| Семантикалық қарама-қайшылықтаржалпы
морфемасы жоқ, бірақ мағыналары ұқсас,
құрамында жалпы семалар бар осындай сөздерді
байланыстыр. Сонымен, кесте«Биік тіректерде,
аяқтарда кең көлденең тақта түріндегі жиһаз»,
орындық«Арқамен отыруға арналған жиһаз (бір
адамға)», төсек«Ұйықтауға арналған жиһаз – төсек
төселген аяқтары бар ұзын жақтау», яғни бұл сөздер
анықтауыш «жиһаз» семасымен біріктіріліп,
мағыналық вербальды қарама-қарсылықты
құрайды.
Формальды семантикалық қарама-
қайшылықтарформасы мен мазмұны жағынан
ұқсас сөздерді байланыстыру. Салыстыру:
Жазушы«Әдебиетпен айналысқан адам көркем
шығарма жазады», мұғалім«Бір нәрсені үйрететін
адам, ұстаз», мүсінші«Мүсін салған – мүсінші». Бұл зат
есімдерге қатысты анықтауыш семалар – «белгілі бір
іспен айналысатын адам», саралау септіктері –
жұмыс сипаты. Бұл сөздер тобы мағыналық жағынан
ғана емес, формалық жағынан да – ортақ жұрнақ
арқылы бірігеді --тел
тел , бұл бізге оны формальды-
семантикалық оппозиция ретінде
квалификациялауға мүмкіндік береді.
2) Сөздік қарама-қайшылықтарды екі сөзде қанша
ортақ элементтердің қабаттасуы арқылы сипаттауға
болады. Сәйкестік элементтерінің санына қарай
барлық формалды, мағыналық, формалды-
семантикалық қарама-қайшылықтар 3 түрге
бөлінеді:
- ссәәйкестік
йкестік ққарама
арама--ққайшылы
айшылыққтары
тары;;
- ққосу
осу ққарсылы
арсылыққтар
тар ( (привативтік
привативтік););
- ққиылысу
иылысу ққарама
арама--ққайшылы
айшылыққтары
тары ( (те
теңңдік
дік)) .
Достарыңызбен бөлісу: | 
