Монография \ «санат» а л м п и мп


бет202/267
Дата20.09.2023
өлшемі
#109140
1   ...   198   199   200   201   202   203   204   205   ...   267
Kaftcbi6ipi 
буынга 
немесе екшнге непзделед!. Бул сырды дагйрек тусшу ушш
жалпы дуниежузшк эдебиеттеп елец жуйелерш 
6ip 
шолып 
етпей болмайды.
Ак
111
Буш л элем эдебиетшдей елендер эр халыктыц тш 
ерекшелжтерше лайык эр турл1 жуйеде жазылады. Ец кене 
Typi 
метрикалык (грекше metron — елшем) елец жуйей. 
Бул жуйе туцгыш рет кене Грецияда — б1здщ эрадан 
бурынгы VIII гасырда пайда болган да, кейш (б.э.б. III 
гасырда) латын эдебиетше ауыскан.
Грек пен латын тшдершдей дауысты дыбыстардыц 
айтылуында е й турл! (созымды, созымсыз) машык, яки 
макам бар. Кене уцгц ruii мен кдз1рп араб типндеп дауысты 
дыбыстар да сондай. Грек пен латын, араб пен парсы 
эдебиетшдей елец жуйеш бул йлдердей дэл осы ерекшелж- 
терден туган.
Метрикалык, жуйе — ayesdi жуйе, оныц аркауында т 
жатады. Кене дуние эдебиетшдей елендер оркдшан энмен 
айтылган, жай окылмаган, музыкалы макаммен окылган. 
Осыдан келген де елец елшем1 эр буындй макдмдауга кеткен 
уакыткд (морага) нейзделген: созымсыз буын 6ip мора, 
созымды буын е й мора болса, бэр1 косылып куши-сазды 
бунак кураган. Айталык, 6ip олшемдеп бунактьщ соцгы буы- 
ны созылса (ра-ра-а), баска 6ip елшемдей бунактьщ баскы 
буыны созылган (ра-а-ра); осыган сэйкес метрикалык жуйе-
259


нщ 
6ipHeine 
турлер1 бар; басты-бастьшары 

ямб, хорей 
\ 
(трохей), дактиль, амфибрахий, анапест, антипаст, бакхий, 
антибакхий, амфимакр, ем турл/' (кетерщю, бэссц) ионик, 
пиррихий, спондей, тримакр, дипиррихий, диспондей, 
гекзаметр, пентаметр, триметр, терт турлi пеон, терт 
mypni эпитрит т.б. Эдегге, эдебиетшшер созымды буынга 

жүктеу/скачать

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   198   199   200   201   202   203   204   205   ...   267




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет