§34. Ноғай Ордасы. Сібір хандығы

Алтын Орда мен Ақ Орданың әлсіреуінен пайда болған 
мемлекет: Ноғай Ордас
Ноғай Ордасының жер аумағы: Еділ мен Жайық аралығ
Ноғай Ордасының орталығы: Сарайшық қалас
Cарайшық орналасқан: Қазіргі Атырауға жанында Жайық 
бойынд
Сарайшық қаласының негізін қалады: ХІІІ ғасырдың екінші 
жартысында Жошы ұрпақтар
Сарайшық қаласын XVI ғасырдың соңында басып алып, 
тонады: Дон және Еділ казактар
Ноғай мемлекетінің атауы: Алтын Орданың әскербасы Ноғай 
есімімен байланыст
Алтын Орда қолбасшысы Ноғайдың қызметі: Үлкен ұлысты 
басқард
Ноғайдың Алтын Ордадағы лауазымы: Беклербек - 
мемлекеттегі екінші ада
Ноғай ұлысының негізін құраған тайпа: Маңғы
Ноғай ұлысындағы халық аталды: «Маңғыт жұрты
Ноғай Ордасының тарихтағы тағы бір атауы: «Маңғыт жұрты
Ноғай Ордасының қалыптасуы аяқталды: XV ғасырдың 
бірінші жартыс
Ноғай Ордасының халқының этникалық құрамы: Түркі және 
түркіленген монғол тайпалар
Ноғай Ордасының негізгі халқы: Маңғытта
Ноғай Ордасы тәуелсіз мемлекет ретінде қалыптаса бастады: 
Едіге тұсынд
Ноғай Ордасы Алтын Ордадан бөліне бастады: Едіге тұсынд
Едігенің Алтын Ордада атқарған қызметі: Беклербе
Ноғай Ордасы түпкілікті тәуелсіз ел болды: XV ғасырдың 
ортасынд
Ноғай Ордасы түпкілікті түрде Алтын Ордадан оқшауланды: 
Едігенің ұлы Нұраддин кезінд
XV ғасырдың екінші жартысында Ноғайлар жылжыды: 
Көшпелі өзбектер жерін
Ноғайлардың көшіп келуіне қарсы болмаған Көшпелі 
өзбектердің басшысы: Әбілқайыр
Ноғай халқының келуіне Әбілқайырдың қарсы болмау себебі: 
Бодандарының санын толтырады деп үміттенд
Ноғай Ордасы әкімшілік жағынан тұрды: Ұлыстарда
Ноғай Ордасында ұлыстарды басқарды: Мырзала
Ноғай Ордасындағы мырзалар: Түркі тайпаларының басшыс
Ноғай Ордасында малшылар міндетті болды: Мырзаларға 
салық төлеуге және әскери жорық кезінде өз қаруымен келуг
Едіге ұрпақтары мен ақсүйектер енген кеңес: «Үлкен кеңес
Ноғай Ордасындағы «Үлкен кеңес» шешті: Соғыс пен 
бейбітшілік мәселесі
Ноғай Ордасында Едіге ұрпақтарынан сайлап отырды: Төбе 
бид
Ноғай Ордасындағы «би» ие болды: Атқарушы және сот 
билігін
Ноғай Ордасының құлдырау кезеңі басталды: XVI ғасырдың 
басынд
Ноғай Ордасы бірнеше иеліктерге бөлінді: XVI ғасырдың 50 
жылдар
Осы уақытта Ресей өзіне қосып алған хандықтар: Қазан, 
Астраха
Маңғыттардың билігінде қалды: Жайық бойы ған
Ноғай Ордасының көшпелі руларының бір бөлігі қосылды: 
Кіші жүзг
Ноғай Ордасының екінші бөлігі қалады: Ноғай халқы
Ноғайлар мен қазақтарды «екі туысқан орда» деп атаған: 
Шоқан Уалихано
Ноғай Ордасының өркендеу дәуірінің белгісі: Едіге, Қамбар, 
Ер Тарғын эпостар
Сібір хандығ
Батыс Сібір мен Солтүстік Қазақстан жері тиесілі болды: 
Шайбани әулетін
Батыс Сібір мен Солтүстік Қазақстан құрамында болды: Жошы 
ұлысыны
Сібір хандығының негізін құрады: Түркі тілдес тайпала
Сібір хандығының орталығы: Чимги Тура қаласы (қазіргі 
Түмен
XV ғасырдың соңында Сібір хандығының орталығы: Іске
Дербес Сібір хандығы орнықты: Әбілқайыр хандығы 
құлағаннан кейі
Сібір хандығы қамтыды: Қазақстанның солтүстік-шығыс бөлігі
Сібір хандығының негізін қалады: Шайбани ұрпағы Ибақ ха
Ибақ достық, сауда қатынастарын орнатқан елдер: Қазақ 
хандығы, орыстарме
Керей мен Жәнібек одақтастық туралы келісім жасады: Сібір 
ханы Ибақпе
Ибақ хан қайтыс болған соң Сібірдегі билік өтті: Түркілік 
Тайбұға әулетін
Тайбұға әулетінің негізін салушы: Тайбұға (Шыңғыс ханға 
қызмет еткен, ұрпақтары Сібір жерінде беделге, билікке ие 
болған, саяси істерге ықпал еткен
1563 жылы Сібір хандығының билігіне келді: Көшім ха
Көшім хан Сібір хандығында билік етті: 1563-1598 жылдар
Көшімнің сыртқы саясаттағы өзгерістері: Қазақ пен ноғайлар 
жеріне шабуыл жасап, орыстармен қатынасын үзді
Іскер қаласы мен Көшімнің иеліктерін басып алды: Атаман 
Ермак бастаған орыс казактар
Атаман Ермак Іскер қаласы мен Көшімнің иеліктерін басып 
алды: 1581-1583 жылдар
Сібірді жаулауда орыс әскерін басқарған: Ерма
Орыс әскерлері Сібірдің соңғы ханы Көшімді жеңіліске 
ұшыратты: XVІ соңынд
Ресей Сібір хандығын құлатып қосып алды: Батыс Сібір 
жерлері
Сібір хандығының соңғы ханы Көшімді жеңіліске ұшыратты: 
Орыс әскерлер
Бұрынғы Сібір хандығының дала тайпалары қосылды: Қазақ 
хандығына

Алтын Орда мен Ақ Орданың әлсіреуінен пайда болған 
мемлекет: Ноғай Ордас
Ноғай Ордасының жер аумағы: Еділ мен Жайық аралығ
Ноғай Ордасының орталығы: Сарайшық қалас
Cарайшық орналасқан: Қазіргі Атырауға жанында Жайық 
бойынд
Сарайшық қаласының негізін қалады: ХІІІ ғасырдың екінші 
жартысында Жошы ұрпақтар
Сарайшық қаласын XVI ғасырдың соңында басып алып, 
тонады: Дон және Еділ казактар
Ноғай мемлекетінің атауы: Алтын Орданың әскербасы Ноғай 
есімімен байланыст
Алтын Орда қолбасшысы Ноғайдың қызметі: Үлкен ұлысты 
басқард
Ноғайдың Алтын Ордадағы лауазымы: Беклербек - 
мемлекеттегі екінші ада
Ноғай ұлысының негізін құраған тайпа: Маңғы
Ноғай ұлысындағы халық аталды: «Маңғыт жұрты
Ноғай Ордасының тарихтағы тағы бір атауы: «Маңғыт жұрты
Ноғай Ордасының қалыптасуы аяқталды: XV ғасырдың 
бірінші жартыс
Ноғай Ордасының халқының этникалық құрамы: Түркі және 
түркіленген монғол тайпалар
Ноғай Ордасының негізгі халқы: Маңғытта
Ноғай Ордасы тәуелсіз мемлекет ретінде қалыптаса бастады: 
Едіге тұсынд
Ноғай Ордасы Алтын Ордадан бөліне бастады: Едіге тұсынд
Едігенің Алтын Ордада атқарған қызметі: Беклербе
Ноғай Ордасы түпкілікті тәуелсіз ел болды: XV ғасырдың 
ортасынд
Ноғай Ордасы түпкілікті түрде Алтын Ордадан оқшауланды: 
Едігенің ұлы Нұраддин кезінд
XV ғасырдың екінші жартысында Ноғайлар жылжыды: 
Көшпелі өзбектер жерін
Ноғайлардың көшіп келуіне қарсы болмаған Көшпелі 
өзбектердің басшысы: Әбілқайыр
Ноғай халқының келуіне Әбілқайырдың қарсы болмау себебі: 
Бодандарының санын толтырады деп үміттенд
Ноғай Ордасы әкімшілік жағынан тұрды: Ұлыстарда
Ноғай Ордасында ұлыстарды басқарды: Мырзала
Ноғай Ордасындағы мырзалар: Түркі тайпаларының 
басшыс
Ноғай Ордасында малшылар міндетті болды: Мырзаларға 
салық төлеуге және әскери жорық кезінде өз қаруымен 
келуг
Едіге ұрпақтары мен ақсүйектер енген кеңес: «Үлкен кеңес
Ноғай Ордасындағы «Үлкен кеңес» шешті: Соғыс пен 
бейбітшілік мәселесі
Ноғай Ордасында Едіге ұрпақтарынан сайлап отырды: Төбе 
бид
Ноғай Ордасындағы «би» ие болды: Атқарушы және сот 
билігін
Ноғай Ордасының құлдырау кезеңі басталды: XVI ғасырдың 
басынд
Ноғай Ордасы бірнеше иеліктерге бөлінді: XVI ғасырдың 50 
жылдары

Алтын Орда мен Ақ Орданың әлсіреуінен пайда болған 
мемлекет: Ноғай Ордас
Ноғай Ордасының жер аумағы: Еділ мен Жайық аралығ
Ноғай Ордасының орталығы: Сарайшық қалас
Cарайшық орналасқан: Қазіргі Атырауға жанында Жайық 
бойынд
Сарайшық қаласының негізін қалады: ХІІІ ғасырдың екінші 
жартысында Жошы ұрпақтар
Сарайшық қаласын XVI ғасырдың соңында басып алып, 
тонады: Дон және Еділ казактар
Ноғай мемлекетінің атауы: Алтын Орданың әскербасы Ноғай 
есімімен байланыст
Алтын Орда қолбасшысы Ноғайдың қызметі: Үлкен ұлысты 
басқард
Ноғайдың Алтын Ордадағы лауазымы: Беклербек - 
мемлекеттегі екінші ада
Ноғай ұлысының негізін құраған тайпа: Маңғы
Ноғай ұлысындағы халық аталды: «Маңғыт жұрты
Ноғай Ордасының тарихтағы тағы бір атауы: «Маңғыт жұрты
Ноғай Ордасының қалыптасуы аяқталды: XV ғасырдың 
бірінші жартыс
Ноғай Ордасының халқының этникалық құрамы: Түркі және 
түркіленген монғол тайпалар
Ноғай Ордасының негізгі халқы: Маңғытта
Ноғай Ордасы тәуелсіз мемлекет ретінде қалыптаса бастады: 
Едіге тұсынд
Ноғай Ордасы Алтын Ордадан бөліне бастады: Едіге тұсынд
Едігенің Алтын Ордада атқарған қызметі: Беклербе
Ноғай Ордасы түпкілікті тәуелсіз ел болды: XV ғасырдың 
ортасынд
Ноғай Ордасы түпкілікті түрде Алтын Ордадан оқшауланды: 
Едігенің ұлы Нұраддин кезінд
XV ғасырдың екінші жартысында Ноғайлар жылжыды: 
Көшпелі өзбектер жерін
Ноғайлардың көшіп келуіне қарсы болмаған Көшпелі 
өзбектердің басшысы: Әбілқайыр
Ноғай халқының келуіне Әбілқайырдың қарсы болмау себебі: 
Бодандарының санын толтырады деп үміттенд
Ноғай Ордасы әкімшілік жағынан тұрды: Ұлыстарда
Ноғай Ордасында ұлыстарды басқарды: Мырзала
Ноғай Ордасындағы мырзалар: Түркі тайпаларының 
басшыс
Ноғай Ордасында малшылар міндетті болды: Мырзаларға 
салық төлеуге және әскери жорық кезінде өз қаруымен 
келуг
Едіге ұрпақтары мен ақсүйектер енген кеңес: «Үлкен кеңес
Ноғай Ордасындағы «Үлкен кеңес» шешті: Соғыс пен 
бейбітшілік мәселесі
Ноғай Ордасында Едіге ұрпақтарынан сайлап отырды: Төбе 
бид
Ноғай Ордасындағы «би» ие болды: Атқарушы және сот 
билігін
Ноғай Ордасының құлдырау кезеңі басталды: XVI ғасырдың 
басынд
Ноғай Ордасы бірнеше иеліктерге бөлінді: XVI ғасырдың 50 
жылдар
Осы уақытта Ресей өзіне қосып алған хандықтар: Қазан, 
Астраха
Маңғыттардың билігінде қалды: Жайық бойы ған
Ноғай Ордасының көшпелі руларының бір бөлігі қосылды: 
Кіші жүзг
Ноғай Ордасының екінші бөлігі қалады: Ноғай халқы
Ноғайлар мен қазақтарды «екі туысқан орда» деп атаған: 
Шоқан Уалихано
Ноғай Ордасының өркендеу дәуірінің белгісі: Едіге, Қамбар, 
Ер Тарғын эпостары

Сібір хандығы
Батыс Сібір мен Солтүстік Қазақстан жері тиесілі болды: 
Шайбани әулетін
Батыс Сібір мен Солтүстік Қазақстан құрамында болды: 
Жошы ұлысыны
Сібір хандығының негізін құрады: Түркі тілдес тайпала
Сібір хандығының орталығы: Чимги Тура қаласы (қазіргі 
Түмен
XV ғасырдың соңында Сібір хандығының орталығы: Іске
Дербес Сібір хандығы орнықты: Әбілқайыр хандығы 
құлағаннан кейі
Сібір хандығы қамтыды: Қазақстанның солтүстік-шығыс 
бөлігі
Сібір хандығының негізін қалады: Шайбани ұрпағы Ибақ ха
Ибақ достық, сауда қатынастарын орнатқан елдер: Қазақ 
хандығы, орыстарме
Керей мен Жәнібек одақтастық туралы келісім жасады: Сібір 
ханы Ибақпе
Ибақ хан қайтыс болған соң Сібірдегі билік өтті: Түркілік 
Тайбұға әулетіне

Батыс Сібір мен Солтүстік Қазақстан жері тиесілі болды: 
Шайбани әулетін
Батыс Сібір мен Солтүстік Қазақстан құрамында болды: 
Жошы ұлысыны
Сібір хандығының негізін құрады: Түркі тілдес тайпала
Сібір хандығының орталығы: Чимги Тура қаласы (қазіргі 
Түмен
XV ғасырдың соңында Сібір хандығының орталығы: Іске
Дербес Сібір хандығы орнықты: Әбілқайыр хандығы 
құлағаннан кейі
Сібір хандығы қамтыды: Қазақстанның солтүстік-шығыс 
бөлігі
Сібір хандығының негізін қалады: Шайбани ұрпағы Ибақ ха
Ибақ достық, сауда қатынастарын орнатқан елдер: Қазақ 
хандығы, орыстарме
Керей мен Жәнібек одақтастық туралы келісім жасады: Сібір 
ханы Ибақпе
Ибақ хан қайтыс болған соң Сібірдегі билік өтті: Түркілік 
Тайбұға әулетін
Тайбұға әулетінің негізін салушы: Тайбұға (Шыңғыс ханға 
қызмет еткен, ұрпақтары Сібір жерінде беделге, билікке 
ие болған, саяси істерге ықпал еткен
1563 жылы Сібір хандығының билігіне келді: Көшім ха
Көшім хан Сібір хандығында билік етті: 1563-1598 жылдар
Көшімнің сыртқы саясаттағы өзгерістері: Қазақ пен 
ноғайлар жеріне шабуыл жасап, орыстармен қатынасын 
үзді
Іскер қаласы мен Көшімнің иеліктерін басып алды: Атаман 
Ермак бастаған орыс казактар
Атаман Ермак Іскер қаласы мен Көшімнің иеліктерін басып 
алды: 1581-1583 жылдар
Сібірді жаулауда орыс әскерін басқарған: Ерма
Орыс әскерлері Сібірдің соңғы ханы Көшімді жеңіліске 
ұшыратты: XVІ соңынд
Ресей Сібір хандығын құлатып қосып алды: Батыс Сібір 
жерлері
Сібір хандығының соңғы ханы Көшімді жеңіліске ұшыратты: 
Орыс әскерлер
Бұрынғы Сібір хандығының дала тайпалары қосылды: Қазақ 
хандығына
Ермак
Сібірге шабуыл

аумағы
орталықтары
хандары
бөлінді
Еділ мен Жайық
Сарайшық
1. Едіге тұсында Алтын 
Ордадан бөлініп бастады.
2. ХVІ ғасырдың 50-
жылдары Нұраддин 
тұсында біржолата 
бөлінді бөлініп кетті
ХVІ ғасырдың 50-
жылдары бөлініп 
кетті
Батыс Сібір мен 
Солтүстік Қазақстан
Чимги-Тура қазіргі Түмен 
қаласы XV ғасыр соңында 
Іскер қаласы саналды
1. Негізін қалады Ибақ хан
2. Тайбұға қазақ хандарымен 
жақсы қарым- қатынаста болды
3. 1563-1598 жылдары Көшім хан 
билік етті
1312 жылы исламды Алтын Орда 
мемлекетiнiң ресми дiнi етiп 
біржолата бекiттi, орталық 
билiкті күшейтiп, құрылтай 
шақыруды тоқтатты.
НОҒАЙ ОРДАСЫ
СІБІР ХАНДЫҒЫ
Едіге тұсында Ноғай Ордасы Алтын Ордадан оқшаулана 
бастады, Едігенің ұлы Нұраддин кезінде біржола 
оқшауланды.
Алтын Ордадан бөлініп шыққан Сібір хандығы, Астрахан, 
Қазан хандығын күшпен қосып алған: Ресей мемлекеті
Есте сақта

жүктеу/скачать 18,5 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: