Нуржігіт Алтынбеков 230
5. Аурудың клиникалық белгілері морфологиялық өзгерістердің туындысы
ғана емес, олар деструкциялық үдерістер (зақым) мен қалпына келтіретін
үдерістердің (репарация, бейімделу, компенсация) арақатынасын көрсетіп,
екіншісінің
біріншісінен
басымдығын
(айығу)
немесе
екіншісінің
жеткіліксіздігін де (аурудың өршуі, созылмалы ағымды түрге айналуын)
бейнелейді (Саркисов Д.С.,1988).
6. Аурудың морфологиялық өзгерістері мен клиникалық бейнесінің
арақатынасы оның әр кезеңінде әртүрлі болып (Саркисов Д.С.,1988), ауру
қалыптасқан кезде бейімделу мен компенсациялық үдерістер жанданып,
мүшелер мен тіндер құрылысының өзгерісі клиникалық нышандардан
бұрынырақ білінеді де (клиникалық нышандар білінгенге дейінгі кезең), ал
аурудан айығу кезеңінің барысында функциялық өзгерістер құрылымдық
өзгерістерден
бұрынырақ
қалпына
келіп,
толық
айыққандықтың
морфологиялық негізі клиникалық нышандардан кешірек толысады
(клиникалық белгілер жойылғаннан кейінгі кезең) — (XVI тәсімді қара).
XVI тәсім. Аурудың құрылымдық және клиникалық нышандарының арақатынасы (Д.С. Саркисовтан). 7. Әр функциялық өзгерістің өзіндік материалдық (құрылымдық) негізі
болатыны бүгінгі таңда белгілі ақиқат, сондықтан ауруларды органикалық және
функциялық деп жіктеу көнерген көзқарас.
Клиникалық
нышандар
жойылғанға
дейінгі кезең
Клиникалық
нышандар
білінгенге
дейінгі кезең
Аурудан
айығу
(жазылу)
кезеңі
Аурудың
қалыптасу
кезеңі
Аурудың
клиникалық бейнесі
айқын кезең
Тіндік (мүшеліқ)
ө
згерістер
Молекулалық өзгерістер
Ультрақұрылымдық өзгерістер
t