Көлденең жазықтықтағы көру өрісінің өлшемі сыртынан тік жоғарыдан артық болғандықтан, бұрын адамның көру өрісінде солдан оңға қарай қозғалатын зат болады.Бірінші А нысаның көреді. №13 Есеп.. Көз де, фотоаппарат та жинағыш линза болып табылады және төңкерілген, кішірейтілген бейне береді.
Көз бен фотоаппараттың бейнені фокусқа жинау механизмдерінде түбегейлі айырмашылық бар ма? Түсіндіріңіз.
Фотоаппаратта айқындықты дәлдеу үшін линзадан жарық қыбылдайтын қабатқа дейнгі ара қашықтық өзгереді.Ал көзде айқындықды дәлдеу көз бұршағының қисықтығының сол арақашықтықтағы көздің тораптық нүктесінен торлы қабаттың жарық қабылдайтын қабатына дейін өзгеріссіз арақашықтықта болады. №14 Есеп. 50 жастағы ер кісі. Жас кезінде миопиясы болмаған. Қазір кітап, газет оқығанда оларды көзінен алыстатып ұстайды.
Бұл неге байланысты? Жауапты түсіндіріңіз.
себебі 40тан аса бастаған жағдайда көздері жақыннан көрмей,алыстан көргіш болып келеді.Пресбиопия (грек. тілінен presbys— кәрі, opsis— көру) — жасқа байланысты көз бұршағы затының тығыздалуы және оның серпімділігінің төмендеуі нәтижесінде көздің аккомодативті қабілетінің азаюы. Пресбиопияның алғашқы белгілері (жақыннан көрудің нашарлауы) 40—45 жаста дамиды. №15 Есеп. Екі кісі алыс жітілікпен зардап шегеді, көзілдірік киеді.
Олардың алыс жітілігінің себебі бір екендігіне көз жеткізу үшін оларға (екеуіне де бірдей) қандай сұрақ қойған жөн? Жауапты түсіндіріңіз. Сұрақ қою керек 1.Cіз жас кезіңізде көзілдірік кидіңізбе? 2. Олар туылғанан алыс жітілікпен зардап шегеме? Егер туылғана бері болса онда ол кісіде көз алмасының ұзындығы өзгеруі байқалады ол алыс жітілік кезінде қысқа болады, егер алыс жітілік кейннен қалыптаса ол көз бұршағының формасының өзгереді. Алыстан көрудің себебі көздің тым қысқа бойлық осі немесе жасына байланысты аккомодацияның әлсіреуі болуы мүмкін.Егер екеуі де бұрыннан көзілдірік кимесе,алыстан көрудің себебі біреу-жас өзгерістеріне байланысты көз көруінің өзгеруі. (5м арақашықтықта әр түрлі таңбалар мен әріптерді көрсетіп,сұрау.) №16 Есеп. Көздің түбін зерттеу үшін дәрігер көздің конюктивасына атропин ерітіндісін (М-холинорецепторлардың блокаторы) тамызады.
Атропинді не үшін қолданады? Атропиннің әсері кезінде науқастың көруінде қандай бұзылыс болуы мүмкін?Атропин М холинорецепторларды бөгей отырып,көздің айналма бұлшық етін және цилиарлық бұлшықетін босаңсытады.Бұл кезде төмендегі әсерлері пайда болады.Қарашақтың кеңеюі,жарықтан қорқу,көз іші қысымының жоғарылауы.Атропинді көз тамшылары түрінде қарашықты кеңейтуге қолданғанда,қарашақтың кеңеюі 7-10 күнге,аккомадацияны салдануы 8-12 күнге созылады. №17 Есеп. Алыс жітілігі бар адамдар мәтінді оқығанда, неліктен оны өзінен алыс ұстайды?
Гиперметропия немесе қырықтылық -алыстан көргіш көздің бойлау білігі қысқа болғандықтан алыстағы заттардан шыққан қосарлас сәулелер торлы қабықтың артына жиналады да оның бетіне заттарддың бейнелері көмескі бұлдыр болып көрінеді.Алыстан көргіш адамдардың айқын көретін жақын нүктесі көзден қашықтау орналасады.Сондықтан жақындағы заттарды көру үшін аккомодациялық күш салу жеткіліксіз болады.Осының нәтижесінен алыстан көретін адамдар оқу үшін екі жағы дөңес шынысы бар сәуленің сынуын ұлғайтатын көзілдірік киюі тиіс. №18 Есеп. Балалар шие теріп жүрген. Олардың бірі піскен, қызыл жеміс жинаса, екіншісінің себетіндегілер піспеген болып шықты.
Бұл жағдайды қала түсіндіруге болады? Осындай бұзылыстардың тағы басқа қандай түрлері бар? екінші жәшікті ұстаған балаларда протанопия