Монография \ «санат» а л м п и мп
|
Сөз өнері
| 6ip Typi
— егадеу, яки параллелизм (грекше parallelos — катар журу, катьшасу) — aci удай нарст , щ бш ысты, угымды, ce3iMdi кртар койып, жуптап суреттеу. Муньщ турлер1 кеп. Bi3 кеШпреулерш гана атап етем1з. Как ала булт cerinin Кун жауады кей шакта в н е бойын егшп, Жас агады аулакта. Жауган кунмен жакты рыл, Жер квгерш, куш аяар. Аккан жаска кзнгырып, Бас ауырып, iui жанар. (Абай). Бул — адамныц кецш-кушн табигат кубылыстарымен салыстыра епздеудщ, яки психологиялык параллелизмнщ классюсалык ynrici: акын жаздагы жацбыр мен адамньщ кез жасын кдтар суреттей келш, е й турл1 шындыкты танытады да, шынайы философиялык тушн шыгарады. Саргая кутш квктсмда Квктем келда, сарысу Сап-сары боп су акты... Бола калды мвп-мвлдар. Шынтаккд алып сексенго Жыл га бойы у да шу, Жагада жалгыз шал жатты. Жамырады жас в т р ... Су саргайды ылайлы, Сылк-сылк, етш су кудщ, — Шал каргайды кудайды. Шал бгр ауыр курсшда. (КАманжолов). Бул да психологиялык параллелизм аркылы жасалтан ecepni сурет, сурет крзгаган сезш, сезшнен туган сыр: пгынында да табигаттьщ биыл “кеткен” кектсм! келер жылы жащырып кдйта оралады, ал адамньщ еткен жас шага гумырда кдйтып келер ме? Шал соны ойлап курсшедь.. Ею жаяу келсш: BipeyiHfle курек бар, лупшдеген журек бар, Bipeymae курек жок, журек бар да, журек жок- Bipi шаршап келеда, куш бойы жер-»азып: Bipi шаршап келсш, жолдасына "ор фэып. Bipi уй сап, сол уйдщ жылынуын плейдг. Bipi — орга досыныц ж ы тдуы н -плейш. Е й жаяу келеда, ортасында — 6ip курек: Сол куректщ астына кашан тусер сум журек. (Е.ШраЪым). 241 Бул — акикдт ешрдеп жакрылык пен жамавдыкты, солар кэлылтастырган eici турл1 бтмдо, осылардан туатын адамдык, пен зулымдык туралы ею турл1 угымды жарыстыра епздеу. Бул параллелизм де парасатты байлауга апарады. Сагындьщ ба, К^ракум, Сарыаркэдан жацбыр болып келейш. Сагыцдыц ба, Крракум, Жаца туган ен-жыр болып келейш. (М.бШмбаев). Манаурайды балбырап тац гажайыл, жүктеу/скачать Достарыңызбен бөлісу:
|