Н. Бакина, Н. Жанақова, Қ. Сүлейменова. 2018 жыл «Атамұра»
§32. Әмір Темір және оның
жүктеу/скачать 18,5 Mb. Pdf көрінісі
|
6-СЫНЫП 26-37 ТАҚЫРЫП БАЗА
§32. Әмір Темір және оның ұрпақтарының мемлекеті Шағатай ұлысы Батыс және Шығыс болып бөлінді: XIV ғасырдың 40-жылдардың ортасынд Батыс бөлігінде (Мауараннахр) билікте болды: Әмірлер (Шағатай ұрпақтары емес 1370 жылы Мауараннахрдағы күрес нәтижесінде жеңіске жетті: Әмір Темі Мауараннахрда Әмір Темір билікке келді: 1370 жыл Әмір Темірдің шығу тегі: Монғолдың түркіленген Барлас руына Әмір Темір Орта Азияда билік етті: 1370-1405 жылдар Әмір Темір империясының астанасы: Самарқа Замандастары Әмір Темірді сипаттайды: Басшылық қасиет жас кезінен көріне бастаған батыл және ержүрек Шағатай ұлысы Батыс және Шығыс болып бөлінді: XIV ғасырдың 40-жылдардың ортасынд Батыс бөлігінде (Мауараннахр) билікте болды: Әмірлер (Шағатай ұрпақтары емес 1370 жылы Мауараннахрдағы күрес нәтижесінде жеңіске жетті: Әмір Темі Мауараннахрда Әмір Темір билікке келді: 1370 жыл Әмір Темірдің шығу тегі: Монғолдың түркіленген Барлас руына Әмір Темір Орта Азияда билік етті: 1370-1405 жылдар Әмір Темір империясының астанасы: Самарқа Замандастары Әмір Темірді сипаттайды: Басшылық қасиет жас кезінен көріне бастаған батыл және ержүре Әмір Темірдің саяси өсуі басталды: Барлас тайпасына билігін орнатуда Әмір Темір барлас тайпасына билігін орнатты: XIV ғасырдың 60 жылдар Әмір Темірдің лақап аты: Ақсақ Темі Ақсақ Темір аталу себебі: Аяғынан жарақат алып, бір аяғы қысқа болға Әмір Темірді Еуропалықтар атады: Темірла Мемлекет билеушісі болған Темірдің алған атағы: Әмі Алғашқыда Әмір Темір билікке отырғызды: Шыңғысхан ұрпақтары Шыңғысхан ұрпақтарын таққа отырғызған кезде Әмір Темір өзін атады: «Тақ иесінің өкілі Әмір Темірдің ұраны: «Әділдік және күш Әмір Темірдің ұраны бедерленді: Мөрге және сақинасын Мауараннахрда Әмір Темір ұрпақтары билік етті: XVI ғасырдың басына дейін солтүстік-батысында шығыста оңтүстік-шығыста оңтүстік-батыста Дешті Қыпшақ Моғолстан Үндістан Иран мен Түркия ӘМІР ТЕМІР ЖОРЫҚТАРЫНЫҢ БАҒЫТТАРЫ Шағатай ұлысы Батыс және Шығыс болып бөлінді: XIV ғасырдың 40-жылдардың ортасынд Батыс бөлігінде (Мауараннахр) билікте болды: Әмірлер (Шағатай ұрпақтары емес 1370 жылы Мауараннахрдағы күрес нәтижесінде жеңіске жетті: Әмір Темі Мауараннахрда Әмір Темір билікке келді: 1370 жыл Әмір Темірдің шығу тегі: Монғолдың түркіленген Барлас руына Әмір Темір Орта Азияда билік етті: 1370-1405 жылдар Әмір Темір империясының астанасы: Самарқа Замандастары Әмір Темірді сипаттайды: Басшылық қасиет жас кезінен көріне бастаған батыл және ержүре Әмір Темірдің саяси өсуі басталды: Барлас тайпасына билігін орнатуда Әмір Темір барлас тайпасына билігін орнатты: XIV ғасырдың 60 жылдар Әмір Темірдің лақап аты: Ақсақ Темі Ақсақ Темір аталу себебі: Аяғынан жарақат алып, бір аяғы қысқа болға Әмір Темірді Еуропалықтар атады: Темірла Мемлекет билеушісі болған Темірдің алған атағы: Әмі Алғашқыда Әмір Темір билікке отырғызды: Шыңғысхан ұрпақтары Шыңғысхан ұрпақтарын таққа отырғызған кезде Әмір Темір өзін атады: «Тақ иесінің өкілі Әмір Темірдің ұраны: «Әділдік және күш Әмір Темірдің ұраны бедерленді: Мөрге және сақинасын Мауараннахрда Әмір Темір ұрпақтары билік етті: XVI ғасырдың басына дейі Әмір Темірдің әскери саладағы өзгерісі: Тұрақты әскер жасақтад Әмір Темірдің билік етудегі ұстанымдары: Әулеттік, діни, әскер Әмір Темірдің әулеттік ұстанымының көрінісі: Әмір Темір туыстарының өміріне ешкім қол сұға алмад Әмір Темірдің діни көзқарасының көрінісі: Ислам діні мен оның өкілдеріне құрметпен қарад Әмір Темірдің әскери ұстанымы: Әскерінде монғол тәртібі үстемдік етт Әмір Темір әскери жорықтарын бастады: XIV ғасырдың 70 жылдар Әмір Темір жорықтарының ауқымы: Ертістен Делиге дейін, Рязань жерлерінен Жерорта теңізіне дейі Әмір Темір өз мемлекетіне қосып алған жерлер: Каспий бойы аумағы, Иран мен Ауғанстан жер Әмір Темір жорықтартар жасады: Ақ Орда, Алтын Орда, Сирия, Үндістанғ Әмір Темір үш рет жойқын жорық жасады: Алтын Ордағ Алтын Орданы күйреткен Әмір Темір жорығы жасалды: 1395 жыл Алтын Ордаға жасаған жорықтарының нәтижесі: Мемлекет құлдырап, қалалар қирады, Қазақстан, Кавказ, орыс жерлері тоналды 1402 жылы Анкара түбінде Әмір Темір жеңген Осман мемлекетінің сұлтаны: Баязи Әмір Темір Осман сұлтаны Баязидті жеңді: 1402 жыл 1405 жылы Әмір Темірдің соңғы жорығы бағытталды: Қытайғ 1405 жылы Қытайға жорыққа бара жатып, Әмір Темір қайтыс болды: Отырард Әмір Темір қайтыс болған соң мемлекет жағдайы: Ұрпақтары арасында билік үшін талас басталд Әмір Темір ұрпақтары арасында ішкі жағдай шиеленісті: XV ғасырдың соңынд Әмір Темір әулеті құлады: XVI ғасырдың басынд Әмір Темір мемлекетінің жері Мауараннахрда билікке келді: Шайбани ұрпақтар Әмір Темірде тұтқында болып, кейін ол туралы кітап жазған: Ибн Арабша Ибн Арабшах Әмір Темірге тұтқынға түсті: 12 жасында Дамаскіде тұтқынға алынып, Самарқанға әкетілген Шағатай ұлысы Батыс және Шығыс болып бөлінді: XIV ғасырдың 40-жылдардың ортасынд Батыс бөлігінде (Мауараннахр) билікте болды: Әмірлер (Шағатай ұрпақтары емес 1370 жылы Мауараннахрдағы күрес нәтижесінде жеңіске жетті: Әмір Темі Мауараннахрда Әмір Темір билікке келді: 1370 жыл Әмір Темірдің шығу тегі: Монғолдың түркіленген Барлас руына Әмір Темір Орта Азияда билік етті: 1370-1405 жылдар Әмір Темір империясының астанасы: Самарқа Замандастары Әмір Темірді сипаттайды: Басшылық қасиет жас кезінен көріне бастаған батыл және ержүре Әмір Темірдің саяси өсуі басталды: Барлас тайпасына билігін орнатуда Әмір Темір барлас тайпасына билігін орнатты: XIV ғасырдың 60 жылдар Әмір Темірдің лақап аты: Ақсақ Темі Ақсақ Темір аталу себебі: Аяғынан жарақат алып, бір аяғы қысқа болға Әмір Темірді Еуропалықтар атады: Темірла Мемлекет билеушісі болған Темірдің алған атағы: Әмі Алғашқыда Әмір Темір билікке отырғызды: Шыңғысхан ұрпақтары Шыңғысхан ұрпақтарын таққа отырғызған кезде Әмір Темір өзін атады: «Тақ иесінің өкілі Әмір Темірдің ұраны: «Әділдік және күш Әмір Темірдің ұраны бедерленді: Мөрге және сақинасын Мауараннахрда Әмір Темір ұрпақтары билік етті: XVI ғасырдың басына дейі Әмір Темірдің әскери саладағы өзгерісі: Тұрақты әскер жасақтад Әмір Темірдің билік етудегі ұстанымдары: Әулеттік, діни, әскер Әмір Темірдің әулеттік ұстанымының көрінісі: Әмір Темір туыстарының өміріне ешкім қол сұға алмад Әмір Темірдің діни көзқарасының көрінісі: Ислам діні мен оның өкілдеріне құрметпен қарад Әмір Темірдің әскери ұстанымы: Әскерінде монғол тәртібі үстемдік етт Әмір Темір әскери жорықтарын бастады: XIV ғасырдың 70 жылдар Әмір Темір жорықтарының ауқымы: Ертістен Делиге дейін, Рязань жерлерінен Жерорта теңізіне дейі Әмір Темір өз мемлекетіне қосып алған жерлер: Каспий бойы аумағы, Иран мен Ауғанстан жер Әмір Темір жорықтартар жасады: Ақ Орда, Алтын Орда, Сирия, Үндістанғ Әмір Темір үш рет жойқын жорық жасады: Алтын Ордағ Алтын Орданы күйреткен Әмір Темір жорығы жасалды: 1395 жыл Алтын Ордаға жасаған жорықтарының нәтижесі: Мемлекет құлдырап, қалалар қирады, Қазақстан, Кавказ, орыс жерлері тоналды 1402 жылы Анкара түбінде Әмір Темір жеңген Осман мемлекетінің сұлтаны: Баязи Әмір Темір Осман сұлтаны Баязидті жеңді: 1402 жыл 1405 жылы Әмір Темірдің соңғы жорығы бағытталды: Қытайғ 1405 жылы Қытайға жорыққа бара жатып, Әмір Темір қайтыс болды: Отырард Әмір Темір қайтыс болған соң мемлекет жағдайы: Ұрпақтары арасында билік үшін талас басталд Әмір Темір ұрпақтары арасында ішкі жағдай шиеленісті: XV ғасырдың соңынд Әмір Темір әулеті құлады: XVI ғасырдың басынд Әмір Темір мемлекетінің жері Мауараннахрда билікке келді: Шайбани ұрпақтар Әмір Темірде тұтқында болып, кейін ол туралы кітап жазған: Ибн Арабша Ибн Арабшах Әмір Темірге тұтқынға түсті: 12 жасында Дамаскіде тұтқынға алынып, Самарқанға әкетілген Әмір Темірдің Алтын Ордаға жорығы ықпал етті. Орыс жерлерінің монғол билігінен құтылуына Әмір Темірдің тонаушылық жорықтары құлауына себеп болған мемлекеттер: Алтын Орда, Ақ Орда және Моғолстан Есте сақта |