ортасында аралық орын алады. Бұл №1 сызбанұсқада көрнекі түрде көрсетілген.
Ерітінділердің біртекті болуы оларды химиялық қосылыстармен ұқсас етеді.
Кейбір заттардың еру кезінде жылу бөлуі де еріткіш пен еріген зат арасындағы химиялық
әрекеттесуді көрсетеді. Ерітінділердің химиялық қосылыстардан айырмашылығы –
ерітінділер құрамы кең көлемде өзгеріп отыра алады. Сонымен қатар, ерітіндінің
қасиеттері оның компоненттерінің көптеген қасиеттерін қайталай алады, ал химиялық
қосылыстарда бұл жағдай байқалмайды. Ерітінділер құрамының тұрақсыз болуы оларды
механикалық қоспаларға жақындатады, бірақ ерітінділер механикалық қоспалардан
біртектілігімен ажыратылады. Сондықтан ерітінділер механикалық қоспалар мен
химиялық қосылыстардың ортасында аралық орын алады.
Таза сусыз қышқылдар, негіздер, тұздар қатты күйде ешбір ток өткізбейді. Таз суда да ток
жүрмейді. Еріткіш (су) мен еріген зат (қышқыл, негіз, тұз) бірге келгенде күрделі өзгеріске
ұшырап электр тоғын өткізетін қасиет пайда болады. Мұндай ерітіндіде ток өткізетін
заттарды электролиттер, ток өткізбейтіндерді бейэлектролиттер деп атайды.
Электролит молекулаларының иондарға ыдырау процессін электролиттік
диссоциация деп атайды.
Электр тогын қышқылдар, негіздер, тұздардың ерітінділері және балқымалары да
өткізеді. Олардың ток өткізуіне себепші болатын олардағы зарядты бөлшектердің –
иондардың болуынан.
С.Аррениус 1887ж электролиттік диссоциация теориясын ұсынды.
1. Электролиттер балқыған немесе еріген кезде иондарға ыдырайды, осы процесті
электролиттік диссоциация деп атайды.
2. Электролиттер суда ерігенде оң зарядты иондарға –катиондарға және теріс зарядты
аниондарға ыдырайды.
3. Электр тогының әсерінен катиондар катодқа, аниондар – анодқа жылжиды.
4. Электролиттердің иондарға ыдырауы қайтымды процесс.
Молекулалар ↔ иондар
Мысалы, судың полюсті молекулалары KCl кристалындағы иондарға тартылады. K –
ЖҮЙЕ
Гетерогенді
Гомогенді
Механикалық
қоспалар
Эмульсиялар
және
суспензиялар
Химиялық таза
заттар
Нағыз ерітінділер
катиондарға теріс полюсімен, Cl – аниондарға оң полюсімен.Үзіліп шыққан иондар суда
гидраттанған күйде болады.
HCl молекулаларын судың полюсті молекулалары екі жаққа айыра тартуының
нәтижесінде, сутек пен хлор атомдарының арасындағы байланыс нашарлап,
электрондардың ортақ жұбы хлорға ауады.
Электролиттік диссоциация теориясы тұрғысынан негіздер, қышқылдар және
тұздарға мынадай анықтама беруге болады:
Достарыңызбен бөлісу: