Монография «Елтаным баспасы»


Қир 1. Возвышенность; холм, выступы и возвышенные места в го- рах.  Қир



Pdf көрінісі
бет37/193
Дата06.01.2022
өлшемі14,19 Mb.
#16567
түріМонография
1   ...   33   34   35   36   37   38   39   40   ...   193
Қир 1. Возвышенность; холм, выступы и возвышенные места в го-
рах. 
Қир ІІ. Смола; вар. перен. черный. 
Қир ІІІ уничтожение, поголовное истребление. 
[Таджикско-русский словарь. М., 1954, c. 789].
Мұндағы бірінші мағынасы қазақ тіліндегі мағынасымен сəйкес ке-
леді. 
Адам бейнесіне қатысты қыр мұрын тіркесі М.Қашқари сөздігінде 
қыval (қыбал) – түзу, қыр мұрын түрінде қолданылған. 
Мысалы:
Ardы senі қыz
Bodы аnың tal


43
Jajlығ аnың аrtuшы
Burnы taқы қыval
      * * *
Арбады сені қыз
Оның бойы – тал;
Солқылдап оның аршасы, 
Мұрыны да қыр мұрын  
 
 
[1 т., 473 б.]
К.К.Юдахиннің сөздігінде осы қыр сөзімен байланысты мынадай 
тіркестер де кездеседі:
Жумыртқадан кыр таап – придираясь к мелочам, копаясь в подно-
готной: придирчиво (буквально: отыскивая грань у яйца).
Кырына чык – сесть кому-л на шею; анын алдында уяңдык кылсаң, 
ал кырына чыгып алат (если ты его будешь стесняться, то он тебе на 
шею сядет).
Мага кыр көрсөтойун дедиңби? Ты намерен меня запугать (493 с.). 
Тағы бір мысал: 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   33   34   35   36   37   38   39   40   ...   193




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет