Зәрдің патологиялық компоненттері: Қалыпты зәрде патологиялық компонеттері болар болмас мөлшерде болады,ешқандай сапалық реакциялармен анықталмайды.Бұл заттар: белок, қан, глюкоза,кетон денелері және билирубин.
Зәрде белоктың болуы- протеинурия. Протеинурияның нағыз және жалған түрлері бар. Нағыз протеинурия- бүйрекке тәуелді түрі, сондықтан бүйрек шумақтарының қызметі бұзылғанда байқалады.ъ
Зәрде қанның болуы- гематурия. Гематурия бүйрек пен несеп шығару жолдары зақымданғанда, бүйрек пен несеп шығару жолдарында ісік ыдырағанда, зәр-тас ауруында, бүйрекке операция жасағаннан кейін, нефрит кезінде байқалады.
Зәрде глюкозаның болуы- глюкозурия деп аталады. Оның екі түрі бар: бүйрекке тәуелді және бүйрекке тәуелсіз. Бүйрекке тәуелді глюкозурия нефрит кезінде, бүйректе глюкозаның реобсорбциясын жүргізетін ферменттің кемшілігі кезінде байқалады. Ал,бүйрекке тәуелсіз глюкозурия қанда глюкозаның деңгейі бүйрек межесінен асып кеткенде(8,8 ммоль/л) байқалады.
Зәрде кетон денелерінің болуы- кетонурия. Кетонурия қант диабеті кезінде, ашығуда,тиреотоксикозда, церебралды кома кезінде, алкогольды интоксикация кезінде, операциядан кейін байқалады.
Зәрде өт пигменттері,соның ішінде тікелей билирубин паренхиматозды және механикалық сарғыштануда пайда болады.
