pRB 293. Жасушалық циклдың протеинкиназа ингибиторларының бұзылуы неге себеп болады ?
Жасуша бөлінуіне 294. Ісік вирустары өздігінен ісік тудырмайды, бірақ олар онкогенді жасушаның генетикалық аппаратына енгізіп, көбейіп, жасуша геномына енуге қабілетті, қатерлі ісіктердің пайда болуына себеп болады. Қандай вирустар онковирустарға жатады? Ретровирустар 295. Жасушаның ісіктік трансформациялануына алып келетін факторлар КОНЦЕРАГЕНДІК, физикалық, биологиялық, химиялық 296. Қалыпты жасушаның ісік жасушасына айналу үдерісі Канцерогенез (онкогенез) 297. Жасушаның ісіктік трансформациялануына себепші болатын вирусДНК вирус, онковирус Папилома, Эпштайн Барр вирусы, герпес вирусы,гепатит в вирусы 298. Мына келтірілгендердің қайсысы физикалық канцерогендерге жатады, көрсетіңіз: Ультракүлгін сәулесі, иондаушы сәулелер 299. Протоонкогеннің онкогенге айналу жолын анықтаңыз: Нүктелік мутация, амплификация, хр транслокация 300. Жасушалық циклдың протеинкиназасының ингибиторларының зақымдануынан себебінен туындайды? Жасуша бөлінуі 301. Ұрықтандыру кезінде аталық жыныс жасушасында акрасомалық реакция жүреді. Акросоманы түзуге қатысатын органелланы атаңызцентрольі мен ядро 302. Бұл органоидтың негізгі қызметі – органикалық қосылыстарды тотықтыру және ыдырату кезінде босатылған энергияны электр потенциалын генерациялау үшін пайдалану. Жасуша структурасын атаңыз митохондрия 303. Қуыс цилиндр түрде орналасқан, α - және β - тубулиннің гетеродимерлерінен түзілген жасушалық құрылым. Бұл қандай құрылым? Микротүтікше 304. Миосимпласт электроннограммасында екі мембранамен шектелген ұзынша қуыс қабықтар көрінеді, олардың қуыстары ішіне қарай енген. Қандай жасушалық құрылым туралы сөз болып отыр? митохондрия 305. Панкреоцит цитоплазмасында электроннограммада каналдар мен цистерналар түріндегі қуыс мембраналық түзілімдер көрінеді,олардың бетінде көптеген түйіршікті құрылымдар бар. Қандай органелла туралы сөз болып отыр? Гольджи аппараты
306. Жасуша ядросында митоз кезінде жойылып және митоздан кейін қайтадан пайда болатын тұрақты емес құрылымдар бар. Бұл қандай құрылымдар? ядрошық 307. Әртүрлі ұлпаларда әртүрлі ақуыздардан құралған, бірақ барлық жасушаларда бірдей 8-10 нм қалыңдықта болады және жасушада тірек қызметін атқаратын жасуша құрылымы. плазмолемма 308. Ақуыздармен және липидтермен байланысқан олигосахаридтерден тұратын жануарлар жасушасының мембраналық құрылымын атаңыз.гольджи жиынтығы 309. Екі глобулярлы актин ақуызының ширатылуы нәтижесінде түзілетін, эндомитозда, жасушаның формасының өзгеруіне қызметтеріне қатысатын жасушалық құрылым микрофиламент 310. Ұрпақтан ұрпаққа ағзадағы протеин алмасуын реттеу арқылы тұқым қуалау қасиеттерін беріп отыратын,жасушаның негізгі бөлігі Ядро 311. Жануарлар жасушаларында пламалемма функцияларының бір бөлігі болып табылатын, сыртқы ортамен байланысты, сондай-ақ ұқсас жасушалардың өзара бірін-бірі тану қызметтеріне қамтамасыз ететін құрылым. Мысалы, жұмыртқа жасушасымен сперматозоид бір-бірін таниды. Плазмалемманың қандай құрылымымен осы үрдіс жүзеге асырылады? глипопротеин жасушалары 312. Өсіп келе жатқан жасушада немесе жасушаны бөлінуі алдында ақуыз молекуласы интенсивті түрде синтезделеді, мұндай жасушаларды негізгі бояғыш заттармен бояу кезінде цитоплазмасы базофильді. Бұл құбылыс жасушадағы РНҚ және ақуыз синтезімен байланысты рибосоманың көптүрлілігін көрсетеді. Рибосома субъбірліктері қайда түзіледі? ядрошық 313. Бұл хроматиннің ұйымдасу деңгейіне төрт гистонды ақуыздар қатысады: Н2А, Н2В, НЗ, Н4. Олар сегіз молекуладан тұратын (әр гистонды ақуызының екі молекуласынан) ақуыз денешігін құрайды. Қандай хроматиннің тығыздалу деңгейі туралы сөз болып отыр? Нуклесомдық жіпше 314. Медициналық-генетикалық орталықта әр хромосоманың жұптарын анықтау үшін дәрігер дифференциалды бояудың Гимза әдісін қолданып, содан кейін барлық хромосомалар ақ және қара жолақтардың белгілі бір ретпен орналасуын анықтады. Қандай жіктелу туралы сөз болды? дифференциалды бояу Париждік 315. Медициналық-генетикалық орталықта ауру баланың метафазалық пластинкасын зерттеу барысында сақиналы хромосоманы анықтады, ол 16-шы аутосомды хромосоманың 26-шы хромосоманың ұшындағы бөліктеріне қосылу нәтижесінде пайда болды. Бұл аномалияның себебі хромосоманың қандай құрылымына байланысты болады? теломера аймағы 316. Жылағаны мысықтың «мяуына» ұқсас дауыс ырғағымен туылған балада «Мысық айқайы» синдромы көрініс берді. Зерттеуден кейін бұл баланың кариотипі: бесінші хромосоманың қысқа иығының делециясы екені анықталды. Денвер классификациясы бойынша бұл хромосома қандай топқа жатады? Ірі субметацентрлі 317. Әрбір хромосома екі хроматидтен тұратын және РНҚ мен ақуыздардың синтезі жасушада қарқынды болатын интерфаза кезеңін атаңыз-постсинтетикалық 318. Жасушаның тұқым қуалайтын материалы екі еселенеді. Бұл үрдісте ДНҚ тізбектері бір-бірінен ажырап, әрқайсысының жанынан комплементарлы жаңа тізбектер түзіледі. Осы сипаттама қандай кезеңге тән? синтетикалық 319. Бөлінудің осы сатысында хромосомалар экватор жазықтығында орналасады. Хромосомалар кинетахор арқылы бөліну ұршығының жіптеріне бекінген. Митоздың сатысын анықтаңыз. МЕтафаза 320. Митоздық бөлінудің телофазасындағы генетикалық материалдың құрамын анықтаңыз 2n2c 321. Жасушаның бөлінуі кезінде цитоплазма мен ядродоның бөлінуінсіз, жасуша ядроларындағы хромосомалар саны екі есе артады. Жасушаның бөліну түрін анықтаңыз эндомитоз 322. Әр бивалентті құрайтын гомологты хромосомалар ажыратылып, әр хромосома жасушаның 2полюсіне қарай жақындап жылжиды. Хромосомалар ажырайды, ал хроматидтерде ажырау жүрмейді. Қандай кезең туралы сөз болып тұр? Анафаза1Мейоз1 323. Хромосомалар санының редукциясы және жасушаның диплоидты күйінен гаплоидты күйге көшуі жүретін үдеріс мейоз сатысында 324. Екінші мейоз бөлінуден кейінгі жасушалардағы хромосомалар мен ДНҚ құрамы формула бойынша сипатталады 1n1c гаплодты 325. Ағза бөліктерінің дамуының ерте кезеңдерінде сапалық айырмашылықтардың болуы және ары қарай ағза бөліктерінің даму бағытын анықтайтын жасушалық үрдіс детерминация 326. Амфибияның ұрықтарымен жүргізілген эксперименттер, егер даму сатысындағы бластомерлерді, олар екеу ғана болып тұрғанда (яғни алғашқы бөлінуден кейін), арнайы жіптің көмегімен бір-бірінен бөліп, ажыратса оның әрқайсысынан қалыпты ағза дамып жетіледі. Бұл жағдайды қалай түсіндіруге болады? қатерлі бластомер жаралары 327. Жаңа туған нәрестеге, екінші тәулікте өңештің атрезиясы деген диагноз қойылды. Балаға оперативті ем көрсетілу ұсынылды. Қандай жасушалық механизмнің дұзылуы аталған ақаулықтың себебі болып табылады? апоптоз ақаудың даму эмбриогенездің ерте сатыларындағы бұзыл байл, өңеш пен кеңірдек бір негізден – алдыңғы ішек бас бөлім дамиды олардың дамуы эбриогенездің4-5 апта жүреді 328. Ұл балада туылғанан кейін 1 айдан соң жұмыртқаның ұмасында жоқ екені анықталды. Олар шат жолында да пальпацияланбайды. Сыртқы жыныс мүшелері ер адамға сәйкес дамыған. Қандай жасушалық механизмнің бұзылуы аталған ақаулықтың себебі болып табылады? жасуша миграция 329. Дигибридті шағылыстыруда екі белгінің тұқым қуалауы бір-біріне тәуелсіз жүреді, дигетерозиготалылардың ұрпақтарында келесі фенотип бойынша ажырау байқалады :3:1 не12:4 330. Бір жұп альтернативті белгі бойынша талданатын екі гетерозиготалы (будандарды) дараларды шағылыстырғанда, ұрпақтарында келесі фенотип бойынша ажырау байқалады фенотип3:1 331. Адамда тұқым қуалайтын саңырау-мылқаулықтың бір түрін анықтайтын ген рецессивті. Саңырау-мылқау әйел мен қалыпты еститін ер адамның некесінен қалыпты еститін бала туылды. Ер адамның генотипін анықтаңыз СС 332. Альбинизм аллелі қалыпты пигментацияны тудыратын аллельге қарағанда рецессивті. Альбинос әйел қалыпты пигментациямен ер адамға үйленді. Олардың балалары қалыпты пигментациялы болады. Белгілердің тұқым қуалауы Мендельдің қандай заңы бойынша жүреді? біркелкілкілік 333. Вильсон ауруы – аутосомды рецессивті ауру. Сау ата-аналардан Вильсон ауруымен бала туылды. Мендель заңдары бойынша ауру баланың отбасында дүниеге келуін қалай түсіндіруге болады? РАахАа ФАА,ааАаАа 25процент 334. Медико-генетикалық кеңеске ерлі-зайыптылар қаралды, күйеуінде тек еркектер линиясы арқылы берілетін ауру бар. Аурудың тұқым қуалау типін анықтаңыз: : ГОлондриялық немесеУ-хром тіркес тұқым қуалау 335. Белгінің тұқым қуалау типін көрсетіңіз, егер ол ұрпақ аттап, көбінде еркек дараларда көрініс берсе, дені сау ата-анадан ауру балалар туылуы мүмкін болса –Х хромосомаментіркес рецессивті тұқым қуалау 336. АаСс генотипті дарада гаметогенез кезінде 18 % кроссверлі гаметалар түзіледі (Ас және аС). Осы дарада қанша % кроссверлі емес гаметалар түзіледі? 87% 337. Талдаушы шағылыстыру кезінде толық тіркес тұқым қуалаудағы екінші ұрпақ будандарының генотиптерін анықтаңыз-1:1 338. Талдаушы шағылыстыру кезінде толымсыз тіркес тұқым қуалаудағы екінші ұрпақ будандарының генотиптерін анықтаңыз 1:2:1 339. А гені В (АВ) генімен тіркескен, ал геннің сәйкес рецессивті аллельдері (ab) гомологты хромосмаларда орналасады. Егер кроссинговер кезінде гомологты хромосомалар бөліктерімен алмаспаған болса, қандай генотиптер түзіледі? АС
340. Ұл баланың қаны бірінші топ, ал оның әкпесінің қан тобы –төртінші. Олардың ата-аналарының мүмкін болатын қан тобын анықтаңыздар 2 мен 3 топ гетеро 341. Адамның АВ0 жүйесі бойынша қан тобы екі доминантты IА , IВ және бір рецессивтіIо рецессивті аллелдермен анықталады. 1V қан топты адамдардың қан тобындағы гендер әрекеттесу түрлерін және аллелдерін анықтаңыздар
342. Гендердің қандай әрекеттесу түрінде, екінші ұрпақта гомо- және гетерозиготалылар фенотипі бойынша ерекшеленеді және генотип пен фенотип бойынша ажырау бірдей қатынаста болады (1:2:1) 343. Әйелдерде емшек сүтінің секрециясы полимерлік гендермен анықталады. Ольганың генотипі E1e1E2e2 оның сүтінің мөлшері баланы тамақтандыруға жеткілікті. Ал Татьянаның сүтті өте көп, сондықтан оның сүті өз баласын да және сүті мүлдем жоқ Марияның баласын да тамақтандыруға жетеді. Татьянаның генотипін анықтаңыздар. E1E1E2E2
344. Тауықтарда қауырсынның түрлі-түсті болуына С гені, ал қауырсынның ақ түсті болуына с гені жауап береді. Басқа аллелді емес (I) ген түрлі-түстің генін басып, жарыққа шығармайды. Ал i гені С генінің өз әсерін көрсетуіне кедергі келтірмейді. Дигетерозиготалы тауық екі рецессивті ген бойынша гомозиготалы қоразбен будандастырылды. F1 ұрпақ дараларының қауырсындарының түсі қандай болады? 3ақ:1түрлі түс
345. Бойы 150 см әйел бойы 170 см ер адамға тұрмысқа шықты. Олардан бойларының ұзындығы 160 см болып туылған баланың генотипі қандай?
346. Адамның қалыпты естуі екі аллелді емес доминантты гендермен, гендердің комплементарлық әрекеттесуі арқылы бақыланады (D және Е). Естімейтін адамдардың генотипін анықтаңыздар –Dee,ddE,ddee 347. Ата-анасының екеуінің де көздері қара отбасында көк көзді бала туылды. Аталған жағдайда өзгергіштіктің қандай түрі байқалады? Комбинативті 348. Клайнфельтер синдромында, ерадамдарда ауыздың кілегейлі қабатының эпителий жасушаларының ядросынан бір Барр денешігі анықталды. Мутацияны анықтаңыздар Геномдық мутация 349. Жүкті әйелде жүктіліктің 7-аптасында өздігінен түсік болды. Ұрықтың жасушаларынан 45, ХУ кариотип анықталды. Мутацияны анықтаңыздар
