Монография \ 3 «санат» а л м п и 1МП


  мен шш дэл мынадай rip лиске, эрекетке ие бола алмас ед 1



Pdf көрінісі
бет55/217
Дата24.11.2022
өлшемі12,37 Mb.
#52446
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   217
1 
мен шш дэл мынадай rip лиске, эрекетке ие бола алмас ед
1
:
Елаз жер... ещреген шгенде куй,
Селеулер жел ояткэн билеген би.
Аулакта коркдк крян зар тындаган,
Тукьфьш кдла берген шечгел мен ши.
(1.Жанс$г\ров).
Жансыз табигатка жан бтрген галамат сурет! Кец дала 
куйге толы. “ Ещреген шгеннщ” KaciperiH, “зар тындаган 
коянныц” кдйгысын ез алдына койганда, ел1 уйкыдан 
елгезек “жел ояткдн селеудщ бшн” , epi назга, сазга елтш, 
api ойга, мунта батып, тым-тырыс “тукырьш кдлган шецгел 
мен шидщ” кушн кдрацыз...
Лириканы эршм езшше угьш, оцаша тушынбаса, оны 
ежисгеп тусиццрш жату агат, ©ленте кдра сезбен коммен­
тарий беру келюпещц.
Тек мынаны бшу керек: керкем эдебиеттщ окыган 
адамды баурап ал ар, оньщ жан дуниесше эсер етер Kpipeiri 
Kyiui осынау образдылыгында жатады.
Образдылык, — суреттипк, сездеп сурет. “Эр сез, — дейда 
Потебня, — кдлай болганда да, езшщ поэтикалык шыгарма 
кдллын бастан кепйредр’*. Бутан кдраганда, эр сездщ туп 
торйш — зат, сурет, образ. Орысша защита деген сез бар. 
Кдзакшасы — к/зргау. Осында не тур? Эншейш 
6
ip угым 
тана. Ал осыньщ байыргы тегше кдрасак^Стоя/ль за щитом 
деген бейнел1 сезден шыккднын бтеш з. Крлк,апап турды 
Калк,анды деген ripKec, шынында да, б1здщ кез алдымызга 
образ, сурет болып елестейдь Дэл осы сек и ш , казак

А.А.Потебня.
Из список по теории словесности. Харьков, 1894, 
стр. 114.
91


сездершщ кдй-кдйсысы да, Потебня айткдндай, 6ip кезде 
езшщ бейнеш “кдлпын бастан кеипргеш” даусыз. Тастау 
деген сез таскд байланысты клмылдан, тонау — тонга 
байланысты эрекеттен, к,олдау — к,олга байланысты 
бейнеден, буйрек — бушрге байланысты суреттен шыккдн. 
Айталык, тулау деген сез елй корту деген сиякцы эншейш 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   217




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет