Монография \ 3 «санат» а л м п и 1МП
ipreTacbm кдласа, Ленин Коммунист партиясьш курып, Казан революциясын жасаганын, нэтижесшде жер шарыныц 6ip
жүктеу/скачать 12,37 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- BipiHmi суракгыц жауабы дайын, eiciHmi сурактыц жауабы киын... BipiHuxi
- Tyci- шктерда жокда шыгарып, жерден алые аспандагы элдекдлай булдыр, булыщъф б1рдецелерд1 булдырата сырдац уагыз- даган салкын дш мен жер уетшдеп ripi
- KepiciHuie
| ipreTacbm кдласа, Ленин Коммунист партиясьш курып,
Казан революциясын жасаганын, нэтижесшде жер шарыныц 6ip белепнде Кецес еюмет1 орнап, буюл элем ж е т т с жылдан асхам KYflipeTTi Кызыл империяныц ыкдалында болганын ешюм жоккд шыгара алмайды. Акикдт шындыкхы дос тугш душпан да мойындар болар. Жуз жасаган Бертран Рассел “ Расырыцыздыц ец улы философы им?” деген сауалга “еюшшке кдрай, Маркс!” десе, “Дэу1ршдздщ ец кушп uiiMi не?” дегенге “амал не, Марксизм” деп жауап 6epimi. Ал ещц кецес халкыныц кулл1 керкемдж дамуына удайымен жуз жыл бойы мурындык epi козгаушы куш болып, кецес эдебиетшщ дэу1рлЬс эуе райын белгшеген Маркс пен Ленин шмше, Маркс пен Лениннщ жалпы сез енерш танып-тусшудеп талтамы мен талабына кецес жазу- шьшарыньщ кдлай тэнп болганын жан-жакгы талдап тусш- бей турьш, марксизм мен ленинизмд1 бет алды сынау дэлел- с1з жэне дэйекс13 болып шыгады. Демек, бул аса 1ргел19pi курдел1 мэселеге 6i3 кеше кдлай кдрадык? Бугш кдлай кар аута тшстз? BipiHmi суракгыц жауабы дайын, eiciHmi сурактыц жауабы киын... BipiHuxi сурактыц жауабын XX гасырдагы енер берген. Екгшш сурактыц жауабын XXI гасырдагы eMip беруге тшс. Енд! осыларды багамдап байкдлык- 0ткен гасьфдыц ен бойында 6i3, жогарыда атап кер- сеткешм1здей, гылыми коммунизмшц 1ргетасын калаган Карл Маркс пен Фридрих Энгельс материалиспк эсте- тиканы да бутщдей жаца сапага кецдрш, шын мэншдеп эдебиеттануды дамытудыц дацгыл жолын салып берд1 деп уагыздадык. 76 Жанд сапа, дащыл жол дегенде 6i3 Маркс пен Энгельстщ езекп эстетикалык, мэселелерд1 диалектикалык, жэне тарихи материализм тургысынан байыптаганын немесе Кене дэу1р- ден Жаца дэу!рге дейшп ыкдым гасырлар бойындагы сан сала сез енершщ есу-ербу сипаттарын жацаша топшы- лаганын гана айтьш крйганымыз жок, Жаца сапа, дащыл жол дегенде 6i3 Маркс пен Энгельстщ ез тустарында еркен жайган букш буржуазиялык, енерд1 халыкдралык, жумысшы козгалысыныц мшдеттерше сэйкес революциялык, сьшга алып, болашак, социализм ушш курестер кезещндеп жумыс шы табыныц ез эдебиетшщ кдлыптасу зандылыгын, сол аркылы жалпы прогресшш эдебиеттщ даму жолдарын жаца ша белгшегенш айтьш, тэптшггеп тусивдрдгк. Маркстщ де, Энгельстщ де ертеректе елец жазгандары, сез онер1мен эжептэу1р айналыскдндары, философия мен публицистикага кешн кешкендер1 мэлш. Сондыкган болуга тшс, Маркс суреткерлис таланттьщ табигатын нэзж тусшген; докторлык диссертациясында (Демокрит пен Эпикур натурфилософияларына байланысты) кетерген кене дуние енершщ эстетикалык проблемаларын ез алдына койганда, 1842-1843 жылдардагы публицистикалык макал аларыньщ езшде самодержавиенщ эдебиетке кысымын сынап, творчествоньщ бостандыгын коргап, шын суреткерде тек езше гана тэн жазу машыгы мен мэнер1 болуы шарт екенш атап керсеткен, сонымен 6ipre жазушыныц котам алдындагы жауапкершшшн айрыкдга ескерткен. Маркстщ кьфкьшшы жылдардыц 6ipiHUii жартысында (1842-1844) “Рейн” газетшде жарияланган макал аларыньщ эдебиет гылымына кажет дэш мен мэш оньщ енер мен дшда езекп байланыста деп келген езше дейшп “баки” Tyci- шктерда жокда шыгарып, жерден алые аспандагы элдекдлай булдыр, булыщъф б1рдецелерд1 булдырата сырдац уагыз- даган салкын дш мен жер уетшдеп ripi ем1рдщ акцкдт шын- дыгын, асыл сырын, аекдн сулулыгын отты сезгмге белеп, адамныц жанын теб1ренте суреттеген ыстык енер ешкдшан “езекп байланыста” болмаганын, KepiciHuie, эркашан антагонисттк кдйшылыкга болганын дэлелдеп, туешдгрушде жатыр. Дэл осы диалектикалык тусшйс, материалиетж кез- кдрас кейш — сол кыркыншы жыпдардьщ екшид жартысын- да (1844-1848) Маркс пен Энгельстщ ri3e косып, 6ipre калыптастырган маркепк философиясы мен социоло- гиясына непз, маркетж эстетикасына аркау болтан ед1. Энгельстщ эстетикалык кезкдрастары езшщ мектептес жолдастарына жазган хаттарында (1838-1841) н е м к т ц 77 кертартпа романтикгершщ “кыз мшез” кьипъщ стали сынау- дан басталады да, “Англиядагы жумысшы табыньщ жагдайы” (1845) атты ютабында пролетариаттьщ элеуметтгк-экономи - калыкжэне саяси хал-куйш жан-жакты зерттей келш, капи тал устемдт мен таптык кднауды гана жойып коймай, когам- ньщ буюл рухани туткдсын ез крлына ала алатын б1рден-б!р куд1регп куш жүктеу/скачать 12,37 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|