Молдағазы А. Д. 4 курс студенті Ғылыми жетекші
жүктеу/скачать 400,5 Kb.
|
1653381304 1
- Бұл бет үшін навигация:
- Периметрі Ауданы Биіктігі
- Іштей сызылған шеңбер Сырттай сызылған шеңбер Қосымша формулалар
- Периметрі Ауданы Сырттай сызылған шеңбер
- Іштей сызылған шеңбер Қосымша формулалар
- Периметрі Ауданы Іштей сызылған шеңбер
- Сырттай сызылған шеңбер Қосымша формулалар
- Дөңгелектің ұзындығы Шеңбердің ауданы Дөңгелектің доғасының ұзындығы
- Жанамасы және қимасы Ішкі және центрлік бұрыш Қосымша формулалар
- Пайдаланған әдебиеттер тізімі
2 кесте - Төртбұрыштар
4 кесте- Шеңбер және дөңгелек
Пәндік білім мен дағдыларды қалыптастырудан бөлек, мектеп оқушыларының білімін шындыққа жақын түрлі жағдайларда қолдана білу дағдыларын дамытуды қамтамасыз еткен, сонымен қатар бұндай дағдылар, бұдан әрі мектеп оқушыларының қоғамдық өмірге белсене аралусына ықпал етеді. Осындай дағдыларды оқушы бойында қалыптастыру мен оқушылырды ересек өмірге дайындау PISA-ның (Programme for International Student Assessment) негізгі мақсаты болып табылады. 2018 жылы Беларусь студенттері алғаш рет, PISA білім алушылардың білім жетістіктерін бағалау жөніндегі халықаралық жарысқа қатысты. PISA – бұл 15 жастағы білім алушылардың білім деңгейін кілт бойынша бағалайтын құзыреттерге, сондай-ақ білім сапасын арттыруға мүмкіндік жасайтын тиімді білім беру жүйесі. 2018 жылы халықаралық зерттеуге 79 елден 600 000 - ға жуық жасөспірім қатысты. Негізі PISA оқушыларға өмірмен байланысты білімді беруде негізгі 3 пәнді еңгізген болатын. Соның бірі «математикалық сауаттылық» пәні болып табылады. «Математикалық сауаттылық» ұғымы ең алғаш 1991 жылы халықаралық тестілеу контекстінде пайда болды. PISA зерттеуінде «математикалық сауаттылық – өмірдегі математиканың рөлін сонымен қатар оның қажеттілігін анықтау және түсіну қабілеті, және де күнделікті өмірде математиканы қолдану барысында, яғни тұрмыста, жұмыста еркін қолдану үшін жасалған дүние». PISA бағдарламасындағы математикалық сауаттылықтың үш компоненті мыналар болып келеді: - ақпаратты табу және таңдау мүкіндігі; - арифметикалық амалдарды жүргізіп, оларды есептерді нақты шешу үшінқолдану; - деректерді түсіндіру, бағалау және талдау; Осылайша, математикалық сауаттылық ұғымы мыналарды қамтиды: - қоршаған ортада туындайтын проблемаларды тану және оларды математика арқылу шешу; - бұл мәселелерді математика тілінде тұжырымдау; - математикалық фактілір мен әдістерді қолдана отырып, осы мәселелерді шешу; - қолданылған әдістерді талдау; - қойылған проблемаларды ескере отырып, нәтижелерін түсіндіру; - шешімінің нәтижелерін тұжырымдау және талдау; Кітаптарды зерттей келе математикалық сауаттылықта планиметрия бөлімі бойынша кездесетін есептер түрлеріне талдау жасау барысында мынадай тұжырымдарға келдік. - кітаптарда берілген есептер,көбіне геометриялық мағынада берілген есептер болып табылады; - кітаптардағы есептер фигуралар арқылы беріліп, сол фигураларды зерттеуге арналған; - кітаптағы көптеген есептер бір – бірімен ұқсас болып келеді, сонымен қатар көбісі есептерде тек шарттарын ауыстырып құрастыра берген; - шеңбер және дөңгелек тақырыптарына, зерттелген кітаптарда есептер аз кездеседі; - өмірмен байланысқан есептер, күнделікті өмірде пайдасы тиетіндей есептер жоқтың қасы; Осы тұжырымдарға сәйкес, мақалада математикалық сауаттылықтағы планиметрия бөліміне арналған, өмірмен тікелей байланысты, оқушыларды өз бетінше өмір сүруге бейімдейтін геометриялық есептер құрылды. Есептерді педагогикалық іс – тәжірбиеден өткенде ҰБТ-ға дайындалып жатқан 11 сыныптардың оқушыларына ұсынылды. Оларға авторлық есептерді шығару ұнады. Осындай азынаулақ қателіктерді байқап, өмірмен байланысты әрі қызық, әрі қисынды болып келетін есептер құрылды, сол есептерге мысал келтіріп кететін болсақ. 1 мысал: Тепловоздың доңғалағы 1413 м қашықтықта 500 айналым жасады. Доңғалақтың диаметрін анықтаңыз. Жауапты сантиметр түріне келтіріп жазыңыз. (11 суретке қараңыз) 11 сурет – Тепловоздың доңғалағы Шешуі: 1. Доңғалақтың бір айналғандағы ұзындығын табамыз. 2. Шеңбердің ұзындығын табу формуласын қолданып, доңғалақтың ұзындығын табамыз. , мұндағы 3. Демек осы формуладан диаметрді өрнектейміз. м 4. Шыққан мәнді сантиметр түріне келтіріп жазамыз 0,9 м Жауабы: Доңғалақтың диаметрі 90 см 2 мысал: Көгалдандырушы дизайнер жердегі гүлзардың шекараларын белгілеп өткісі келді. Оған, суретте көрсетілгендей, гүлзардың шекарасын белгілеу үшін қанша арқан қажет екенін анықтаңыздар. -ке тең болғанда есептің жауабын дициметр түрінде өрнектеп, бүтін санға дейін дөңгелектеңіз. (12 суретке қараңыз) 12 сурет – Гүзардың шекарасы Шешуі: 1. Сурет бойынша , гүлзардың биіктігі – 12 м, сонымен қатар . биіктігін жүргіземіз ол 12 м-ге тең 2. тік бұрышты. Тік бұрышты үшбұрышта сүйір бұрыштың синусы қарама – қарсы жатқан катеттің гепотенузаға қатынасына тең. , осы формуладан табамыз, онда келесі қатынас пайда болады. Параллелограмның екінші қабырғасы жуық шамамен құрайды. 3. Параллелограмның қарма-қарсы қабырғалары өзара тең және параллель болады. Гүлзардың қабырғалары. 4. Периметр дегеніміз барлық қабырғаларының ұзындықтарының қосындыларына тең. Дизайнерге қажетті арқанның ұзындығы гүлзардың периметріне тең. 5. Дизайнерге керек арқанның ұзындығын дициметрмен өрнектеп, бүтін санға дейін дөңгелектейміз. Жауабы: Гүлзарды қоршау үшін динайнерге 417 дм арқан қажет. Қорытынды Геометриялық есептерді шешу мектеп курсындағы геометрия пәнінің маңызды тақырыптарының бірі болып табылады. Себебі, көптеген қоршаған ортадағы құблыстар мен табиғи процестер оқытудың пәнаралық және пәннің ішкі байланыстарын қамтамасыз ету мақсатында, көбіне қоршаған ортаны математика тілімен зерттеу, түсіну мақсатында жинақталады. Мектеп оқушыларына осындай практикалық дайындықта тәрбие берудің ең негізгі түрі геометриялық материалдарды оқыту болып табылады. Бұл мақала мектеп бітіруші түлектеріне және жас мамандарға «Математикалық сауаттылықты қалыптастыру әдістемесі» пәнін оқытуда жаңа әрі тиімді тәсілдерді ұсынады. Мақалада математикалық сауаттылықтағы планиметрия бөлімінің есептерін қалай шешу керектігін қарастырады. Математикалық сауаттылыққа берілген есептерді шешуді оқыту әдістемесі, математикалық сауаттылықта планиметрия бөлімінің есептерін шығару ерекшеліктері мен әдістемелік ұсыныстар, мектептегі геометрия курсына талдау жасалды. Математикалық сауаттылықта планиметриялық фигуралардың түрлері және олардың қасиеттері, сонымен қатар сол фигуралардың аудандарын, периметрлерін, биіктіктерін табуға арналған формулалар жазылды. Математикалық сауаттылықтағы планиметрия бөлімнің қасиеттерін қолданып, түрлі жағдайдағы өмірмен байланысты есептерді шешу келтірілген. Мақаланың материалдарын математика мамандығының студенттері математикалық сауаттылықты қалыптастыру әдістемесі пәнін оқу кезінде қосымша мәлімет көзі ретінде пайдалана алады және сабақтардың әзірлемелерін болашақ мамандықтарында қолдана алады. Пайдаланған әдебиеттер тізімі: 1 PISA-2018 краткий отчет по результатам исследования. Москва, 2018 ж. – 1 б. 2 Л.Ю. Панарина, И.В. Сорокина, О.А. Смагина, Е.А. Зайцева. Развитие функциональной грамотности обучающихся основной школы: методическое пособие для педагогов. Самара, 2019 ж. – 114 б. 3 Д. Д. Гущин. Справочные материалы для подготовки к ЕГЭ по математике. Санкт-Петербург, 2020 ж. – 1 б. 4 Жанасбаева Ұ.Б., Жанасбаев К.Б. Математикалық сауаттылық: ҰБТ және кешенді тестілеуге арналған әдістемелік құрал. Алматы, 2017 ж. – 101 б. 5 Г.А. Утенова, Р.Н. Даниябек. Математикалық сауаттылық: тақырыптық тест. Алматы, 2018 ж. – 104 б. жүктеу/скачать 400,5 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||