медиаторлар микротамырлардың өтізгіштігін арттырып ,
фагоцитозды жандандарып қана
қоймайды,
олардың
бактериоцидтік әсері де бар, сондай-ақ салдарлық альтерация дамытып,
қабынулық үдеріске
иммундық механизмдерді сабақтастырып, қабыну
ошағындағы
жасушалардың көбейіп (пролиферация),
толысуын (
дифференцировка ) реттеп, репарациялық үдерістерді және зақымды жерді
дәнекер тіннің жайлауын қамтамасыз етеді (ХІ тәсім). Қабыну ошағындағы
жасушалардың өзара әрекеттесуінің жетекшісі –
макрофагтар .
Экссудация – альтерация дамып, медиаторлар бөлінгеннен кейін дамитын
фаза. Ол бірқатар даму кезеңдерінен өтеді: микроциркуляциялық арнаның
жауабы басталып, қанның реологиялық қасиеті өзгереді; қан плазмасының
құрамындағы сұйық заттар тамырдан шығып (экссудация), қан жасушалары
тамырдың сыртына көшіп (эмиграция), фагоцитоз жүзеге асады; экссудат пен
жасушалардан қабынулық инфильтрат (сіңбе) қалыптасады.
Плазмалық және жасушалық медиаторлар өз әрәкетін тығыз сабақатастықта
және бірін-бірі қолдай отырып, аутокатализдік жауап негізінде атқарады (Х, ХІ
тәсімдерді қара). Медиаторлардың әсері жасушалар беткейіндегі рецепторлар
арқылы жүзеге асады. Сол себепті қабыну ошағындағы медиатор түрінің
ауысуы жасушалар түрінің алмасуымен сабақтасып отырады; мысалы,
Микротамырлардың
өткізгіштігі артады
Кининдер
Калликреин-кининдік
жүйе
Полиморфядролы
лейкоциттердің хемотаксисі
жанданады
Калликреиндер
Хагеманның факторы (XII)
Ұю және ұйытуға
қарсы жүйелер
Плазмин
Фагоцитоз жанданады
Қанның ұю жүйесін
жандандыру (тамырдағы
коагуляция)
Комплементтік
жүйе
С
3
– С
5
компоненттер
