95
әрекет жасады, ал 20% -ы бұл сұраққа жауап беруге қиналды.
«Коммуникативтік мәдениетті тұлғаны» анықтауда, 68% -ы ешқандай анықтама
бермеді, 32% -ы келесі қасиеттерін атап өтті: төзімділік, коммуникативтік
дағдылар, тіл мен мәдениетті білу, 6% -ы болашақ маман өзін коммуникативтік
мәдениетті тұлға деп атай алатынын білдірді, 40% -ы жауап беруге қиналса,
54% -ының жауабы нақты болмады.
Аталған ЖОО-да 45% болашақ ағылшын тілі мұғалімдері коммуникативті
мәдениетті арнайы әзірленген әдістемені пайдалана отырып дамытуға
болатынын айтса, 55% -ы бұл сұраққа жауап беруді қиын деп атады. Сaуaлнaмa
нәтижелері бойынша студенттердің 100%-ы ағылшын тілі мұғaлiмдepiнің
коммуникативтік мәдениетін дамыту қажеттігін
растады және білімгерлердің
коммуникативтік мәдениет сипаттамаларын зерттеуге қызығушылығын
анықтады. Сауалнамаға алынған студенттердің арасында шетел азаматтары да
қатысты. Нәтижесінде басқа елдердің студенттерінің ашық, жан-жақты, «басқа
ұлт адамдарына» мейірімді, коммуникативтік мәдениеттің сипаттамаларын,
оның ерекшеліктері мен
мәселелерін жақсырақ білетін, бірнеше шет тілдерін
меңгерген,
коммуникативті
шығармашылықты
дамыту
қажет
деп
ойлайтындары анықталды.
Дегенмен, шығармашылық әлеует деңгейі қазақстандық білімгерлермен
салыстырғанда төмен болды. Еліміздің және шетелдік білімгерлердің
сауалнамаларынан алынған нәтижелерді салыстырмалы түрде талдау,
білімгерлер арасындағы сипаттамаларды анықтауға мүмкіндік берді. Алдын ала
білімгерлердің коммуникативтік мәдениетін дамыту мәселесінің өзектілігі
туралы болжамдарды растау үшін, диагностикалық
іс-шаралар өткізілді
(бірінші, екінші және үшінші курс білімгерлері арасында).
Диагностиканың нәтижелері мынаны көрсетті:
- білімгерлердің басым көпшілігі (52%) немесе орташа (26%)
коммуникативтік мәдениеті төмен деңгейде болса да қалыптасқан;
- білімгерлердің қарым-қатынас деңгейі төмен (47%) немесе жоғары (35%),
бұл екі жағдайда да коммуникациядағы табысқа жетулеріне кедергі келтіреді;
- білімгерлер коммуникативтік мәдениетті зерттеуге қызығушылық
танытады;
- шет тілінде сөйлесу қиындық туғызады;
- студенттер коммуникативтік
мәдениет ерекшеліктері, көп мәдениетті
тұлғаның негізгі ерекшеліктері, коммуникативті шығармашылық қабілеті және
оның кәсіби қызметінің жетістіктері үшін оны дамыту қажет екенін анықтады.
Caуaлнaмaлар нәтижeлepiнiң oбъeктивтi бoлуын қaмтaмacыз eтуі eкi
кeзeңдe жүpгiзілді:
бipiншi кeзeңдe болашақ ағылшын тілі мұғaлiмдepiнiң
коммуникативтік мәдениет туралы түсінігін, бұрыннан қалыптасқан
коммуникативтік мәдениет деңгейлерін aнықтaу үшiн caуaлнaмaлap бepiлдi;
Достарыңызбен бөлісу: