Адамзат түрлі заманауи өнеркәсіптік және ауыл шаруашылық өндірістік жағдайларда күнделікті жағымсыз факторлардың жиынтығына жиі ұшырап жатады. Зиянды заттардың комбинирленген әсері - бұл ағзада бір уақытта немесе кезектесе отырып бірнеше удың әсер етуі.
3.Антагонистік әсер - жнақталған әсер эффектісінен, жай қортындылау кезіндегі әсері төмен 4.Тәуелсіз әсер - әрбір удың оқшауланған әсерінен,жинақталған эффектіден еш айырмашылығы жоқ. Анағұрлым токсинді заттардың эффектісіне ие.
1.Аддитивті әсер - қабаттасу әсерімен индуцирленген, суммарлы эффекттердің феномені. Мұнда қоспаның жалпы эффект саны әсер етуші конпоненттің санына тең.
2.Әсірелік (потенцияленген ) әсер (синергизм) - жоғары эффект, қортындысына қарағанда әсері жоғары.
Удың комбинирлі әсер етуін бірнеше топқа бөліп қарастырады:
Өндірістік ортаның химиялық және физикалық факторларының өзара әсері.
Өндірістік жағдайда адам организміне түскен токсинді заттардың әсерібасқа факторлардың, мәселен жоғары немесе төмен температура, жоғары немесе төмен ылғалдылық, діріл, шу және әр түрлі сәулелердің әсерінен жойылмайды. Зиянды заттардың басқа факторлармен үйлесімді әрекет етуі сол факторды изолирлеу әрекетіне қарағанда, әсері айтарлықтай жоғары .
Температуралық фактор. Бір мезгілде зиянды заттар мен жоғары температураның өзара әсер етуі ,токсинділіктің жоғарлауы.
Токсинді әсердің жоғары температурамен үйлесуі, көптеген факторларға тәуелді болуы мүмкін:
- температураның жоғарылау деңгейі,
- ағзаға улардың түсу жолдары,
- удың мөлшері мен концентрациясы.
Осындай негізгі себептердің біріне, ағзаның функционалды күйіне бірқатар өзгертулер енгізуге болады: термореттеудің бұзылуы, қатты терлеу кезінде ағзадағы су мөлшерінің азаюы, зат алмасудың өзгеруі және көптеген биохимиялық процестердің жылдамдатылуы.