еркін  қозғалатын  бөлімі

Аяқтардың  еркін  қозғалатын  бөлімінің  жоғарғы  проксимальды  (лат. 

proximalis  -  денеге  жақын)  бөлігі  стилоподий  (stylopodium,  грек,  stylos  ~ 

бағанаша; pous, podos — аяк) — деп аталады. Стилоподийдің негізін тек бір 

сүйек  (жілік)  құрайды.  Алдыңғы  аяқта  ол  тоқпан  жіліктен,  ал  артқы  аяқта 

ортан  жіліктен  тұрады.  Еркін  қозғалатын  бөлімнің  ортаңғы  бөлігі 

құралған.  Оны  алдыңғы  аяқта  білек  сүйектері  (кəрі  жілік  жəне  шынтақ 

сүйек),  ал  артқы  аяқта  сирақ  сүйектері  (асықты  жілік  жəне  шыбықсүйек) 

құрайды. Еркін қозғалатын төменгі дистальды (лат. distalis — денеден алшақ, 

қашық)  бөлігі  автоподийді  (autopodium,  грек,  autos  —  өздігінен,  өзі  жүреді 

жəне  аяк)  алдыңғы  жəне  артқы  аяқ  бастарының  сүйектері  құрайды. 

Аяқбастарының  сүйектері  өз  кезегінде:  базиподий  (basipodium,  грек,  basis  - 

негіз жəне аяқ), метаподий (metapodium, грек, meta — аралық жəне аяқ) жəне 

188 

 

акроподий  (acropodium,  грек,  acros  -  соңғы,  ақырғы  жəне  аяқ)  болып  үш 

бөлікке  бөлінеді.  Базиподийге:  алдыңғы  аяқта  тізе  сүйектері,  артқы  аяқта 

тілерсек сүйектері, метаподийге: алдыңғы аяқта алдыңғы жіліншік сүйектері, 

артқы  аяқта  артқы  жіліншік  сүйектері,  акроподийге:  алдыңғы  жəне  артқы 

аяқтардағы бақай сүйектері жатады. 

 

жүктеу/скачать 4,08 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: