеңде  эпидемия  барысы  көріністерінің тек ең жалпы 

зандылыктарын анықгауга болады, ол көп жағдайда “қауіп-қатер фак- 

торларын”  (адамдарга жүғу қауіпін, ауыру қауіпін анықтайтын нақ- 

ты әлеуметтік жөне табиги жағдайлар) анықтауға мүлдем жеткіліксіз.

Қауіп-қатер факторларын анықтау халықтың әр түрлі элеуметгік 

жас топтарындагы сырқатганушылықты зерттеумен тыгыз байланы- 

сты.  Жеке  халық  топтары  арасында  эпидемия  барысының  өр түрлі 

көріністерін  салыстырганда,  бастапқы болжамдар дөлелденеді жөне 

сырқаттанушылықтың “қауіп-қатер факторларымен”  себеп-салдар- 

лық байланыстары туралы жаңа болжамдар пайда болады,  олар ста- 

тистикалық өдіспен есептеледі.  “Қауіи-қатер факторларын” түсіндір- 

генде, оларға эпидемияга қарсы өлеуетті тиімді шаралар арқьілы өсер 

ете  алатын  факторларды  анықтау қажет.

Зерттелетін  материалды топтастыру өр түрлі  халық топтарында­

гы сырқатганушылықты талдаудың бастапқы кезеңі болып табылады.

187


Сырқаттанушылық  туралы  материалды  дүрыс  топтастыру  жеке 

халық топтары арасындағы эпидемия барысының өту ерекшеліктерін 

толығырақ анықтауға мүмкіндік береді, сырқаттанушылыктьщ қауіп- 

қатер  факторларымен  себеп-салдарлық  байланысы  туралы  нақты 

болжамдарды жасаудың мүмкіншілігін анықтайды.  Материалды топ- 

тастыруда  екі  негізгі  өдісті  бөле  айтуға  болады.  Біріншісі  жоғары 

эпидемиологиялық мекемелердің тек ресми қүжаттарын бейнелейді. 

Мүнда  көптеген  инфекцияларда топтастыру  қағидалары  бірдей  бо­

лады,  міндетгі  түрде  көсіби,  өлеуметтік-түрмыстық,  жас  топтарын, 

індетке  қарсы  шаралар  жүргізілген  немесе  жүргізілмеген  топтарды 

(егілген немесе егілмегепдер) бөледі.  Бірақ, бүл үсыныстар жиналған 

эпидемиологиялық төжірибені бейнелегенімен де, олар жеке ж үқпа- 

дағы  эпидемия  барысының  мүмкін  болатын  әр  түрлі  көріністерін 

және  “қауіп-қатер  факторларының”  өртүрлілігін  қамти алмайды.

Эпидемия барысының өту ерекшеліктерін анықтайтын процестің 

қауіп факторлары туралы алғашқы болжамдардың түзілу процесінен 

бүрын болуы мүндай ресми төсілдің жетіспеушілігі болып табылады. 

Бірінші материал топтасгырылады жөне зерттеледі, содан кейін эпи­

демия  барысының даму механизімін  білуді  негізге  ала  жөне  халық- 

тың  еңбегі  мен  түрмысының  нақты  эгшдемиялық  маңызды  мәлі- 

меттеріне сүйене отырып, анықталған көріністер түсіңщріледі. Мүнда 

қауіп-қатер қүрамдары басқа  үлгіде  бөлінген топтардың ішіне  еніп 

кетуі  мүмкін,  сондықтан  олар  анықталмай  қалады  жөне  ақырында 

қауіп-қатер факторларын  аныктауға  эсер  етеді.

Материалды  топтастырудағы  мүндай  қателіктерді  болдырмауға 

келесі  төсіл  көмектеседі.  Ол  эпидемиологтың  бірінші  жеке  инфек- 

циядагы  эпидемия  барысының  даму  механизмін  жөне  халықтың 

еңбегі  мен  түрмысыньщ  жергілікті  эпидемиялық  маңызды  жагдай- 

ларын  білуге  бағдарланған,  қауіп-қатер  факгорлары  жайыңда  бол- 

жам  қүруға жөне тек содан  кейін  материалды үйлесімділікпен  топ- 

тастыруга негізделген. Сонымен,топтастыру эпидемиологиялық бел- 

гілер деген принцип бойынша жүргізіледі. 



Эпвдемиологиялық белгілер 

дегенді  адамдардың  жүту  қауіпі  мен  ауруын  аньяетайтын  жеке  халық 

топтарыныц түрмысы  мен  еңбегінің  эпидемиялық  мацызды  алеуметтік 

және  (немесе)  табиги жагдайлары деп түсіну керек. 

Сонымен,  эпиде- 

миологиялық  белгілер  болуы  мүмкін  қауіп-қатер  факторларын

188


бейнелейді.  Сөйтіп,  өр түрлі  инфекцияларда,  сондай-ақ тек бір  ин- 

фекцидда да,  бірақ өр түрлі жағдайларда топтастыру белгілерінің өз 

ерекшелікгері болуы  керек.

Мысалы,  иммундау  арқылы  аурудьщ  алдын  алу  қүралдарымен 

басқарылатын инфекциялар үшін сырқаттанушылықты аймақта тал- 

дау  кезіңде,  оны  әкімшілік  белгілері  бойынша  топтастыру  керек, 

өйткені мүндай топтастыру сондай-ақ,  осы аймақта түратын халық 

арасындагы жүргізілген  егу жүмысының сапасын  бейнелейді.  Жеке 

аймақтардағы  сырқаттанушылықтьщ  өзгешелігі  көп  жағдайда  им- 

мундық алдьш алу сапасының өр түрлілігіне  байланысты  болады.

Бірақ,  аймақтарды  өкімшілік  белгілері  бойышпа  жіктеу  қағида 

бойынша жеткіліксіз жөне ішек инфекцияларындағы қауіп-қатер фак- 

торларын  анықтауда  пайдасыз  болады.  Бүл  жағдайда  санитарлык- 

гигиеналық сипаты  өр түрлі  болатын учаскелерді бөлу қажет,  бірақ 

мүңдай учаскелердің шекаралары әкімшілік аудандармен сөйкес келе 

бермейді.

Топтасгырудың екі негізгі әдісі осындай. Төжірибелік жүмыс ке- 

зінде  дөрігер-эпидемиолог  ресми  нүсқауларды  эпидемиологиялық 

белгілермен  толыктыруы  керек.  Соңында  талдау  жүргізгеңде  көп 

жагдайда топтастырудьщ алғашқы нүсқасымен шектелуге мүмкіндік 

жоқ  екенін  ескерту  қажет.  “Қауіп-қатер  факгорлары”  туралы  бол- 

жауды сынау және түзету кезінде топтастыру белгілеріне қауіп-қатер 

факгорлары толық анықталмай  түрып түзету жүргізіледі.

2.  Халықтыц әлеуметтік жас топтарындағы  сырқаттанушылықтың 

көп жылдық динамикасын талдау

Осы  кезеңде  жеке  халық топтарындағы  сырқатганушылық дең- 

гейінің салыстырмалы бағасын және өр топтағы ауырғандардың үлес 

салмағын  бүкіл  халық  сырқаттанушылығьшың жиынтығында  баға- 

лау талдауцың ең негізгі бөлімдеріне жатады. Мүвдай бағалау, дөсгүрлі 

түрде зерттелетін кезеңцегі сырқаттанушылықтың тек орташа көрсет- 

кіштерін  есептеу  жөне  салыстыру  жолымен  жүргізіледі.  Бірақ  бүл 

өдіс  қате  қорытындыларға  соқтыруы  мүмкін,  себебі  орташа  шама- 

ларды салыстырғанда жеке қүрамдардагы сырқагганушылықтьщ даму 

барысы ескерілмейді. Бүл жағдайда өр түрлі бағытгагы жөне өр түрлі

189


шапшандықтағы тенденция болғанда, тогггардағы эпидемиялық жаг- 

дай  соңгы  жылдары  зерттелетін  топтардағы  сырқаттануінылықтъщ 

орташа  көрсеткіпггерімен  сәйкес  келуі  мүмкін.  Ақырьодца  жеке  ха- 

лық  топтарындағы  сырқаттанушылықтың деңгейі  мен  қүрылымы- 

ның орташа және болжамдық шамалар бойынша жүргізілген салыс- 

тырмалы түрде  бағалау өте дүрыс болып табылады.  Бірінші  кезенде 

эпидемиялық  жағдайдың  заңдылықтары  анықталады,  олар  дағды 

бойнша зерттелетін  кезеңнің оргаңғы бөлігіне төн.  Болжамдық rnS- 

малар  бойынша  жүргізілген  зерттеулер  зерттелетін  кезеңнің  соңғы 

жылындагы жөне келер жылдағы сырқаттанушыльіқтың деңгейі мен 

қүрылымы  жайында  болжамды  үсынуға  мүмкінш ілік  тудырады. 

Мүндай зерттеулер кезінде алынған қорытьшдыларды сөйкестендіру 

әр түрлі халық топтарындағы эпидемия барысының өзгеруін мейлін- 

ше дәл  үғындырады,  олар  ақырында жеке  топ  пен  бүкіл халықтың 

сырқатганушылығын анықтайтын жөне өсер ететін қауіп-қатср фак- 

торларьш ашуға  қажетті  болады.

Есептелген  орташа жөне  болжамдық  шамалар  рангіленеді.  Дағ- 

ды  бойынша  рангілеу  сөйкес  шамалардың  төмендеу  ретімен  жөне 

салыстыратын  көрсеткіиггердің айырмаіпылык анықтылыгын  еске- 

ре  отырып жүргізіледі.

Сырқатганушылық көрсеткіштерінің айырмашьшық анықтылы- 

ғын бағалау  үшін  1 -қосымшада берілген төсіл  қолданылады.  Бірақ, 

бүл жағлайда сөйкес формула арқылы қандай да бір топтың бір жыл- 

дағы  халық  санының  орнына,  сөйкес  тогггардьщ  бүкіл  зерттелетін 

кезеңінің жиынтық саны алынады.  Болжамдық шамалар үшін есеп­

телген  сенімділік  шекараларын  болжаудың  қалыпты  шекаралары- 

мен шатастыруга болмайды, оны есептеу төсілі 1-қосымшада берілген.

Сырқаттанушылық  көрсеткіштерін  жөне  ауырғандардың  үлес 

салмағын  рангілеу  зерттелетін  халық топтарының  эпидемиология- 

лы к мәнін бағалауға мүмкіңдік береді.  Мүнда,  жеке топта  ауырған- 

дардың үлес салмағын ескермей, тек сырқаттанушылықтың көрсет- 

кіштері  бойынша  эпидемиологиялық мөнді  бағалау  қате  болып  та­

былады.  Сырқаттанушылықтың  үлкен  немесе  кіші  көрсеткіші  осы 

топтағы аурудың жүғу жөне ауру қауіпі белгісі ретіңцс қарастырыла- 

ды.  Бірақ,  эпидемия  барысының дамуына сөйкес  контингентгердш 

қатысу дөрежесінің белгісі  ретінде  қаралмайды.  Басқаша  айтқанда,

190


ауырғандардың  үлес  салмағының  шамасы  көп  дөрежеде  жеке 

контингенттердегі халық санына төуелді жөне де қандай да бір топ- 

тағы  эпидемия  барысының  белсенділігі  ретінде  қарастырылмайды. 

Тек қандай да бір топтардағы сырқатганушылықтың интенсивті және 

экстенсивтік  көрсеткіштерінің  үйлесімді  болуы  осы  топтардың  ең 

үлкен  эпидемиологиялық  мөні  бар  деген  болжамды  сеніммен  усы- 

нуга мүмкіндік береді.  Егер бүл талдаудың нөтижесі басқа кезеңдер- 

де  расталса,  онда  індетке  қарсы  шараларды  жоспарлағанда  және 

жүргізгенде  дөл  осы  топтарға  ерекше  назар  аудару  керек,  өйткені 

ондағы  сырқатганушылықтың  төмендеуі  бүкіл  халық  сырқаттану- 

шылығының төмендеуіне  жеткізеді.

Талданатын  инфекцияның  эпидемия  барысына  өр  түрлі  халық 

топтарының  қатысу  ерекшелікгерін  нақтылау  үшін  халықтың  өр 

топтарындагы  сырқаттанушылықтың  көп  жылдық динамикасының 

тенденциясы  мен  цикдділігін  бағалау  қажет.  Мүнда  жиынтық  ха- 

лықтың сырқаттанупп>ілыгын талдайтын төсілге үқсас амалдар қол- 

данылады  (1-қосымшаны қара).

Сондай-ақ алынған мөліметтерді топтау барысында оларды сәй- 

кестендіру  қажет  және  әр  топтағы  көріністерді  сырқаттануш ылық- 

тың көп жылдық динамикасындағы  соған үқсас  заңдылықтарымен 

салыстырған жөн.  Мүнда әр топтардағы  цикльдің синхронды  болу- 

ын  (болмауын)  айқындау,  жөне де жиынтық халық сырқаттанушы- 

лығына  қандай  топтар  ең  көп  (ең  аз)  эсер  ететін  анықтау  қажет. 

Сондай-ақ өр түрлі топтардағы  сырқаттанушылықтың көп жылдық 

динамикасының тенденциясын салыстыру және зерттелетін контин- 

генттердің  жиынтық  халық  сырқаттанушылығының  тенденциясын 

құруға  қатысуын  анықтау  керек.  Мұндай  салыстырмалы  талдау 

жүргізгенде  тек кана сөйкес  келетін  шамаларға ғана емес,  сонымен 

бірге бүрын есептелінген жеке топтардағы ауырғандардың үлес сал- 

мағыньщ көрсеткіштеріне (сырқаттанушылықтың экстенсивтік көр- 

сеткіштері) назар аударылуы тиіс. Әр түрлі халық топтарындагы эпи­

демия  барысының  көріністерін  жете  зерттеу  қауіп-қатер  факторла- 

ры туралы жаңа болжамды дөлелдеуге  көмектеседі.

Осы  баяндалғандарды  бейнелеу  үшін  1  жөне  2-бөлімдерде  бас- 

талған  1-мысалды  шешуді жалғастырамыз.

С ы рқаттануш ы лы қты ң  көп  жылдық  динамикасын  талдауға 

арналған  мөліметтер  17,  18,  19-кестелерде берілген.

191


1

7



 с 

с

 т



 с. 

1

9



8

6

-1



9

9

4



 ж

ж



Н.

 

қ



эр

 т



ү

р

л



і 

х

а



л

ы

қ



 т

о

п



т

а

р



ы

н

ы



ң

 З

о



н

н

е



 д

и

зе



н

те

р



н

я

с



ы

м

е



в

 с

ы



р

қ

а



т

га

н



у

ш

ы



л

ы

гы



и

z   g <  

w   * w

СО

22159



3

6

0



6

2

0



6

1

506



3

5

9



25

15

1



1

7

7



1

0

14



1

17

0



4

4

6



32

3

979887



7

3

3



1

2

8



8

7

2



8

2

2



1

4

8



£   *

CN

-1



6

,6

-1



3

,7

ОО



1

ГП



1

ОО

1



1

9

9



4

23

47



2

0

85



2,

2

69



65

 



2

5

 



373


,3

413


5

13

31



4,

4

1



8

7

5



13

69

3,



3

1

9



5

2

0



2

6

133



,2

1

1



2

6

5



8

86

7



6

,3

147



500 

|

1



8

3

1



2

4

,1



1

9

9



3

о

2



3

8

6



10

4

1



9

,1

69



70

13

1



8

6

,5



4110

11

267,6



19

11

9



4

7

1



,0

1

9



3

1

0



8

4

1



,4

1

1



2

8

2



1

17

1



5

,1

1



4

7

5



0

8

6



8

4

6



,1

1

9



9

2

0\

2

4

10



38

1

3



7

6

,8



6924

5

7



8

2

3,



2

40

32



21

520,8


1

9

7



2

17

8



6

2

,1



1

9

2



3

2

7



2

374,4


1

1

3



4

9

0



1

2

0



1

0

5



,7

1

4



7

7

0



0

3

2



5

220,0


16

61

ОО



2

4

30



18

74

0,



7

698


2

17

24



3,

5

3



9

9

8



12

3

0



0

,1

1



9

5

4



8

4

0



9

,4

1



9

1

0



8

10

52,3



о\

со

—  ^



1

4

5



8

3

1



8

4

5



7

,6

1



9

9

0



2496

42

16



82

,7

688



3

94

13



05

,7

40



2

2

1



6

397,8


1

9

6



2

18

7



5

9,

5



1

8

9



9

0

4



5

2

3



7

,0

1



0

99

7



4

7

0



6

3

,6



1

4

4



3

2

7



2

8

5



1

9

7



,5

1

9



8

9

NO



2

5

4



1

7

6



29

9

0,



9

VO

S   ^



ОО  —  NO 

NO  —>  —•

4

0

1



1

2

8



6

9

8



,1

1

9



7

5

2



5

12

6



5,

8

1



8

9

6



4

8

0



4

2

1,



8

1

0



8

8

8



1

1

38



1

26

,7



1

4

3



2

6

2



4

6

1



32

1,8


1

9

8



8

V-1


2

5

30



21

8

3



0,

0

6



9

2

1



2

7

3



9

0

,1



3

9

7



8

16

4



0

2,

2



2

0

12



12

5

9



6,

4

1



8

7

3



6

10

53



,3

1

0



7

4

2



3

4

9



4

5

,6



1

4

16



0

0

1



35

95

,3



ts

ОО

OS



2

4

9



8

8

0



320

2,5


6

8

8



1

91

13



2

2

,5



3

8

7



5

2

0



5

1

6



,1

2

0



6

0

2



0

9

70



,9

1

8



3

4

5



4

0

2



18

,0

1



0

3

3



4

1

13



5

1

3



0

,6

1



3

7

0



0

0

3



8

6

28



1,

8

1



1

9

8



6

ГО

2



5

2

1



5

5

21



8

1

,7



664

5

6



8

10

23,3



37

6

4



1

4

3



41

,9

1



9

8

9



19

9

5



5

,2

1



8

2

4



1

3

2



17

5,4


1

0

0



8

4

0



9

9

9



8

,2

1



34

00

0



28

7

2



1

4

,2



Ш

а

-



м

а

-



л

а

р



Z   <

Z   <


Z   <

Z   
, Z  

, Z   <   - , Z   <(  1-,

Т

о



п

т

а



р

-

д 




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   46




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет