Молекулалық биология және медициналық
Қарапайымдылар типі (PROTOZOA)
жүктеу/скачать 0,99 Mb. Pdf көрінісі
|
|
Қарапайымдылар типі (PROTOZOA). Қазіргі кезде қарапайыдылардың 10 000 жуық түрлері белгілі. Қарапайымдылар біздің планетамызда кең тараған және барлық орталарда тіршілік ете алады: теңізде, мұхитта, тұщы суларда, кейбіреулері – топырақта. Көп қарапайымдылар өсімдіктерде, жануарларда, адамдарда басқа ағзада ер денесінде паразиттік тіршілік етуге бейімделген.
Қарапайымдар денесі бір жасушадан тұратын, алайда, бүтін ағза қызметін атқаратын ағзалар. Қарпайымдылардың жасушасы өздігінен қоректенуге, қозғалуға, қорғануға және қолайсыз жағдайларларға бейімделуге қабілетті. Қарапайымдылардың құрылысында эукариоттық жасушалардың барлық ерекшеліктері кездеседі, сонымен бірге бүтін ағза қызметін атқаруды қамтамасыз ететін арнайы органеллалары болады.
Қарапайыдылардың қоректенуі ас қорыту вакуольдер көмегімен жүзеге асады, оның құрамында тегі лизосомаға ұқсас ас қорыту ферменттері болады. Олардың кейбірінің жасушалық аузы, жасушалық жұтқыншағы және цитопигі (саңлауы) болады.
Қарапайыдылардың көпшілігінде қозғалыс органеллалары: жалған аяқтары (псевдоподий), талшықтары, кірпікшелілері болады. Олардың жүйелік орны қозғалыс органеллаларының пішініне негізделген.
Тұщы суда еркін тіршілік ететін қарапайымдылар су-тұз балансын реттейтін органеллалары- жиырылғыш вакуольдері болады. Олар оқтын-оқтын жиырлып, сыртқа артық суды және тіршілік өнімдерінін шығарып отырады.
Қарапайымдылар әртүрлі жолдармен көбейеді. Оларға жыныстық жолмен көбею тән: жүктеу/скачать 0,99 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|