Монография \ «санат» а л м п и мп
TinTi бул екеуш 6ip-6ipiHeH
|
Сөз өнері
| TinTi
бул екеуш 6ip-6ipiHeH айыра кзрауга кэрсы, екеугн 6ip нэрсе деп тусщгдредь Сондыктан 6i3 кей реттерде новелланьщ жанрлык ерекшелйсгер1 болып коршетш сюжет- теп окщау шиелешс, окыс шеипм сиякты жайттарга арнайы токтап, айрыкща мэн бермей-ак, керкем эцпме мэселесш пайымдауга кешем1з. Эцгше новелладан кешшрек туган угым болганмен, екеутщ табигаты 6ip екен/ даусыз. Оныц устше, эцпме — шагын келемд1 эпикалык, турдщ сощы жуз жыл шиндеп аса 6ip эсем улпсь Эцпме деген не? Бул сураккд жауап беру кцъш, эцпменщ сыр-сипаты б1ржола Kecin-niuiyre кенбейд1, б1рыцгай аныктама шец- берше сыймайды. Дегенмен “Эцпме, — дейд1 Сомерсет Моэм, — узын-кыскэлыгына кэрай он минуттан 6ip сагаткд дешн окып бтруге болатын, эбден аршылып алынган 6ip- ак нэрсе, 6ip гана окцга немесе 6ipirin кеткен 6ipHeine окигалар пзбеп туралы жазылган шагын шыгарма. Эцпмеш еш нэрсе крсуга да, алуга да болмайтын етш жазу керек” . Бул арада Моэм эцпменщ жанрлык, сипатын аныктай отырып, оны жазудьщ ею турл1 ерекшелтн, бршгшден, кыскд жазылуы керекттн , екшнпден, шебер жазьглуы кджеггтн ескертед1. Бул eKeyi 6ip-6ipiHe тыгыз баланысты. Сез жок, эцпме — бес жуз бет роман емес; келем1 бес- ак бет болуы мумкш. Сергей Антонов, мэселен, бул жанрдьщ уздис ynrici — жетЬсепз бега к эцпме деп бшед1. Кдлай болганда да, eirreyip, эцпме оку ушш 6ip жст! керек емес. Моэм айткдндай, 6 ip-aK сагат жету1 мумкш. 301 Ал муншалык, кыскд мерз1мде ок^рманга кыруар эстетикалык, лэззэт беру тек шебер жазушыныц гана колынан келед1: бес-он бет к,ана юшкене шыгарма келемшде улкен ем1рдщ 6ip белепн жарк, етюзш жайып тастап, ощлрман алдына кцлы-вдшы мшездщ адамын жетелеп экеп, жак,сысына суйсштш, жаманынан тущлтш отыру — ipi шеберлж. Мундай шеберлжтщ улгюш, мэселен А.П.Чехов керсеткет, улы суреткердщ шебер крлынан кдндай гажайып миниапоралар шьщкдны ембеге аян. Кез келгенш окьщыз, кдс кдкданша кдндай терец сез1мге салады, кдлайша баурап алады ci3fli? Кез алдыцызда сан турл1 типтер турады: Пришибеев, Беликов, Очумелов... Булардыц дел 6ip ripi юсадей жанды бейнеде жасалатыны сондай, кггаптан окып отырганыцызды умытып, кейб1реуш колыцызбен туртш кдлгыцыз келсе, кейб1реуш дауыстап шакдрып алгьщыз келедь Б1ршщ кимылына сакылдап кулес1з, жүктеу/скачать Достарыңызбен бөлісу:
|