xeci. Композция, сез жок, сюжетпен тыгыз байланысты:
сюжет те, композиция да эдеби шыгарманьщ мазмунын
керкем жинактап, мазмунды nimiHre кеинрудщ хуралы
Ьэм тэсш . Оныц устше, булар да мазмун мен niiiiiH, не
такырып пен идея секш и 6ipiHe-6ipi кешш отыратын
нэрселер; меселен, композициялык, бутшдш, тутастык,
жок жерде сюжет те жок. Сюжет — сюжет болу ушш оньщ
барлык кезец-кезенд туп-тугел белгип6ip композицгошык
жуйеге тусш, 6ipnix табуы кажет. Бул да сюже.т пен
композицяга тэн 6ipniK. Бхрак сюжет пен композициянын осындай езара
6ipniriH тусше тура олардыц 6ip-6ipiHeH езгешелАгш де
ажырата бшген жен. ■
-
Кдндай езгешелж?
Б1рщидден, сюжет кез келген керкем шыгармада бола
бермейщ.
Мысалы, мьша елещц окьш кдрайьпс
бзщдей уяцсын сен ар-уятгьщ
бзшдей киялсын сен табигаттьсн,.
взендей коирепмде агып жатгыц,
Жальшдай квюрепмде жанып жаттьщ.
Кешкшк серуен курып, бакха журт,
Сыр шерттщ ак, жаньщмен акта^ьшып:
Нурымен кездерщнщ кдлды сонда,
,
Жазылып журепме автограф.
(С.Мауленов). Шабытты жыр, сулу сыр!.. Осы еленде сюжет бар ма?
Жок, сюжет жок- Композиция бар ма? Бар болганда
кдндай!.. Бэршен бурын акыннын, кецш куйшде, жан
теб1решсшде, шггей тутануы мен ушкындауында 6ip турл1
6ip всем ажар, терт кубыласы тепе табиги бутшдйс бар. Тек
осындай iuoci есемдактен рана мынадай саф таза сез1м, шабыт
пен сырга толы жыр туады. Содан соц акьшньщ ойы мен
образында езгеше ундестгк бар: e3i елецге айналдырып
отырган аяулы адамныц уяц мшезш KipuiiKci3 ар-уяткд,
болмыс-б!Тшш арман секши табитаткд тецеу1 немесе одан
укхдн еырды кеиректеп всем агыска, ол дарыткзн сез