Морфология

тоқтатады.  Оксифилді  нормоциттер  бұдан  кейін  бөлінбейді.  Ядролар 

біртіндеп  жасушалардан  ығыстырылып  сыртқа  шығарылады  да,  оксифилді 

нормоциттер  жас  эритроциттерге  (ретикулоциттерге)  айналады.  Нормо-

циттер ядроларын сүйектің қызыл кемігі майындағы макрофагтар фагоцитоз 

арқылы  жояды.  Ретикулоциттер  сүйектің  қызыл  кемігі  майынан  қан 

тамырларындағы  қанға  шығарылады.  Жас  немесе  балғын  эритроциттердің 

ретикулоциттер 

деп 

аталуының 

олардың 

құрамында РНҚ болатын эндоплазмалықтор біраз уақыт сақталады. Сүйектің 

қызыл  кемігі  майындағы  эритропоэз  процесінің  белсенді  жүруін  бүйректе 

түзілетін  гликопротеидті  эритропоэтин  гормоны  реттейді.  Организмдегі 

оттегінің  жетіспеуі  бүйректен  эритропоэтин  гормонының  көп  мөлшерде 

бөлінуіне ықпал етеді. Гормон өз кезегінде сүйектің қызыл кемігі майындағы 

эритропоэз  процесінің  белсенді  жүруіне  əсерін  тигізіп,  кемік  майынан  пісіп 

жетілген эритроциттердің қанға өтуін қамтамасыз етеді. 

(гранулалы)  лейкоциттердің  түзілу  процесі.  Гранулоцитопоэз  процесінде 

қанның  көп  мүмкіндікті  діңгекті  жасушаларынан  көп  мүмкіндікті  жартылай 

діңгекті  жасушалар,  олардан  бір  мүмкіндікті  бастама  жасушалар  жетіледі. 

Бұлардан 

цитоплазмаларында 

дəншелер 

пайда 

кезегімен 

промиелоциттер,  миелоциттер,  метамиелоциттер  (балғын  гранулоциттер), 

таяқша  ядролы  гранул  оциттер,  бұлардан  сегментті  ядролы  гранул  оциттер 

дамып  жетіледі.  Сегментті  ядролы  гранулоциттер  цитоплазмаларындағы 

дəншелердің  əр  түрлі  бояулармен  боялу  сипатына  сəйкес,  олардың  үш  түрі 

ажыратылады. Олар: нейтрофилдер, эозинофилдер жəне базофилдер. 

Гранулоцитопоэздің  осы  алдыңғы  үш  жасушалар  генерациял  ары  (көп 

мүмкіндікті  діңгекті  жасушалар,  көп  мүмкіндікті  жартылай  діңгекті 

жасушалар,  бір  мүмкіндікті  бастама  жасушалар)  құрылысы  жағынан  бір-

біріне ұқсас, олардың бəрі кіші лимфоциттер сияқты. Бір мүмкіндікті бастама 

жасушалардан 

мөлшері 

ірі 

дамиды. 

120 

 

Олардың  солғын  базофилді  цитоплазмасынды  аздаған  азур  сүйгіш  немесе 

біріншілік  дəншелердің  пайда  бола  бастағаны  байқалады.  Миелобласттар 

митоз  арқылы  бөлініп,  ірі  промиелоциттерге  (20  -  25  мкм)  айналады. 

Промиелоциттердің  ірі  ақшыл  келген  сопақ  немесе  дөңгелек  ядроларында 

бірнеше  ядрошық  болады.  Ядро  маңындағы  цитоплазмада  жақсы  жетілген 

Гольдж 

кешені 

мен 

лизосомалар 

жəне 

центросома 

орналасады. 

Промиелоциттер цитоплазмасында біріншілік (азурсүйгіш) дəншелер болады, 

ал  екіншілік  арнайы  дəншелер  болмайды.  Промиелоциттер  митоз  арқылы 

бөлініп, боялу сипатына сəйкес үш турлі миелоциттерге ажырайды. 

жүктеу/скачать 4,08 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: