Национальной академии наук республики казахстан

Известия Национальной академии наук Республики Казахстан  
 
 
   
254  
[19]  Мухатаева  А.  Ж.  Этнолингвистические  изучение  лексики  казахского  эпоса  //  Автореф.  дис.  ...  кад.фил.  наук. 
Алма-Ата, 1989. 
[20]  Керімбаева  З.  Қазақ  ертегілерінің  тіліндегі  етістік  қайталаулар»  //  Қазақ  ССР  Ғылым  академиясының 
Хабарлары. Тіл-әдебиет сериясы. 1988. №3. – Б. 48-54. т.б. 
[21] Адиева П. Диалог-комедия репертуары саналатын ұлттық ойындардың қазақ фольклористикасында зерттелуі.// Білім. 
– 2007. - №2. – 21-23-б. Соныкі: Тұрмыс-салт жырларындағы диалогтің қызметі.// VIII Әуезов оқулары: халықаралық ғыл.практ. 
конф. мат. – Алматы, 2009. – 210-215-б.; Сонікі: Хайуанаттар туралы ертегілердегі диалогтің жасалу жолы.// Л.Н. Гумилев ат. 
ЕҰУ Хабаршысы. Гуманитарлық ғылымдар сериясы. – 2013. - №5 (І бөлім) – 25-29-б. т.б.  
[22]  Ғұмарова М.  «Қыз Жібек»  лиро-эпосының ғылыми басылымын  баспаға  әзірлеу  тәжірибесінен //  Қазақ фольклоры 
мен  әдебиет  шығармаларының  текстологиялық  зерттелуі.  Алматы,  1983.  –  Б.  128-149;  Сонікі:    Уәлиханов  жинаған  «Қозы 
Көрпеш – Баян Сұлу» нұсқасының тексі жайлы // Қазақ фольклоры мен әдебиет шығармаларының текстологиялық зерттелуі. 
Алматы, 1983. –Б. 113-128; «Қамбар батыр» эпосының ғылыми басылымын баспаға әзірлеу тәжірибесінен // Қазақ фольклоры 
мен әдебиет шығармаларының текстологиялық зерттелуі. Алматы, 19837 –Б. 87-113, т.б. 
[23] Құсманова К. «Біржан-Сара» айтысының тілдік ерекшеліктері.  – Өскемен, 2004; Сонікі: Құсманова К. Айтыс 
өлеңдерінің  лингвомәдениеттанымдық  сипаты:  мәдени  кеңістіктегі  ұлттық  стереотиптер:  филол.  ғыл.  д-ры  ...  дис. 
автореф. – Алматы, 2010. 
[24]    Сыздық  Р.  Тіл  және  ұлттық  мәдениет.  –  Түркістан,  2005;  Ахметов  Ә.  Түркі  тілдеріндегі  табу  мен 
эвфемизмдер.//  Ахметов  Ә.  Түбі  түркі  өркениет.  –  Алматы,  2009.  –  Б.  140  –  339;  Хасанов  Б.  Қазақ  тілінде  сөздердің 
метафоралы қолданылуы. – Алматы, 1966; Қоңыров Т. Қазақ теңеулері. – Алматы, 1978. – 192 б.; Бисенғали З., Манкеева 
Ж. Қазақ филологиясы: егіз негіз. Ғылыми мақалалар жинағы. – Алматы, 2010.; Мусин Ж. Антонимы в казахском языке: 
автореф. дис. ... канд. филол. наук. – Алма-Ата, 1970. – 32 с.; Болғанбаев Ә. Қазақ тіліндегі синонимдер. – Алматы, 1970; 
Кусимова Г. Қазақ эпосындағы фразеологизмдердің лексико-грамматикалық ерекшеліктері // Қазақ тіліндегі сөз тудыру 
проблемалары: Жоғары оқу орындарының профессорлары мен оқытушыларының ғылыми мақалалар жинағы (Қазақтың 
Еңбек  Қызыл  Ту  орденді  Абай  атындағы  педагогика  институты)  Алматы,  1985.  –  Б.  58-66;  Сонікі:  Қазақ  эпосындағы 
фразеологизмдердің семантикалық ерекшеліктері // Совет дәуірінде қазақ әдеби тілін нормаландыру мәселелері: Жоғары 
оқу орындарының профессорлары мен оқытушыларының ғылыми мақалалар жинағы (Қазақтың Еңбек Қызыл Ту орденді 
Абай атындағы педагогика институты) Алматы, 1985. – Б. 26-33; Қасқабасов С. Шығармалары. Т.1. Жаназық. Әр жылғы 
зерттеулер  –  Астана:  Фолиант,  2011;  Қасқабасов  С.  Қазақ  ертегілерінің  текстологиясы  туралы  //  ҚазССР  Ғылым 
академиясының Хабаршысы, 1976, № 2.  – Б. 51-58;  Әзібаева Б.  Дастан жанрының кейбір текстологиялық мәселелері  // 
Қазақ фольклоры мен әдебиет шығармаларының текстологиялық зерттелуі. Алматы, 1983 - Б. 191-204. 
 [25] Әділова А. С. Қазіргі қазақ көркем шығармалардағы интертекстуалдылықтың репрезентациясы, семантикасы, 
құрылымы: филол. ғыл. д-ры ... дис. – Алматы, 2009; Adilova A. S., Balmagambetova J.T. Intertextuality in literary texts of 
kazakh  writers.//  http://www.lifesciencesite.com/lsj/life1112s/180_26605life1112s14_832_834.pdf.;  Қазіргі  әдебиет  және 
фольклор. Алматы, 2009; Әлмұханова Р. Қазақ фольклорындағы антикалық сарындар. Алматы: Арыс, 2009. 
 
REFERENCES 
 
[1]  Leshkevich  T.G.  Philosophy  of  Science:  traditions  and  innovations.  Moscow:  Publishing  House  «PRIOR»,  2001.  (in 
Russian) 
[2]  Engels  F.  -  Dialectics  of  Nature.//  Marx  K.,  Engels  F.  Works.  V  20.  -  Moscow:  State  Publishing  House  of  Political 
Literature, 1965. (in Russian) 
[3]  Andreyev  G.I.,  Smirnov  S.A.,  Tikhomirov  V.A.  Basics  of  scientific  work  and  presentation  of  results  of  scientific 
activities. – Moscow: Finance and Statistics, 2004. (in Russian) 
[4] Rachkov P. A. Science of Science: Problems, structure, elements.М.: MSU, 1974. (in Russian) 
[5] 5.3 Multidisciplinary approach // Wikipedia // dic.academic.ru. (in Russian) 
[6] 5.2 Interdisciplinary approach // Wikipedia // dic.academic.ru. (in Russian) 
[7] Khrolenko А.Т. - Fundamentals of Modern Philology. Moscow: Flinta, 2013. (in Russian) 
[8]  Georges,  Robert  A.,  and  Michael  Owen  Jones.  Folkloristics,  an  Introduction.  Bloomington:  Indiana  University  Press, 
1995. (in English) 
[9] 964. Texture, Text, and Context. Southern Folklore Quarterly 28:251-65. (in English) 
[10] Georges, Robert. 1980. Toward a Resolution of the Text/Context Controversy. Western Folklore 39:34-40. (in English) 
[11] James Alexander Kapaló. Text, Context and Performance: Gagauz Folk Religion in Discourse and Practice. Brill. 2011. 
(in English) 
[12]  Anette  Kabanov   " Ol'ga  Michajlovna  Frejdenberg,  1890-1955:  eine  sowjetische  Wissenschaftlerin  ...",  Wiesbaden, 
2002. (in German) 
[13] Hermann  Bausinger: Zur  Kritik  der  Folklorismuskritik. In:  Hermann  Bausinger  (Hg.): Populus  Revisus.  Tübingen 
1966, S. 61–75. (in German) 
[14] Die Türken von Vidin: Sprache, Folklore, Region, Gyula Nemeth, Budapest Akademiai Kiadó, 1965. (in Hungarian) 
[15]  Sprache,  Literatur,  Folklore  bei  Vuk  Stefanović  Karadžić: Beiträge  zu  einem  Internationalen Symposium,  Göttingen, 
8.-13. Februar 1987. (in German) 
[16] Khrolenko А. Т.  What is linguo-folkloristics? // Russian speech. 1974а. № 1. С. 36–41; Khrolenko А.Т.  Problems of 
linguo-folkloristics: On the question of an integrated approach to the study of the folklore language // Essays on the style of the 
Russian language. Kursk, 1974б. Iss. 1. С. 9–23. (in Russian) 

ISSN 2224-5294                                                                                        Серия общественных и гуманитарных наук. № 2. 2015  
 
 
255 
[17]  Ossovetsky  I.A.  About  the study  of  the  language  of  Russian  folklore.  //VY.  1952.  № 3;  About  Language  of  Russian 
traditional folklore // Problems of Linguistics. 1975. № 5; Bogatyrev P.G. Folklore Language // Problems of Linguistics. 1973. 
№ 5; Some tasks of a comparative study of the Slavic peoples epic. М., 1958. (in Russian) 
[18] Zhubanov  Е.  «Some  problems  of  the  study  of  epic  language  and  vocabulary  of  «Kozy  Korpesh-Bayan  Sulu»  poem» 
(The history and the problems of the dialectology of the Kazakh language. Issue 5. – Almaty, 1963. – P. 32-39; Kazakh folklore 
and  literary  language»  //  The  history  of  the  formation  and  ways  of  development  of  Kazakh  literary  language  (Collection  of 
articles). Almaty, 1981 –P. 145-157; Linguistic aspects of the study of oral poetry language. // Herald of the Academy of Sciences 
of Kazakh SSR, 1977, № 4. – P. 61-68; Samples of epic language. - Almaty,1978. (in Kazakh) 
[19]  Mukhataeva  А.  Zh.  Ethno-linguistic  study  of  the  vocabulary  of  the  Kazakh  epic  //  Abstract  of  the  thesis  ...  cand.  of 
philology. Alma-Аtа, 1989. (in Russian) 
[20] Kerimbaeva Z. Verb repetition in the Kazakh tales language» // Herald of the Academy of Sciences of Kazakh SSR. A 
series of language-literature. 1988. №3. – P. 48-54.and others. (in Kazakh) 
[21]  Adieva  P.  The  study  of  national  games  that  are  considered  repertoire  of  dialogue-comedy  in  the  Kazakh  linguo-
folkloristics.//  Knowledge.  –  2007.  -  №2. – 21-23-p.  The  role  of dialogue  in  ritual  poems.//  VIII  Auezov  readings:  materials  of 
international scientific and practical conference – Almaty, 2009. – 210-215-p.; Methods of drawing up the dialogues in fairy tales 
about animals.// L.N. Gumilyov ENU Herald. Series of Humanitarian Sciences. – 2013. - №5 (Part І) – 25-29-p. And others (in 
Kazakh) 
[22]  Gumarova  М.  From  the  experience  of  preparing  for  publication  of  scientific  edition  of  lyric-epos  «Kyz  Zhibek»  // 
Textual  study  of  Kazakh  folklore  and  literary  works.  Almaty,  1983.  – P. 128-149;    About  text of  «Kozy  Korpesh-Bayan  Sulu» 
version  collected  by  Ualikhanov  //  Textual  study  of  Kazakh  folklore  and  literary  works.  Almaty,  1983.  –P.  113-128;  From  the 
experience  of  preparing  for  publication  of  scientific  edition  of  epos  «Kambar  batyr»  //  Textual  study  of  Kazakh  folklore  and 
literary works. Almaty,19837 –P. 87-113, others (in Kazakh) 
[23] Kusmanova K. Language features of aitys «Birzhan-Sara». – Oskemen, 2004; Kusmanova K. Linguistic culturological 
characteristics of aitys poetry: National stereotypes in the cultural space: Abstract of the thesis ... Doctor of Philology. – Almaty, 
2010. (in Kazakh) 
[24]    Syzdyk  R.  Language  and  national  culture.  –  Turkistan,  2005;  Akhmetov  A.  Taboos  and  euphemisms  in  Turkic 
languages.// Akhmetov A. The root of the Turkic civilization. – Almaty, 2009. – P. 140 – 339; Khasanov B. Metaphorical use of 
words  in  the  Kazakh  language.  –  Almaty,  1966;  Konyrov  Т.  Kazakh  comparisons.  –  Almaty,  1978.  –  192  p.;  Bisengali  Z., 
Mankeyeva  Zh.  Kazakh  philology:  double  base.  Collection  of  scientific  articles.  –  Almaty,  2010.;  Musin  Zh.  Antonyms  in  the 
Kazakh language: Abstract of the thesis ... cand. of philology. – Alma-Ata, 1970. – 32 p.; Bolganbaev A. Synonyms in the Kazakh 
language.  –  Almaty,  1970;  Kusimova  G.  Lexical  and  grammatical  features  of  phraseology  in  Kazakh  epos  // Problems  of  word 
formation  in  the  Kazakh  language:  Collection  of  scientific  articles  of  professors  and  teachers  of  Higher  educational  institutions 
(Pedagogical  Institute  named  after  Abai,  holder  of  the  Order  of  Kazakh  Labor  Red  Flag)  Almaty,  1985.  –  P.  58-66;  Semantic 
features  of  phraseology  in  Kazakh  epos  //  The  problem  of  normalization  of  the  Kazakh  literary  language  in  the  Soviet  era: 
Collection  of  scientific  articles  of  professors  and  teachers  of  Higher  educational  institutions  (Pedagogical  Institute  named  after 
Abai,  holder  of  the  Order  of  Kazakh  Labor  Red  Flag)  Almaty,  1985.  –  P.  26-33;  Kaskabasov  S.  Works.  V.1.  Spiritual  repast. 
Researches  of  different  years  –Astana:  Foliant,  2011;  Kaskabasov  S.  About  textology  of  the  Kazakh  tales  //  Herald  of  the 
Academy of Sciences of Kazakh SSR., 1976, № 2. – P. 51-58; Azibaeva B. Some textual problems of epic genre // Textual study 
of Kazakh folklore and literary works. Almaty, 1983 - P. 191-204. (in Kazakh) 
 [25]  Adilova  А.  S.  Representation,  semantics,  structure  of  intertextuality  in  the  modern  Kazakh  literature:  The  thesis  for 
Doctor  of  Philology.  –  Almaty,  2009;  Adilova  A.  S.,  Balmagambetova  J.T.  Intertextuality  in  literary  texts  of  kazakh  writers.// 
http://www.lifesciencesite.com/lsj/life1112s/180_26605life1112s14_832_834.pdf.;  Contemporary  Literature  and  Folklore. 
Almaty, 2009; Almukhanova R. Antique trends in Kazakh folklore. Almaty: Arys, 2009. (in Kazakh) 
 
Қазақ лингвофольклортануының  ғылымтанулық тұғыры 
Жакупов Ж.А. 
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті, Астана, Қазақстан 
 
Кілт  сөздер:  ғылымтану,  теория,  парадигма,  ғылыми  проблема,  лингвофольклортану,  пәнаралық  ыңғай, 
көппәнділік 
Аңдатпа:  Мақалада  қазақ  ғылымының  айналымына  лингвофольклортану  пәнін  енгізу  жолдары  ғылымтану 
тұрғысынан  дәлелденеді.  Бұл  үшін,  ғылымтану  бойынша,  теорияның  жаңа  айғақтар,  жаңа  идеялар  мен  қағидаттар 
енгізілу арқылы өзгеретінін, сол теорияның аясында қайшылық туып, ол қайшылық әуелгі қағидалар шегінде шешім таба 
алмағандықтан,  жаңа  теория  туатынын,  соның  нәтижесінде  бастапқы  қағидаларды  қайта  қарау  керек  болатыны 
көрсетіледі.  
Лингвофольклортанудың  ғылыми  проблемасын  қою  негізделеді.  Қазақ  лингвофольклортануы  парадигмасының, 
эпистемаларының  қалыптасуы  мен  ауысу  үдерістері  болжанады.  Қазақ  лингвофольклортануының  бағытын  бағамдау 
мақсатымен лингвофольклортануға қатысы бар отандық және шетелдік зерттеулерге шолу жасалады. Қазақ фольклорлық 
мәтіндерін  таза  интралингвистикалық  тұрғыдан  қараған  бұрынғы  зерттеулер  қайта  қаралып,  антропоөзектілік, 
этноөзектілік,  когнитивтік,  мәтінтанулық  т.б.  парадигмаларға  ауысу  қажеттігі  күн  тәртібіне  қойылады.  Осы  тұрғыдан 
келгенде,  қазақ  фольклорын  пәнаралық,  көп  пәнділік  әдістермен  зерттеудің  оптималдылығы  айқын.  Осы  арқылы, 
әрқайсын оқшау алғанда, әдебиеттану мен тілтануда шешілмей жүрген әдістанулық, концептуалдық мәселелер шешімін 
табуға тиіс.  
 
Поступила 27.03.2015 г. 

Известия Национальной академии наук Республики Казахстан  
 
 
   
256  
N E W S 
OF THE NATIONAL ACADEMY OF SCIENCES OF THE REPUBLIC OF KAZAKHSTAN 
SERIES OF SOCIAL AND HUMAN SCIENCES 
ISSN 2224-5294 
Volume 2, Number 300 (2015), 256 – 262 
 
UDC 373.5:51 
 
Peculiarities of psycho-pedagogical 
social work with young people 
 
Alipbek A.Z., Tautaeva G.B. 
alipbek_ardak@mail.ru 
South Kazakhstan State Pedagogical Institute, Shymkent, Kazakhstan 
 
Key words: youth, social work, psychology, pedagogy, deviation. 
Abstract.  Youth  policy  is  one  of  the  main  directions  of  State  policy-in  the  future,  focusing  on  growth  and 
development, the formation of a civil, legal, economic and organizational abilities of the youth. To implement these 
objectives, the State is primarily conceptual, legal and regulatory environment. Ggosudarstvennaâ policy to promote 
youth actually carries out these responsibilities. 
 
ӘОЖ 373.5:51 
 
Жастармен әлеуметтік жұмыс жүргізудің  
психологиялық-педагогикалық ерекшеліктері 
 
Әліпбек А.З., Таутаева Г.Б. 
alipbek_ardak@mail.ru
 
Оңтүстік Қазақстан Мемлекеттік педагогикалық институт, Шымкент қ., Қазақстан 
 
Кілтті сөздер: Жастар, әлеуметтік жұмыс, психология, педагогика. 
Аңдатпа.  Жастар саясаты мемлекеттік саясаттың негізгі бағыттарының бірі ретінде  – жастардың өсіп-
өркендеуін,  азаматтық  қалыптасуын  алғышарттайтын  құқықтық,  экономикалық  және  ұйымдастырушылық 
жағдайларды  құрып,  нығайтуды  көздейді.  Бұл  міндеттерді  іске  асыру  үшін  мемлекетке  ең  алдымен 
концептуалдық,  құқықтық-нормативтік  негіз  жасау  шарт.  Міне,  осы  міндетті  іске  асыру  бүкіл  мемлекеттік 
жастар  саясатының  ойдағыдай  жүруіне  септігін  тигізеді.  Бұл  міндеттердің  неғұрлым  ойдағыдай  шешілуі, 
жастар саясатының тиімділігін соғұрлым арттыратыны анық. 
 
Жастармен әлеуметтік жұмыс жүргізудің екі моделі туралы айтуға болады – интегративті және 
дефицитті.  Интегративті модель  –  бұл  жастардың  әлеуметтенуіне  жағдай жасауы  тиіс  әлеуметтік 
жұмыс.  Осы  аспектіде  әлеуметтік  жұмыс  іс  жүзінде  әлеуметтік  педагогика  секілді  кәсіби қызмет 
түрімен салыстырылады.  
Осы  модельді  іске  асыру  елеулі  қаржы,  сондай-ақ  адам  және  материалдық  ресурстар  бөлуді 
көздейтін  мемлекеттік-қоғамдық  шығындық  механизм  арқылы  ғана  мүмкін  болады.  Алайда 
толықтай  бұл  шараны  іске  асыруға  қомақты  қаражат  талап  етілетіндіктен,  көптеген  мемлекетет 
әлеуметтік  жұмыс  жүргізудің  дефициттік  моделін  таңдайды,  ол  негізінен  халықтың  аз  қорғалған 
бөлігінің мұқтажын қанағаттандыруға бағытталған.  
Жастармен  әлеуметтік  жұмыс  жүргізу  ретінде  жекелеген  жасқа,  сол  сияқты  жастар  тобына 
олардың  әлеуметтік  қызмет  ету  қабілетін  жақсарту  немесе  қалпына  келтіру  мақсатында  көмек 
көрсетуге  бағытталған  кәсіпқой  қызмет  түсініледі.  Әлеуметтік  жұмыстың  басты  міндеті  – 
жастардың  бойында  өздерінің  мәселелерін  дербес  шешу,  нарықтық  экономиканың  әлеуметтік-
экономикалық  жағдайларына  бейімделу,  өз  бетінше  өмір  сүру  дағдыларын  үйрену  және  өзін  өзі 
басқару  қабілеттерін  қалыптастыру  болып  табылады.  Бұл  қызмет  түрінің  субъектісі  –  жастарға 

ISSN 2224-5294                                                                                        Серия общественных и гуманитарных наук. № 2. 2015  
 
 
257 
арналған  әлеуметтік  қызметтер,  жастарға  әлеуметтік  көмек  көрсету  және  қорғау,  олардың 
бастамаларына қолдау көрсету жөніндегі мамандандырылған мекемелер [1].  
Жалпы  жастармен  әлеуметтік  жұмыс  жүргізу  тәжірибесінде  мынадай  қызмет  түрлерін 
көрсететін орталықтар кездеседі: 
Жастарға әлеуметтік-психологиялық көмек көрсету орталығы. Ол қиын жағдайға ұшыраған 
жастарға медициналық-психологиялық-педагогикалық көмек көрсетеді. Орталықта екі бөлім ашуға 
болады:  әлеуметтік-құқықтық  көмек  бөлімі,  оған  қонақ  үй,  жатын  жай,  социотерапия  мектебі, 
кәсіптік бағдар кабинеті, өндірістік кешен, мәдени-спорттық кешен, еңбек биржасы, шешу бюросы, 
заң  консультациясы  кіреді;  медициналық-психологиялық-педагогикалық  көмек  бөлімі,  оған 
диагностика-психологиялық  пункт,  ата-аналарға  арналған  консультативтік  пункт,  оқушыларға 
арнлған  консультативтік  пункт,  анонимдік  қабылдау  кабинеті,  дағдарысты  стационар,  дәрісхана 
және бос уақытты пайдлану пункті кіреді.  
Жастарға  арналған  ақпарат  орталығы.  Бұл  жастар  ісі  жөніндегі  органдарға,  жастармен 
жұмыс  істейтін  ұйымдар  мен  мекемелерге,  жастардың  әртүрлі  топтарына  ақпараттық  және 
әдістемелік  қызмет  көрсетеді.  Жастардың  заң,  коммуникативтік,  жеке,  кәсіптік,  білім,  тұрғын  үй 
және басқа мәселелерін шешу үшін әдістемелік қамтамасыз етуді ұйымдастырудан басқа орталық 
жастар  арасындағы  үдерістер  туралы  және  жастардың  ақпараттық  қажеттіліктері  туралы 
талдаулармен шұғылданады.  
Кәмелетке  толмағандарды  және  түрмеден  босанып  шыққандарды  қайта  әлеуметтендіру 
орталығы.  Орталық  дезадаптирленген  жағдайдағы  жастарға  консультативтік,  әлеуметтік-
құқықтық,  кәсіптік  және  психологиялық  көмек  көрсетеді.  Орталық  міндеті  –  жастардың 
криминогенді санатына көмек көрсету, олардың жұмыспен қамтылуына қол ұшын беру.  
Жасөспірімдер  мен  жастарға  арналған  консультациялық  орталық.  Ол  телефон  арқылы 
білікті,  төтенше,  анонимді,  тегін  психологиялық  көмек  көрсетуге  арналған.  Орталықтың  негізгі 
міндеттері:  
-  жасөспірімдер  мен  жастарға  олардың  әлеуметтік  мәртебелері  мен  тұрғылықты  жеріне 
қарамастан қазіргі заманғы білікті әлеуметтік-психологиялық көмек көрсету;  
- конфликті және психологиялық қиын жағдайда жүрген абоненттерге көмек беру, дағдарысты 
жағдайдан шығуына тұлғалық, рухани, шығармашылық жақтан дем беру;  
-  жасөспірімнің  психологиялық  мәселелері  бойынша  балаларға,  жасөспірімдерге,  жастарға, 
ата-аналарға және тәрбиешілерге телефон арқылы психологиялық кеңес беру;  
-  абоненттерге  басқа  да  әлеуметтік  қызметтермен  және  мамандармен  байланыс  орнату  үшін 
ақпарат беру;  
- жастар ортасындағы көңіл-күй ауанын, «жанды» жерлерді, өзекті үрдістерді айқындау.  
Жасөспірімдерге арналған жатақжай. Ол объективті немесе субъекті себептерге байланысты 
отбасынан, балалар үйінен, қоғамнан шеттеп қалған кәмелетке толмаған жасөсіпірімдерді уақытша 
паналатуға арналған.  
«Жастар» мәселелерін олардың отбасы, білім беру және денсаулық сақтау, қоғамдық тәртіпті 
сақтау, мәдениетті дамыту, спорт және туризм жүйесінің қатысуынсыз, қолдауынсыз шешу мүмкін 
емес.  Әлеуметтік  қызметтердің  қалыптасуы  осы  қызмет  түрлерімен  қоян-қолтық  байланысты 
болуы керек.  
Жастармен әлеуметтік жұмыс жүргізудің тиімділігі – жастарға әлеуметтік қызмет басшылары 
мен жергілікті әкімшілік өкілдерінің өзара түсіністікпен қатынасып, біріге қолдау көрсеткен кезде 
мүмкін болады.  
Жастар қызметтері көптеген мекемелермен өзара байланысқа түседі. Бұл көбінесе белгілі бір 
жобаларды қаржыландыруға байланысты. Әлеуметтік қызметттер мен жастар бағдарламалары өзін 
өзі  қаржыландыру  мақсатында  аукциондар  өткізу,  лотереялар  ойнату,  телемарафондар 
ұйымдастыру және с.с. шараларға жиі жүгінеді.  
Жастармен  әлеуметтік  жұмыс  жүргізудің  осындай  жүйелері  басқа  елдерде  де  бар.  Өкінішке 
қарай,  мемлекеттік  және  жергілікті  бюджеттен  бөлінетін  қаржы  жастармен  жұмыс  істейтін 
мекемелердің аппаратын ұстап отырудан аспай қалады.  

Известия Национальной академии наук Республики Казахстан  
 
 
   
258  
Бұл ретте жастармен әлеуметтік жұмыс жүргізуде қолданылып жүрген шетелдік тәжірибенің 
тиімді тұстарын алғанның айыбы жоқ. Соның бірі «жастармен ықшам әлеуметтік жұмыс жүргізу» 
әдісі.  
Ықшам  әлеуметтік  жұмыс  жүргізудің  мәні  –  жастар  орталықтарына  да,  консультациялық 
торталықтарға да жүгінуге құлықсыз девиантты мінез-құлықтағы жастар тобына бақылау орнату. 
Әдетте, бұларға рокерлер, футбол жанкүйерлері (фандар), радикалды топтар өкілдері, наркомандар 
жатады. Ықшам әлеуметтік жұмыс жүргізудің принципі  – құқы бұзуға бейім жастар әлеміне кіру 
мақсатында олармен өзара қарым-қатынас орнату.  
Ықшам әлеуметтік жұмыс жүргізу АҚШ-та пайда болған. Әлеуметтік қызмет мамандары осы 
санаттағы жастарға көмек көрсету мақсатында жастар көп жиналатын көшелерге, арнайы жерлерге 
барып,  оларға  әлеуметтік  көмек  көрсетуге  тырысқан.  Осылайша,  әлеуметтік  жұмыс  әртүрлі 
орталықтардан, ведомостволар мен консультативтік пункттерден тікелей көшеге ауысқан.  
Қазіргі  кезде  ықшам  әлеуметтік  жұмыс  жүргізудің  әртүрлі  формасы  бар.  Жастармен 
әлеуметтік  жұмыс  жүргізуде  ерлердің  әлеуметтену  ерекшеліктерін  ескеру  керек.  Бұл  ретте 
әлеуметтік  қызметкерлердің  жастар  ортасындағы  агрессивтілікті  «сублимациялау»  тәжірибесі 
назар  аударарлық,  яғни  олар  жастардың  агрессивтілігін  мақсатты  және  бақыланатын  бағытқа 
жұмылдырып,  мысалы,  әртүрлі  спорттық  секциялар  ашып,  соларға  қатыстыра  отырып,  назарда 
ұстайды.  
Әлеуметтік  жұмыс  жүргізудің  тағы  бір  маңызды  бағыты  –  дағдарысты  жағдайға  ұшыраған 
қыздар мен жас келіншектерге қолдау көрсетудің жаңа әдістерін сынақтан өткізу. Бұл жаңа әдістер 
отбасындағы сексуалды табу тақырыбын ашуға мүмкіндік берді. ФРГ-да сексуалды күш көрсетудің 
құрбаны болған әйелдер мен қыздарға арналған 200 жатынжай бар. Бұл орынға тек әйелдер ғана 
емес, зорлыққа ұшыраған балалар да келеді. Алайда ерлердің мұнда кіруіне үзілді-кесілді тыйым 
салынған [2].  
Әлеуметтік  жұмысты  іске  асырудың  бір  басымдылығы  болып  жастарға  арналған  әлеуметтік 
қызметтер  желісін  құру  және  оларды  жастардың  қазіргі  әлеуметтік-экономикалық  мәселелерін 
жоққа  шығарушы  негізгі  тетік  ретінде  пайдалануға  болады.  Осы  уақытқа  дейін  жастардың 
әлеуметтік  саласын  әлеуметтік  қолдау,  медициналық,  психологиялық-педагогикалық,  құқықтық 
қызметтер  көрсету,  сондай-ақ  азаматтардың  әлеуметтік-психологиялық  бейімделуіне  көмек 
көрсету  саласындағы  түрлі  қызметті  жүзеге  асыратын  ұйымдастырушылық-құқықтық  нысандағы 
әлеуметтік қызметтер ұсынған болатын. Осы уақытқа дейін олардың қызметі «Жастарға арналған 
әлеуметтік қызметтер құру туралы» Қазақстан Республикасы Министрлер Кабинетінің 1993 жылғы 
3 мамырдағы № 340 қаулысымен реттелген.  
Алайда,  қоғамдық  өмірдегі  күрделі  өзгерістер  және  қалыптасқан  әлеуметтік-экономикалық 
жағдай 90-жылдардың басында құрылған әлеуметтік қызметтерді талап етудің едәуір төмендеуіне 
әкеліп  соқтырды.  Жастарға  арналған  әлеуметтік  қызметтер  олардың  қызметінің  тиімсіздік 
факторының  негізі  болып  табылатын  басқа  да  экономикалық,  әлеуметтік,  құқықтық  жағдайларда 
құрылды және ұйымдастырылды. Осыған байланысты жастарға арналған әлеуметтік қызметтердің 
қалыптасуына  жаңа  әдістерді  қолдану  қажеттілігі  туындады.  Әлеуметтік  қызметтер  жастардың 
тіршілік  әрекетінде  бәсең  рөл  атқармауы  керек,  керісінше  жастармен  өзара  іс-әрекеттерді 
жандандыруға,  оның  дамуына  барлық  жағынан  ықпал  етуге  тиіс.  Әлеуметтік  қызметтерді 
жастардың  қазіргі  мәселелері  бойынша  ізденуге,  зерттеуге  және  оларды  шешуге  бағыттау  қажет. 
Осы  Бағдарлама  шеңберінде  жастарға  арналған  әлеуметтік  қызмет  желісін  құру  қарастырылады, 
оның  негізгі  мақсаты  жастардың  аз  қамтылған  бөлігіне  арналған  әлеуметтік  жобаларды  жүзеге 
асыру, сондай-ақ экономикалық және әлеуметтік қамтамасыз ету саласында жағдай жасау. 
Жастар  саясаты  мемлекеттік  саясаттың  негізгі  бағыттарының  бірі  ретінде  –жастардың  өсіп-
өркендеуін,  азаматтық  қалыптасуын  алғышарттайтын  құқықтық,  экономикалық  және 
ұйымдастырушылық  жағдайларды  құрып,  нығайтуды  көздейді.  Бұл  міндеттерді  іске  асыру  үшін 
мемлекетке  ең  алдымен  концептуалдық,  құқықтық-нормативтік  негіз  жасау  шарт.  Міне,  осы 
міндетті іске асыру бүкіл мемлекеттік жастар саясатының ойдағыдай жүруіне септігін тигізеді. Бұл 
міндеттердің неғұрлым ойдағыдай шешілуі, жастар саясатының тиімділігін соғұрлым арттыратыны 
анық. 

ISSN 2224-5294                                                                                        Серия общественных и гуманитарных наук. № 2. 2015  
 
 
259 
Жалпы  Қазақстан  Республикасының  жастар  саясатындағы  әлеуметтік  жұмыс  жүргізу 
мәселесін  қарастырмас  бұрын,  жалпы  жастар  саясатының  қалыптасу  барысына  талдау 
жасағанымыз  жөн  болады.  Бұл  жастар  саясатының  жалпы  көрінісін,  осы  саладағы  шешілмеген 
сұрақтар буынының сипаты мен көлемін анықтауға мүмкіндік береді. 
Мемлекеттің  көбінесе  жастармен  қарым-қатынасы  басқа  елдердегідей,  жастар  мәселесінің 
спецификалық  шешімі  қоғамның  саяси-әлеуметтік  құрылымдарымен  ерекшеленетіні  белгілі. 
Сондықтан  да  Қазақстандағы  мемлекеттік  жастар  саясатының  қалыптасу  және  іске  асу 
ерекшеліктерін осы салаға ретроспективті талдау жасау арқылы көре аламыз. 
1990  жылдарға  дейін  жастармен  жұмыс  істеудегі  көптеген  функцияларды  комсомолдың 
атқарғаны белгілі.  
Жастармен жұмыс істеу барысында комсомол саяси-әлеуметтік жүйенің барлық саласында өте 
жоғары  тәжірибе  жинақтағанын  атап  өтуіміз  қажет.  Жасөспірімдерді  патриотизмге,  еңбекке, 
әдептілікке, дене даярлығына  тәрбиелейтін кадрларды даярлау мен қайта даярлау жүйесі мүлтіксіз 
жұмыс істеді. Комсомолдың тарихи тәжірибесі мен нақты іс-әрекеті оның кеңестік қоғамдағы орны 
мен  маңызын  айқындап,  жалпы  алғанда  жастардың  рухани  дамуын  қанағаттандырды  деп  айтсақ 
қателеспейміз.  Студенттік  құрылыс  отрядтарын,  оқушылардың  өндірістік  бригадаларын,  жоғары 
кластардың  еңбек  және  демалыс  лагерлерін;  «Золотая  шайба»,  «Кожанный  мяч»,  «Белая  ладья» 
спорттық  клубтарын;  «Студент  және  ғылыми-техникалық  прогресс»  конкурстарын;  қоғамдық 
мамандықтар  факультеттерін;  жас  жазушылардың,  композиторлардың,  кинематографтар  мен 
басқалардың отырыстарын; мәдениет, ғылым, техника, өндіріс және өзге де салаларда еңбек ететін 
жастарға  сыйақы  тағайындау  сияқты  тиімді  түрлерін  комсомолдың  пайдалы  жұмысы  деп  атауға 
толық негіз бар. 
Жоғарыда  көрсетілгендердің  барлығы  бір  мақсатты  –  жас  патриоттар  буынын  қалыптастыру, 
балалар  мен  жастарды  шығармашылық  еңбекке  және  Отанды  қорғауға,  өз  елінің  тарихы  мен 
мәдениетіне шынайы сезімін тәрбиелеуді көздегені рас. Мысалы, тек осы жастардың араласуымен ел 
ішінде жаңа қалалар, энергетикалық, әскери-өндірістік комплекстер құрылды, тың игерілді. Сондықтан 
бүгінгі жастардың патриоттық тәрбиесіне комсомол тәжірибесінің берері мол деп есептейміз. 
Жастар  саясатының  басты  басымдылықтарын  іске  асыру  үшін  келесі  мақсаттар  бөлініп 
көрсетілді:  
- Жастар потратизмінде жастардың қоғами және рухани дамуын қамтамасыз ету.  
- Жастардың еңбек, білім және денсаулығын сақтау саласында әлеуметтік құқықтарын қорғау.  
-  Жастардың  әлеуметтік-экономикалық  қажеттіліктерін  қанағаттандыру  үшін  жағдайлар 
жасау.  
- Жастардың рухани және материалдық дамуы үшін жағдайлар жасау.  
- Жастар қоғамдағы инициативаларын ынталандыру және қолдау.  
-  Қазақстан  жастарын  халықаралық  мәдени,  экономикалық,  ғылыми  және  білім  беру 
үдерістеріне тарту. 
Жастардың  болашақта  патриот  азамат  болып  қалыптасуында  маңызды  орын  алатын 
аспектілердің келесі бір тетігі – жастар ұйымдарына көрсетілетін мемлекеттік қолдау механизмдері. 
Дәл  қазіргі  уақытта  республикамыздың  Әділет  министрлігінде  157  жастар  ұйымы  тіркелген. 
Олардың  бағыт-бағдарлары  әртүрлі,  соның  ішінде  экологиялық,  ақпараттық,  құқықтық  қорғау, 
салауатты өмір салтын насихаттайтын, мәдени-ағартушылық болып бөлініп кете береді. Айталық, 
«ХХІ  ғасыр  көшбасшысы»,  «Анти-Спид»,  «Қазақстан  болашағы  үшін»,  «Жастар  салауатты  өмір 
салты үшін», «Жастар таңдауы», «Ұлттық пікірталас орталығы», «Жастар парламенті», «Қазақстан 
жас  лидерлер  ассоциациясы»,  «Қазақстан  жастар  одағы»  т.б.  осындай  ұйымдар  республика 
көлемінде жұмыс атқаруда [3]. 
Оның үстіне жастардың діни сана-сезімі де үлкен өзгерістерді бастан кешіруде. Бүгінгі таңда 
мемлекетімізде  діни  бірлестіктердің  саны  3  000  мыңға  жетіп,  ал  діни  конфессиялардың  40-тан 
астам  түрі  тіркелген.  Қазақстанда  соңғы  жылдары  діни  институттардың  саны  мен  сапасы  артып 
қара  көз  қазақтың  500  мыңға  жуығы  басқа  діннің  өкіліне  айналған.  Бір  алаңдататыны  олардың 
арасында жастарымыздың саны көбейгендігі. 
Десе де жастар ұйымдарының қоғамдық-саяси үдерістерге ықпалы төмен деңгейде қалып отыр. 
Сондықтан  Қазақстан  жастарының  конгресі  жалпы  қазақстандық  жастардың  мәселелерін 

Известия Национальной академии наук Республики Казахстан  
 
 
   
260  
мемлекеттік деңгейге көтеруге мүмкіндік алып отыр. Ал, мемлекеттің міндеті Жастар конгресімен 
тығыз  байланыста  болып  жастарды  барынша  кең  көлемде  саяси  үдерістерде,  әлеуметтік-маңызы 
бар жобаларды іске асыруда белсенді ат салысуына жағдай туғызу болып отыр.  
Демек,  Қазақстан  жастарының  конгресі  сияқты  үйлестіруші  органның  болуы,  елімізде 
жүргізіліп  отырған  жастар  саясатының  тиімділігін  арттырудағы  маңызды  механизмдердің  бар 
екендігінің  айғағы  болса  керек.  Сонымен  қатар,  осындай  жетістіктер  мен  бірге  жастар 
қозғалысының  құрылуы  мен  ұйымдастыру,  мемлекеттік  органдар  мен  жастар  бірлестігі 
арасындағы өзара тиімді әріптестік қатынасты жасау кезінде туындаған мәселелерді айтпай кетуге 
тағы да болмайды. 
Кеңес уақытынан кейін көптеген елдер мемлекеттік жастар саясатын іске асыруда мемлекет пен 
жастардың  өзара  қатынастарының  нашар  ұйымдастырылу  салдарынан  сергелдеңге  түсіп,  біршама 
күйзеліске ұшыраған жайы бар. Сөз жоқ, бір жағынан соңғы жылдары жастар саясатын мемлекеттік 
деңгейде  іске  асыру  жұмыстарында  жүйелі  әдістерді  ендіріліп,  заман  талаптарына  сай  өзгертулер 
жүргізілуде.  Екінші  жағынан,  жастар  саясатына  деген  көзқарастар  мен  осы  үдерістерді  басқару 
органдарының  жиі  қайта  құрылуы  тағы  бар.  Осы  орайда,  ресейлік  зерттеушісі  В.А.Луков  мемлекет 
тарапынан қарастырылатын шаралар жүйесі мен ұйымдастыру құрылымдарын орнықсыз өзгерте беру 
мемлекеттік жастар саясаты міндеттерін белгіленген уақытта орындалуын тежейді, ал бұл өз кезегінде 
бағдарламалық принциптердің маңыздылығын төмендетеді деп анық атап көрсеткен. 
Сонымен  қатар,  мемлекеттік  жастар  саясаты  аясындағы  бағдарламалық  әзірлемелер, 
ұйымдастыру  шаралары  жоғарғы  билік  өкілдерінің  назарынан  тыс  қалатын  кездер  аз  емес.  Сол 
себептен іске асырылған шаралар қоғамда, әсіресе жастар ортасында қажетті нәтижеге қол жеткізе 
алмайды.  Сол  үшін,  ведомствоаралық  және  басқа  да  ұйымдар  арасындағы  кедергілерді  алып 
шығуға  бағытталған  жастар  ісі  бойынша  қызмет  атқаратын  мемлекеттік  құрылымның  болғаны 
дұрыс сияқты.  
Оның үстіне, жастар ұйымының көптүрлілігі  оларды қадағалап, қоян-қолтық жұмыс істейтін 
мемлекет  үшін  бірқатар  қиындықтар  туғызары  анық.  Егер  қазіргі  таңдағы  жастар  мәселесімен 
айналысатын барлық мемлекеттік басқару құрылымдарын жинақтап айтар болсақ, оған Мәдениет 
министрлігі,  Ақпарат  министрлігі,  Білім  және  ғылым  министрлігі,  Ішкі  істер  министрлігі,  Еңбек 
және  әлеуметтік  қорғау  министрлігі  және  басқа  да  органдарды  қоссақ,  онда  мемлекеттік 
ұйымдардың көп бөлігі жастар мәселесімен айналысатыны айқындалады. Бірақ, осы уақытқа дейін 
олардың жұмысының нақты нәтижесі туралы сөз қозғау артық сияқты. 
Біздің пікірімізше, жоғарыда айтылған мекемелердің іс-әрекеттерінің үйлеспеуіне бюджеттен 
бөлінген  қаржының  таратылуының  дұрыс  еместігі  басты  себеп  болса  керек.  Қорытындысында 
мұндай  жағдай  жастар  мәселесінің,  оларға  бірінші  кезекте  отансүйгіштік  қасиеттерді  қондыру 
мәселелерінің ойдағыдай, түбірімен шешілуіне кедергі жасауда. 
Сондықтан жастар ұйымдары туралы мәселелер қазіргі таңда тиімді шешімін табудың орнына, 
министрліктер, әкімшіліктер мен басқа да билік коридорларында қалып қоюда.  
Ең  алдымен  бұл  жастардың  өзінің  жалпы  тұтастығын  ұғына  алмауына  байланысты.  Әрине, 
қазіргі жағдайда барлық жастарды жинау мүмкін еместігі түсінікті, бірақ өздерінің мақсаттары мен 
тапсырмаларын  ұғынған  және  соған  ұйымдасқан  түрде  жетуге  тырысатын  белсенділер  бөлігін  
жинау қажет жұмыс. 
Бұл  жердегі  ой  комсомолдың  қайта  құрылуы  туралы  емес.  Комсомол  басқа  уақыт  пен  басқа 
жүйенің элементі болғаны аян. Сол себептен алғашқы ұйымдардың қазіргі өмір талаптарына бейім 
болып құрылуы, оларды жаңартып жасаудың маңызы зор. 
Айталық,  Қазақстанда  мемлекеттік  жастар  саясатын  жүйелі  түрде  іске  асыру  барысында 
«Қазақстан  жастары»  бағдарламасы  қабылданғаны  белгілі.  Бағдарламаның  мақсаты  мемлекеттік 
жастар  саясатындағы  құқықтық,  экономикалық  және  ұйымдастырушылық  механизмдерін  құрып, 
жүзеге  асыру  болып  табылады.  Бағдарламаны  жүзеге  асыру  кешенді  түрде  қамтылған  және 
үйлестірушілік  тетіктердің  көмегімен  іске  асады.  Ол  мемлекеттік  жастар  саясатының  толыққанды 
жұмыс істеуі, сол жастардың белсенді араласуымен  қарай жастармен жұмыс істеуді дамыту әдістерін 
тиімді түрде қолдануға бағытталған. Аталмыш бағдарламаны іс-шараларының жоспарында жастардың 
қоғамдық-патриоттық ұйымдарының еркін қазмет етуіне жағдайлар жасау көзделген.  

ISSN 2224-5294                                                                                        Серия общественных и гуманитарных наук. № 2. 2015  
 
 
261 
Жалпы  «Қазақстан  жастары»  бағдарламасы  жастардың  рухани-патриоттық  тәрбиесі  мен 
денсаулығының жақсаруына жағдай жасауды көздейді. Аталмыш бағдарламаның қорытындысында 
жастардың  азаматтық  қалыптасуының  қанағаттандыратын  қажеттіліктері,  соның  ішінде  жұмысқа 
орналасуы,  рухани  дамуы,  сондай-ақ  жастар арасындағы  қылмыс  пен  нашақорлықтың  таралуына 
тосқауыл қою жолдарын қарастырады [4]. 
Дегенмен, Қазақстанда мемлекеттік жастар саясатын құқықтық тұрғыда бекіту кезінде жастар 
туралы  мемлекеттік  құжаттардың  бастапқы  редакцияларының  қоғам  мен  заман  талаптарына  сай 
бірқатар өзгерістерді басынан кешіргенін көру қиын емес.  
Осындай үлгіде, біз жастар саясатының нормативті-құқықтық  негізіне қатысты концептуалды 
регламентін,  сондай-ақ  мемлекет  пен  жастар  ұйымы  арасындағы  бірлескен  әрекеттерін 
қарастырдық.  Жалпы  Қазақстанда  осы  бағытта  болашақ  уақыт  талабына  сай  келетін  жастар 
саясатының концепциясына түзетулер мен қосымшаларды ендірудің қажет екенін көреміз. 
Мемлекеттік  жастар  саясаты  әлеуметтік  саясат  ретінде  тек  компенсаторлық  механизмге 
жиынтық  болмауы  керек.  Ол  жас  ұрпақтың  шығармашылық  мүмкіндігіне  сүйенетін  белсенді 
инновациялық  және  өндірістік  аспектіден  тұруы  керек.  Өз  ретінде  бұл  қоғам  ресурстарын 
стратегиялық тұрғыда дамытатын мемлекеттік жастар саясатын құруға мүмкіндік береді. 
Жастар  саясатын  жүзеге  асырудағы  мемлекеттің  негізгі  рөлі  негізгі  мақсаты  –  нақты 
тапсырмаларды  шешуге  бағытталған  жастардың  патриоттық  рухты  көтеруге  негізделген 
жобаларын  қаржыландыруда.  Сонымен  бірге,  өз  мәселелерін  өздігінен  шешуді  көздейтін,  жастар 
мүмкіндігін  арттыратын  кешенді  бағдарламаларды  іске  асыруға  көмегі  бар  құқықтық  және 
қаржылық-экономикалық механизмдерді құру да мемлекеттің мойнында болса керек. Бұл бағытта 
жалпы шаруашылықты жүргізу жағдайында экономикалық ортаның белгілі жеңілдіктерін алғашқы 
кезеңде  қалыптастыру,  еңбек  мотивацияларын  арттыру,  жастар  ортасында  кәсіпкерлікті  дамыту 
және көтермелеу тапсырмаларын шешу сияқты мәселелер бар. 
Жастарды дамыту үшін қалыптасқан жағдайда жастардың өз іс-әрекеттеріне жеке жауапкершілігі 
мен  оның  жеке  бостандығына  негізделген  қоғамдық  қатынастардың  кезең-кезеңімен  дамуын 
қамтамасыз  ету  талап  етіледі.  Бұл  жастардың  саяси,  мәдени  және  әлеуметтік-экономикалық 
белсенділігін арттырып, жастардың өмір жолдарын өздігінен таңдауларына себеп болады. 
Демек,  жастар  саясатының  тиімділігі  қоғамда  қалыптасқан  дәстүрлер  мен  демократия 
принциптеріне  деген  сенімді  айғақтап,  оның  ережелері  мен  принциптері  төменнен  шыққан 
бастамаға,  яғни,  жастар  ортасынан  шыққан  бастамаларға  сүйенуі  керек.  Ол  болмаған  жағдайда 
аталмыш саясат тек қарапайым жария күйінде ғана қалмақ. 
Осының  бәрінен  мемлекеттік  жастар  саясатының  билік  пен  жастар  арасындағы  қарым-
қатынасқа негізделген қиын, әрі көп деңгейлі үдеріс екендігін көреміз.  
Жалпы  ойды  қорытындылай  келгенде  қазіргі  жастар  саясаты  мен  ондағы  патриоттық 
тәрбие мәселесін шешуде мынадай ой-түйін айтуға болады: 
1.  Әлеуметтік-экономикалық  күйзелісті  бастан  кешіріп  отырған  қоғам  өміріне  кірген 
жасөспірімді азамат ретінде қалыптастыру үшін, оның болашақтағы мүмкіндіктерін кеңейту үшін 
не  істеу  керек?  Мұндағы  негізгі  ой,  қоғамды  қылмыстан  және  т.б.  келеңсіз  құбылыстардан 
құқықтық тұрғыда қорғай отырып әлеуметтендіру мен тәрбиеге қол жеткізу.  
2. Қоғамдағы жасөспірімнің өзін-өзі дамыту мен өсіп-өркендеуін қалай қамтамасыз ету керек?  
Сонымен,  қорыта  айтқанда,  Қазақстан  қоғамы  –  жастардың  өсіп-өркендеуінің  басты  өмірлік 
потенциалы екендігін ұмытпаған абзал.  

жүктеу/скачать 7,17 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: