Монография «Елтаным баспасы»



Pdf көрінісі
бет154/162
Дата21.12.2023
өлшемі13,68 Mb.
#141913
түріМонография
1   ...   150   151   152   153   154   155   156   157   ...   162
авызы пешу; ауызы күю 
– екі тілде де ауыспалы мағынасы 
абайсызда бірнəрсеге ұрынып қалу, соған өкіну; обжечься, попасть впро-
сак.
• 
авызынан кылын тартып карау – жібін тартып көру
• 
көгəрчəн сөте гена юк – құстың ғана сүті жоқ 
• 
йөз суын түгү- бетінің арын бес төгу
◊ Екі тілде де фразеологиялық мағынасы бір, бірақ басқа лексикалық 
бірліктермен жасалады. 
Мысалы:
• 
сайлаган сазга, очарган тазга – таңдаған тазға жолығады.
• 
Чиртсəң кан чыгар – бетінен қаны тамған. 
• 
Туйганнан соң бал да ачы – тойғанн соң тоқтының еті топырақ 
татыр 
• 
күзе шар булды
– 
көзі шарасынан шықты


235
Тат
ар тіліндегі кейбір діни фразеологизмдердің қазақ тілінде бала-
масы кездеспейді – 
хөрəсəн ялкавы 
– (где были религиозные секты, 
проповедовавшие философию бездеятельности как благо) лодырь из 
лодырей; бездельник из бездельников; 
• 
Кырыгына бер иман –
(букв.одна совесть на сорок человек) нена-
дежные люди.
Ал 
Татар акылы төштен соң- 
татарин задним умом крепок. қазақ 
тілінде 
жаманның ақылы түстен кейін кірер; кызымның кызы – кыр-
гавыл;
т.б. адамның жеке қасиеттерін бейнелейтін тіркестер татар тілін-
дегі фразеологизмдердің ерекше бейнелілігін сипатайды.
Қазақ қонақжайлылығы – базалық концептілердің бірі. Бұл туралы 
мақал-мəтелдер мен фразеологизмдер өте көп. Екі тілде бұл концепті-
ге қатысты жасалған фразеологимздер мағынасы көбінесе ұқсас болып 
келеді. Мысалы: 
• 
конаклы –өйгə кот куна- қонақ келген үйге кұт келер; кунак килсə, 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   150   151   152   153   154   155   156   157   ...   162




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет