ЖАС ҒАЛЫМНЫҢ МІНБЕСІ
186
Ветеринариялық практикада сиырлардың
ауруларын алдын алу және емдеу үшін әр түрлі
дәрілік формада антибиотиктер, сульфанила-
мидтер, нейтрофурандар қолданылады, ал осы-
ның салдарынан түрлі антибиотиктерге резис-
тентті микроорганизмдер мен саңырау құлақтар-
дың штамдарының пайда болуына әкеледі.
Осыған байланысты шаруашылықта жүргі-
зілетін емдеу шараларының тиімділігін анықтау
біздің жұмыстың мақсатының бірі болып табыл-
ды.
Зерттеу жұмыстарының материалдары
мен тәсілдері.
Зерттеу жұмыстары «Фуд - Мастер» және
«Алматы» шаруашылықтарының фермаларында
жүргізілді.
Шаруашылықта қабылданған жалпы емдеу
шараларының тиімділігін анықтау мақсатында
тұяқ ауруларына шалдыққан сиырлардан екі топ
құрдық, бірінші топқа – тұяқ ауруларының жеңіл
асқынбаған түріне, ал екінші топқа – аурудың
асқынған, созылмалы түріне шалдыққан 10 бас
сиырларды кіргіздік. Топтарды құру барысында
жиі кездесетін, аналогтар принципін сақтауға
мүмкіндік беретін ауруларды қарастырдық. Зерт-
теу жұмыстары жыл бойы жүргізілді, себебі бір
уақытта осы аурулрға шалдыққан малдардан
топтарды құру қиын болды.
Емдеу шараларын күнделікті жүргізіп отыр-
дық, ал клиникалық және гематологиялық көрсет-
кіштерді зерттеу жұмыстарын 1,3,7,14 және 21
күндері жүргіздік.
Емдеу әдісі. Малды арнайы станокта
бекемдегеннен кейін зақымдалған ошақты
толығымен тазартуға тырыстық, тұяқты ка-
лий перманганаты ерітіндісімен толығымен
жуып шайдық, тұяққа ихтиол және стрепто-
цид майын жағып отырдық, асқынған фор-
маларында қосымша АСД-ның - 3 фрак-
циясын қолдандық. Тұяқты толығымен дәке-
мен орап, малды қорадан шығармай күтіп
бақтық. Сүтті сиырларды емдегенде анти-
биотиктерді аз және қысқа мерзімге қолдан-
дық, бұл сиырлардың сүтінен антибиотиктер
анықталмас үшін қажет болды, Ал қатты за-
қымдалған және сиырларды емдеуде анти-
биотиктерді толық мөлшерде қолданғандық-
тан, осы ірі қара мал сүтін тек бұзауларды
азықтандыру үшін ғана қолдандық.
Емдеу шараларын жүргізу барысында
Алматы шаруашылығында – «Тилозин» ан-
тибиотигін, ал «Фуд -Мастер» шаруашылы-
ғында «EXENEL - RTU» антибиотигін қол-
дандық.
Қанды негізінен күре тамырдан немесе
құйрық асты венасынан алдық. Қанды «Аку-
шерлік, хирургия және көбею биотехноло-
гиясы кафедрасында зерттедік.
Зерттеу
жұмыстарының
нәтижелері
Алынған клиникалық белгілердің динамикасы тө-
мендегі 1 кестеде келтірілген.
Тұяқ
ауруларының
жеңіл
формасына
шалддыққан ірі қара малының дене қызуы, ты-
ныс алу саны мен тамыр соғу санының динами-
касында айтарлықтай өзгерістер анықталмайды,
бір қалыпты деңгейде анықталады, ал ақсау ал-
ғашқы 7-8 күнде байқалады, ал 10-14 күнге қарай
осы сиырларда ақсау мүлдем байқалмайды.
Ал екінші топ сиырларында жалпы клини-
калық көрсеткіштері /дене қызуы, тамыр соғу
және тыныс алу саны/ бірінші топ сиырларының
және жалпы физиологиялық көрсеткіштерден жо-
ғары деңгейде болған. Клиникалық көрсеткіштер
физиологиялық деңгейге 2 топ сиырларында 14
күнге қарай төмендеген.
Ақсау осы топ сиырларында орташа алған-
да 21-23 күнге дейін анықталған.
Қанның морфологиялық көрсеткіштерінің
зерттеу барысында клиникалық белгілер динами-
касына сәйкес өзгерістер анықталды. Қанның
морфологиялық көрсеткіштерінің динамикасы №
2 кестеде келтірілген. Эритроциттер саны бірін-
ші топ сиырларында алғашқы күні көрсеткіштері-
мен салыстырғанда 3 тәулікте 1,01% артса, ге-
моглобиннің мөлшері де 0,08% артқан, ал екінші
топ сиырларында осы көрсеткіштер сәйкесінше
өзгерген, бірақ осы екі топ арасындағы айырма-
шылық орташа 15-18 % төмен болған.
Ал лейкоциттердің жалпы санының өзгері-
сінде кері динамика тіркелді, 3 тәулікке қарай
лейкоциттердің саны екі топ малдарында артқан,
бірінші топ сиырлрында 14,1%, ал екінші топ
сиырларында 4,1% төмендеген, осы екі топ ара-
сында тек екінші топ малдарында лейкоцитоз
байқалды, топ арасындағы айырмашылық 1 және
3 күндері сәйкесінше 85 және 50,5% құраған. Ке-
лесі тәуліктерде осы көрсеткіштер бірте - бірте
азайып физиологиялық қалыпты деңгейге дейін
екінші топ сиырларында 14 тәулікке қарай төмен-
деген, бірінші топ сиырларында осы көрсеткіш-
тер емдеу барысында айтарлықтай өзгеріске
ұшыраған жоқ.
ТРИБУНА МОЛОДОГО УЧЁНОГО
187
1 кесте - Тұяқ ауруларына шалдыққан ірі қара малының клиникалық белгілерінің динамикасы
Клиникалық
белгілер/зерттеу күндері
Дене қызуы (t
o
C)
Тамыр соғу саны (с/мин)
Тыныс алу сангы (с/мин)
Мал ақсауы (+ -)
1 топ
2 топ
1 топ
2 топ
1 топ
2 топ
+
+
1
38,9±0,4
41,2±0,2
69,5±1,4
82,3±2,4
18,25±0,5
24,3±0,8
+
+
3
39,1±0,5
41,37±0,7
70,2±1,2
79,5±0,9
18,8±0,7
28,6±0,8
+
+
7
38,8±0,2
39,87±0,2
69,2±1,2
76,66±2,4
18,7±0,8
23,4±0,6
+
+
14
38,6±0,5
38,5±0,3
65,5±1,2
73±1,5
19,1±0,7
24,0±0,9
-
+
21
38,8±0,4
38,6±0,6
68,8±1,8
68,5±1,2
18,2±0,8
17,9±0,7
-
+-
2 кесте - Тұяқ ауруларына шалдыққан сиырлардың емдеу барысындағы қанының морфологиялық көрсеткіштерінің динамикасы
Көрсеткіштер
топтар
Зерттеу күндері (тәулік)
1
3
7
14
21
Эритроциттер (х10
9
)
1 топ
6,86±0,25
6,96±0,28
6,78±0,39
6,84±0,25
6,63±0,27
2 топ
5,85±0,5
5,82±0,82
5,9±0,5
6,24±0,2
6,1±0,7
Лейкоциттер (х10
6
)
1 топ
8,5±0,65
9,7±0,9
8,7±0,55
7,47±0,33
7,77±0,5
2 топ
15,2±0,67
14,6±0,5
13,4±0,25
12,5±0,7
9,86±0,6
Гемоглобин (г/л)
1 топ
91,8±2,0
86,5±1,8
88,3±1,5
92,67±1,7
91,5±1,8
2 топ
89,7±2,63
87,7±2,5
85,8±2,4
88,5±2,75
88,8±2,58
ЖАС ҒАЛЫМНЫҢ МІНБЕСІ
188
Қорытынды Тұяқ ауруларының (пододер-
матиттер, жаралары мен ойылымдары) жеңіл
формасына шалдыққан сиырлардың клинико-ге-
матологиялық көрсеткіштерінде айтарлықтай өз-
герістер болған жоқ, көрсеткіштер физиология-
лық деңгейдің шекарасынан аспайды. Ал тұяқ ау-
руларының асқынған ауыр формасында айқын
лейкоцитоз тіркелген, осымен бірге эритроциттер
мен гемоглобин мөлшері төмен болған.
Әдебиеттер:
1.
Шакуров
М.Ш.
Гнойно-некротические
заболевания пальцев у крупного рогатого скота
/Вет. врач. – 2000. - №3. – С.52-54.
2.
Бурденюк А.Ф. Болезни конечностей у
продуктивных животных. - Киев: Урожай, 1976.
3.
Шакалов, К.И. Профилактика травмАтиз-
ма с.-х. жив-х в промышленных комплексах. - Л.:
Колос, 1981.
4.
Бурденюк А.Ф и др. Хирургические болез-
ни сельскохозяйственных животных. - Киев : Уро-
жай 1988.
5.Под редакцией Шакалова К.И. Частная
ветеринарная хирургия. - Ленинград., 1986.
Резюме
В статье приведены данные о лечении коров с патологиями копыт и межпальцевой щели
традиционным методом, принятом в хозяйстве. Полученные данные свидетельствуют о
незначительных изменениях клинико-гематологических показателей у коров с легкими
поражениями копыт, тогда как при поражениях тяжелой формы наблюдается явный лейкоцитоз и
уменьшение количества эритроцитов по сравнению с данными животных первой группы (с
легкими проражениями дистального отдела конечностей). А также наблюдается повышение
показателей клинических признаков у животных второй группы в первые дни исследований.
Resume
Data on treatment of cows with pathologies of hoofs and interdigital crack are provided in article by a
traditional method accepted in economy. The obtained data testify to minor changes of clinical and
hematologic indicators at cows with easy defeats of hoofs whereas at defeats to a heavy form obvious
increase of quantity of leukocytes and reduction of quantity of erythrocytes in comparison with data of
animals of the first group (with easy lesion of distalny department of extremities) is observed. And also
increase of indicators of clinical signs at animals of the second group in the first days of researches is
observed.
ӘОЖ 619:613.287.5
СҮТ САПАСЫНА АНТИБИОТИКТЕРДІҢ ӘСЕРІ
Алиева Г.К - Ахмет Байтұрсынов атындағы Қостанай мемлекеттік университетінің
магистранты
Мазмұндама
Соңғы уақытта ветеринария саласында антибиотиктерді пайдалану дипазоны кеңінен
таралуда, антибиотиктерді жануарларды емдеу үшін және азық қоспасы ретінде қолдануда.
Құрамында антибиотиктердің қалдықтары бар сүтті қолдану адам өміріне әсіресе балалар өміріне
қауіпті. Соңы зерттеу нәтижелері антибиотиктердің сүт қышқылды өнімдерін дайындауда
микробиологиялық процеске теріс әсер ететіні көрсетілген.
Негізгі ұғымдар: сүт, антибиотик, сапа,микроорганизмдер, микробиологиялық процесс.
Еліміздің сүт өндіру саласында аздаған
ілгерілеулер, оңды өзгерістер болып жатқаны-
мен, шешілмеген мәселелер табылады. Ол – ха-
лықтың денсаулығы, нәрлі сүтті пайдалану көр-
сеткішін көбейту, фермерлік шаруашылықтардың
жұмысын тиімді ұйымдастыру, сүт саудасы, жаңа
сауылған шикі сүтті қабылдауды орталықтан-
дыру, т.б.
Соңғы кезде сиырлардан жоғары көрсет-
кішті сүт алу мақсаты күшейгендіктен сиырлар-
дың ауруы көбейді, соған байланысты антибио-
тиктерді де қолдану жиіленді. Антибиотиктермен
емделген сиырлардың сүтің белгілі бір уақыт өт-
кеннен кейін ғана қолдануға болады. Антибиотик-
тердің түрі мен мөлшеріне қарай ұсынылатын ка-
рантин орташа есеппен 4-5 күн. Көп жағдайда ка-
рантин күндері сақталмай ауру мал сүті сүт өн-ді-
рістеріне жіберіліп жатады. Сүт өңдейтін кәсіпо-
рындар үшін антибиотик қалдықтары қауіпті,
өйткені олар ашыту кезінде өндірістік процесті
бұзуы мүмкін, сонымен қатар бөгде патогенді
микрофлораның көбеюіне әкеледі. Сондықтан
олардың әсері үлкен шығын әкелуі мүмкін. Сүт
шикі затында антибиотик құрамын бақылаудың
тиімді әдістерін таңдау – шикізат өндеуші және
шикізат шығарушылар үшін өзекті мәселе болып
табылады.
ТРИБУНА МОЛОДОГО УЧЁНОГО
189
Адам организміне азық өнімдері арқылы
антимикробтық заттардың жүйелі түрде түсіп
отыруы өте қауіпті, кейбір ферменттердің жұмы-
сын баяулатады, ішіктегі микрофлораны өзгерте-
ді.
Кейбір мәліметтерге қарағанда, сүтті сусын
ретінде пайдалану жағынан Қазақстан ең төменгі
орында тұр. Ұлан-байтақ жеріміз, мықты әлеуеті-
міз бола тұра, ата-бабамыздан қалған асты дұ-
рыс пайдаланбау әрине, ұят. Сондай-ақ, қауіпсіз
пайдалы сүтті пайдалану жолындағы негізгі проб-
лемалардың бірі – сүттің арнайы орындарда
және тиісті жағдай жасалмаған жерлерде саты-
луының шешілмеген мәселесі, бұл ересек адам-
дардың, әсіресе, балалардың денсаулығына күн
сайын өз зиянын тигізуде. Өйткені, сүт ең алды-
мен балаларға арналған өнім. Қазақстан Респуб-
ликасының
нормативтік-құқықтық
актілерінде
белгіленген, қолданыстағы нормалары мен ере-
желерінің орындалуын қатал бақылау қажеттігі
ұдайы айтылып келеді. Сүттің қауіпсіздігін рас-
тайтын тиісті құжаттарсыз сүт сату фактілері Қа-
зақстандағы өркениетті сауданың дамуына қай-
шы келеді. Пайдалы сүт – инфекциялық тарап-
тан да қауіпсіз, дәрумендері, минералдары, каль-
цийі және ақуызы қажетті мөлшерде сақталған,
өңделген және қапталған өнім, оның сапаға сәй-
кестігі техникалық регламентпен расталады.
Көптеген жылдар бойы антибиотиктер
сиырларды емдеу, яғни желінсау ауруын емдеу
үшін қолданып келеді. Дүние жүзінде дамыған
елдерде антибиотиктерді қолдануға тиым салы-
нуының себебі, оларды ветеринариялық тәжіри-
беде микробтық ауруларды емдеу үшін қолда-
нып, олар сүт өнімдерінің құрамында болуы.Осы
аурулардың себебінен ауру жануарлардан алын-
ған сүттерде токсиндер көп кездеседі, ал олар-
дың адам организмге түсуі өте қауіпті.
Көптеген мамандардың ойынша антибио-
тиктердің азық өнімдеріне түсуі, ауыл шаруашы-
лық жануарларына антибиотиктерді емдік, емдік
– алдын алу шараларында кеңінен қолданғаннан
және азық түліктердің сақтау мерзімін ұзарту
мақсатында қолданғаннан болады деп есеп-
тейді.
Қазіргі уақытта жануарлар өнімдерінің
қауіпсіздігі өзекті мәселе болып табылады. Зерт-
теу нәтижелері бойынша азық түліктің құрамын-
дағы әртүрлі ксенобиотиктер немесе антибиотик-
тердің болуы шикізаттың сапасы мен оның өң-
делу технологиясымен тығыз байланысты [1].
Антибиотиктер ол көптеген дәрілік құрал-
дардың тобы болып келеді. Мысалы, Қазақстан
және Ресейде қазіргі уақытта 30 әртүрлі антибио-
тик топтары қолданылады, ал препараттар саны
200 таяу. Барлық антибиотиктердің химиялық құ-
рылымы мен әсер ету механизмі әр түрлі болға-
нымен оларды жоғары тиімді қасиеті біріктіреді.
Біріншіден, антибиотиктердің жақсы қасие-
ті, ол олардың көптеген басқа дәрілік құралдарға
қарағанда олардың нысана – рецепторы адам
ұлпасы емес, микроорганизм торшасы болып та-
былады.
Екіншіден, антибиотиктердің белсенділігі
бір қалыпты емес, олар уақыт өте төмендейді,
дәрілік төзімділікті қалыптастырады. Антибиотик-
ке төзімділік қалыпты биологиялық құбылыс, оны
тоқтату мүмкін емес.
Үшіншіден , антибиотикке төзімді микроор-
ганизмдер емделген адамға ғана емес, сонымен
қатар басқа адамдарға да қауіп тудырады.
Антибиотиктер жануар организмінен сүтке
оңай түседі, ал одан кейін сүт өнімдеріне ауыса-
ды. Кейде антибиотиктерді сүтті өндеу кезіңде
оның сақтау мерзімін ұзарту мақсатында қосады.
Өткені антибиотиктермен қатар басқада заттар
бактериялардың дамуы мен сүттің ашып кетуіне
кедергі жасайды.
Қайнату мен стерильдеу сүттің құрамында-
ғы антибиотиктерге мүлдем әсер етпейді, сүтте
қайнатқаннан кейін 90-95 % антибиотик саны қа-
лады, яғни олардың 5-10 % ғана жойылады, ал
стерильдегеннен кейін 92-100 % антибиотик
саны қалады. Осы мәліметтер нәтижесінде сүт-
тегі антибиотиктерді жою үшін қайнату мен сте-
рильдеу әдісінің нәтижесіз екенің көруге болады.
Ашытылған сүт өнімдерінде антибиотиктер 90,4
% құрайды, алынған сынамаларды ұзақ уақыт
пастерилизациядан өткізгенде антибиотиктер
санының төмендегені байқалады. Бұл антибио-
тиктерге ұзақ уақыт жоғары температураның
әсер етуінен ақуыздың коагуляцияға ұшырап, ан-
тибиотиктермен қоса құрылғының қабырғала-
рына тұнуына әкеледі [2].
Шикі сүттің құрамында антибиотиктердің
болуы сүт қышқылды сусындар мен ірімшіктерді
дайындау процессіне қатысатын сүттің микроф-
лора мен ферменттерін өзгертеді, сүттегі фер-
менттік процесс пен пастеризация тиімділігін
бағалауға кедергі болады. Сонымен қатар, сүт
құрамындағы антибиотиктер сүт және сүт өнімде-
рінің сапасын бактериологиялық зерттеу кезінде
қиындық тудырады.
Микробтарға қарсы заттардың адам орга-
низмдеріне азық түлік арқылы жүйелі түрде түсуі
өте қауіпті, өйткені олар көптеген аллергиялық
реакциялар, дисбактериоздар тудырады, кейбір
ферменттердің белсенділігін баяулатады, ішек
қарын микрофлорасын өзгертеді, төзімді микро-
организмдердің дамуы мен дәрілік құралдарға
резистенттілікті дамытады [3].
Антибиотиктер денсаулыққа зиянды заттар
болмасада, сүт қышқылды өндірістегі микробио-
логиялық процесстерге әсер етеді, нәтижесінде
қауіпті азық дайындалуы мүмкін.
Адам мен жануарлар денсаулығы мен қа-
тар шикі сүттің технологиялық қасиетіне антибио-
тиктердің әсерін есептей отыра, көптеген анти-
биотиктерді медициналық емес мақсатта қолда-
нуға шектеу қою керек. Сүт өндіруші өнеркәсіптер
үшін сүттегі антибиотиктер қалдығы үлкен мәсе-
ле тудырады, яғни ашыту өндірістік процессіне
ЖАС ҒАЛЫМНЫҢ МІНБЕСІ
190
бөгет жасайды, сонымен қатар бөгде патогенді
микрофлораның көбеюіне себеп болады.
Құрамында антибиотик қалдықтары бар
сүт қатты және жұмсақ, ерітілген ірімшіктерді
дайындауға кері әсер етеді. өйткені мұндай сүтте
кальций, қышқылдық төмен және сарысу көп бо-
лады. Ірімшікте сүт сарысуы көп болғандықтан
келесі процестерде азықтың ашуы туындауы
мүмкін, бөгде иістер пайда болып, ірімшіктің құ-
рылымы, яғни пішіні өзгереді.Май мен сүт қыш-
қылды өнімдерді алуда да осындай мәселелер
туындайды, антибиотиктердің қалдығы фермент-
тік процестерді және пастеризация тиімділігін
дұрыс бағалауға кедергі болады. Мұндай сүттен
май алғанда да өнімнің сапасы болмайды және
жағымсыз иістер болады [4].
Көптеген
жағдайларда
антибиотиктерді
сүтте табылуы қолдану аралығы мен сынама алу
аралығына байланысты. Сүт және сүт өнімдері-
нен көбінесе: пенициллин, тетрациклин, стрепто-
мицин, неомицин, эритромицин және т.б анти-
биотик қалдықтарын табуға болады.
Бұл қосылыстар органикалық және неорга-
никалық, сонымен қатар микробиологиялық бо-
лып келеді. Олар сүт және сүт өнімдеріне жануар
организмінен, сүтті алғашқы өндегенде, тасы-
малдағанда, азық ингредиенттары арқылы түсе-
ді.
Сүт шикізатын антибиотиктермен ластану-
дан қорғау үшін оны өндіргеннен бастап, тарату-
ға дейін тиімді, жүйелі қадағалау керек.
Сүт өнімдерінің сапасын сипаттайтын ең
негізгі белгілердін бірі – қауіпсіздік, ол сыртқы ор-
та жағдайына, шикізат қауіпсіздігі мен сапасын
бағалаудын жүйесімен қолданатын өндеу техно-
логиясына байланысты блолады. Антропогенді
және табиғат өнімдері потенциалды қауіпті қосы-
лыстар сүт өнімдерінің қауіпсіздігін анықтайтын
заттар болып саналады. Қабылданған термино-
логияға сәйкес оларды контаминант, ксенобио-
тик, бөтен химиялық заттар деп аталады [1,5].
Әдебиеттер:
1. Аспандиярова, М. Т . Методы определе-
ния антибиотиков в молоке. Переработка моло-
ка. - 2011. - № 12.
2. Горбатова К.К. Биохимия молока и мо-
лочных продуктов. - 2010г. – 330 с.
3. Горбатова К.К., Гунькова Г.И. Химия и
физика молока и молочных продуктов. – 2012. –
336 с.
4. Малинина З.Ю., Макеева И.А. Методы
определения стрептомицина и левомицитина в
молоке и молочых продуктах //Молочная про-
мышленность. - 2011. - №11.
5. Юрова Е.А., Контроль показателей безо-
пасности молочной продукции. //Молочная про-
мышленность - 2011. - №5.
Резюме
В последнее время диапазон применения антибиотиков в ветеринарии заметно расширился,
антибиотики применяют для лечения, в качестве кормовых добавок. При употреблении в пищу
молоко содержащее остатки антибиотиков представляют опасность для здоровья людей,
особенно детей. Результаты последних исследований показали, что антибиотики отрицательно
влияют на микробиологический процесс при изготовлении кисломолочных продуктов.
Resume
In recent years, the range of the use of antibiotics in veterinary is noticeably increased, antibiotics are
used for treat, and as feed additives. In using it in food, milk, containing the remains of antibiotics, poses a
risk to human health, especially to children. The result of recent studies has shown that antibiotics adversely
affect to the microbiological process in production of fermented milk products.
УДК 343.35 (547)
ПРЕДУПРЕЖДЕНИЕ ЭКОНОМИЧЕСКОЙ ПРЕСТУПНОСТИ В РЕСПУБЛИКЕ
КАЗАХСТАН
Бекмагамбетов
К.
–
магистрант
юридического
факультета
Костанайского
государственного университета им. А. Байтурсынова
Аннотация
В статье рассматриваются понятие и проблемы предупреждения экономической
преступности в Республике Казахстан.
Ключевые слова: экономическая преступность, законность, преступление, экономика.
Экономическая преступность была и ос-
тается одним из наиболее опасных видов прес-
тупности, поскольку наносит ощутимый имущест-
венный ущерб обществу, подрывает экономичес-
кую основу государства. По вполне обоснован-
ному мнению криминологов, изучающих пресс-
тупность в сфере экономической деятельности
ТРИБУНА МОЛОДОГО УЧЁНОГО
191
«ущерб, причиняемый экономическими преступ-
лениями обществу, весьма высок.
На протяжении многих десятилетий, воп-
росы, касающиеся предупреждения экономичес-
кой преступности сыграли центральную роль в
политике нашей страны.
Правительством Республики в составе на-
логовой службы Министерства финансов Рес-
публики Казахстан образовано Управление
налоговой милиции, учрежденное от 6 июня 1994
года, которое в дальнейшем преобразовано в
Агентство Республики Казахстан по борьбе с
экономической и коррупционной преступностью
является одним из доказательств этого факта
[1].
Вопросы предупреждения преступности,
как правило, обычно должны быть направлены
на традиционные преступления, такие как кражи,
а в определенных проблемных областей, таких,
как преступность среди молодежи, которые
также доминируют традиционные формами прес-
тупности, однако данная диссертация является
необычным в том смысле, что она нацелена на
другой вид преступления в целом, а именно на
экономические преступления совершенные, так
называемыми «белыми воротничками».
Принадлежит этот образ американскому
криминологу Э. Саперленду. В 1940 году именно
он определил ее как комплекс правонарушений,
совершаемых уважаемыми лицами с высоким
социальным статусом в рамках их профессио-
нальных обязанностей и с нарушением доверия,
которое им оказывается.
«В годы второй мировой войны проблемы
черного рынка в США изучал М. Клайнард, уста-
новивший, что в результате нарушения установ-
ленных ограничений цен и норм распределения
потребители и налогоплательщики понесли фи-
нансовые убытки, многократно превышающие
потери от общеуголовной преступности (1952 г.).
Позже преступные действия руководите-
лей предприятий против социальных прав своих
рабочих исследовал Скотт (1974 г.). М. Клайнард
и Йигер, проанализировав хозяйственную прес-
тупность на 582 крупных предприятиях (1980 г.),
установили, что за период с 1975 по 1976 годы
от преступных действий владельцев предприя-
тии погибло больше людей, чем от преступлений
против жизни, совершаемых отдельными пресс-
тупниками. Известные американские кримино-
логи Р. Кларк и Э. Шур также касались вопросов
экономической преступности в своих исследова-
ниях.
Криминологи Г. Кайзер и Г. Метцгер-Преги-
цер, исследовавшие преступность внутри пред-
приятий и корпораций, получили данные о том,
что 84% всех уголовно наказуемых деяний на
предприятиях приходится на преступления про-
тив собственности (1976 г.).
В Швеции известный криминолог и глав-
ный директор Совета по предупреждению пресс-
тупности, при Департаменте юстиции Швеции Б.
Свенссон предложил определение экономичес-
кого преступления как длящегося системАтичес-
кого наказуемого деяния корыстного характера,
осуществляемого в рамках хозяйственной дея-
тельности, составляющей саму основу этого дея-
ния (1983 год).
В СССР фундаментальные исследования
природы экономической преступности периода
социализма проводили известные ученые-юрис-
ты В.Г. Танасевич, Б.Е. Богданов, Г.К. Синилов,
А.Н. Ларьков и др.» [2].
Это на самом деле довольно странно, что
мы не добились большего прогресса в деле пре-
дотвращения экономических правонарушений,
так как эта форма преступление влечет за собой
особенно большие издержки для общества.
Речь идет не только о чисто экономических
затратах, которые выше, чем те, которые связа-
ны с традиционной преступностью.
Экономическая преступность подрывает
доверие общества к государству, а без уверен-
ности общества сделки затраты увеличиваются
это приводит к «громоздкости» и неэффектив-
ности, экономического процветания, что значи-
тельно влияет, на невозможность и неготовность
инвестировать какие либо проекты не только
республиканского, но и местного уровня, а также
подрывает экономическую политику страны.
Из этого следует, что экономические прес-
тупления также влияют на частных лиц в такой
же мере, как и традиционные правонарушения.
Отечественные криминологи отмечают,
что экономическая преступность – это совокуп-
ность корыстных посягательств на используемую
для хозяйственной деятельности собственность,
установленный порядок управления экономичес-
кими процессами и экономические права граж-
дан со стороны лиц, выполняющих определен-
ные функции в системе экономических отноше-
ний.
По мнению ряда авторов, широта понятия
"экономическая преступность" проявляется в
том, что ущерб, наносимый ею, сказывается на
отношениях управления и товарно-денежных от-
ношениях.
Экономическая преступность охватывает
такие составы преступлений, как умышленные
посягательства на экономические интересы об-
щества в случаях, когда деяние связано либо с
конкретным положением преступника в сфере
общественного хозяйства, с характером эконо-
мических отношений, участником которых он яв-
ляется, либо с его социальной ролью, социаль-
ной позицией и ситуацией, характерными для
функционирования конкретных элементов эконо-
мического механизма.
Таким образом, экономическая пресступ-
ность – это сложная совокупность нескольких де-
сятков составов преступлений, предусмотренных
уголовным законом (хищения, незаконные сдел-
ки с валютными ценностями, изготовление или
сбыт поддельных денег или ценных бумаг, сок-
|