135
- мектепке дейiнгi тәрбиелеу мен оқытудың мемлекттiк стандартын мектепке
дейiнгi ұйымдарда тәжiрибе жүзiнде тексеруден өткiзiлген нормалар ғана
енгiзiлуi тиiс.
Мектепке дейiнгi тәрбиелеу мен оқыту стандартын жетiлдiрудегi маңызды
мәселенiң бiрi - мектепке дейiнгi бiлiм мазмұнының құрылымында
төмендегідей компоненттер (блоктар) қамтылды:
- ойын қызметi (желілі-рөлдiк шығармашылық ойындар және ережелi ойындар);
- дене шынықтыру (ойындар және дене тәрбиесi, валеология, экология
негiздерi);
- тiл дамыту (көркем әдебиет, сауат ашу мен жазу негiздерi, сөйлеудiң
дыбыстық мәдениетi, сөздiк қор мен байланыстырып сөйлеу);
- табиғи-ғылыми даму негiздерi (математика, музыкалык тәрбие, бейнелеу
өнерi, еңбек, құрастыру).
Бұл орайда ресейлiк ғалымдар Р.Стеркина мен Т.Н.Доронованың пiкiрлерi
негiзге алынды. Олар: мектепке дейiнгi бiлiм мазмұны төменгi компонентерден
тұруы тиiс деп есептейдi;
- ойын әрекетi арқылы дамыту;
- денсаулығын сақтау және дене сымбатын дамыту;
- тiлiн дамыту;
- бейнелеу өнерi арқылы дамыту;
- музыка арқылы дамыту;
- көркем өнерпаздық әрекет арқылы дамыту;
- құрастыру еңбегi арқылы дамыту;
- қарапайым математикалық ұғымдарын дамыту;
- жаратылыстану ғылымының негiздерiмен таныстыру;
- экологиялық мәдениетiн дамыту;
- адамның тарихтағы және мәдениеттегi орны туралы қарапайым түсiнiктерiн
дамыту.
Бала ойынының, тiлiнiң, ой-өрiсiнiң, дүниетанымының, санау, есептеу,
бейнелеу дағдыларының, эстетикалық талғамының қалыптасу заңдылықтарын
арнайы зерттеген шетелдiк психолог-педагог ғалымдардың (Л.С.Выготский,
Д.В.Эльконин, А.В.Запоржец, В.В.Давыдов, Н.М.Поддьяков, В.С.Мухина,
В.А.Сохин,
А.П.Усова,
М.А.Маркова,
А.М.Леушина,
Н.А.Ветлугина,
В.Т.Сакулина т.б.) ғылыми ой-пiкiрлерiн ескеру нәтижесiнде мектепке дейiнгi
тәрбиелеу мен оқытудың мемлекеттiк стандартындағы базалық бiлiм
мазмұнының құрылымы жетiлдiрiлдi. Осы жетiлдiрiлген нұсқада әрбiр пән
негiздерiнен берiлетiн бiлiм мазмұны толықтырылып, баланың мектепке
дайындығын анықтайтын талаптар жиынтығы нақтыланды.
Мектеп жасына дейiнгi балалардың әрбiр жас кезеңiндегi дамуына сәйкес
осындай психологиялық ерекшелiктерiн ескере отырып, баланы дамыту,
тәрбиелеу және бiлiм беру бағытында мектепке дейiнгi бiлiм берудiң базалық
мазмұны жасалды және соған сәйкес әрбiр жас топтарындағы балалардың
дайындығының мiндттi (минимум) деңгейiне қойылатын талаптар анықталды.
Мектеп жасына дейiнгi балаларға берiлетiн бiлiм мазмұны мен олардың бiлiм
деңгейiне қойылатын талаптар баланың жеке тұлғасын жан-жақты дамытатын,
136
ақыл-ойын, шығармашылығын кеңейтетiн мазмұнмен толықтырылып, олардың
мектепке дайындығының қажеттілiгiн арттыруды қамтамасыз ету көзделдi.
Қазақстан Республикасы Бiлiм және ғылым министрлiгi Жалпы орта бiлiм
департаментi 2002 жылы 2-наурызда
«1 жастан 5 жасқа дейiнгi балаларды
Достарыңызбен бөлісу: