Оңалту туралы түсінік
жүктеу/скачать 35,73 Kb.
|
Емтихан сұрақтары (1)
|
Емтихан сұрақтары 1.Оңалту туралы түсінік. Оңалту бұл сырқаттың, жарақаттың немесе физикалық, химиялық және әлеуметтік факторлардың әсерінен бұзылған денсаулықты, функционалдық күй мен еңбекке қабілеттілігін қалпына келтіру. Оңалтудың мақсаты науқастар мен мүгедектерді тұрмыстық және еңбек процесстеріне, қоғамға тиімді және тез арада қайтару; адамның жеке басының қасиеттерін қалпына келтіру, егер бұл мүмкін болмаған жағдайда, біртіндеп қалпына келтіру мақсаты қойылады немесе бұзылған не жойылған функцияны өтеу және қандай жағдай болмасын аурудың шырқатылуын баяулату. Оларға қол жеткізу үшін емдік қалпына келтіру құралдарының кешені қолданылады, олардың ішінде мейлінше сауықтыру әсері бар келесілері болып табылады: физикалық жаттығулар, емдеудің физикалық әдістері, массаждың әртүрлілігі, жаттығу құрылғыларында шұғылдану, сонымен қатар ортопедиялық құралдар, еңбек терапиясы, логопедпен жұмыс. Оңалтудың медициналық-әлеуметтік бағыты. 2. Науқастарды кезең-кезеңмен оңалту жүйесі. Медициналық оңалту жүйесіндегі ЕДШ рөлі мен орны Жаттығу терапиясы қаражатын пайдаланудың екі бағыты оңалту жүйесі: - моторикасын қалпына келтіру мақсатында функциялары - дене шынықтыруды сақтау дене Жаттығу терапиясын жүйелі қолдану: - тірек-қимыл аппаратын нығайтады; -жүрек қан тамырларының жұмысын жақсартады тыныс алу жүйелері мен мүшелері; - компенсаторлық механизмдерді жұмылдырады; - функционалдық бейімделуді тездетеді; -клиникалық және уақытын қысқартады функционалдық қалпына келтіру; 3. Емдік дене шынықтыру негіздері. Бұл әртүрлі аурулардың алдын алу, қалпына келтіру және емдеу әдісі. Жаттығу терапиясы дененің өсуінің, дамуының және қалыптасуының негізгі стимуляторы ретінде дененің негізгі биологиялық функцияларының бірі - қозғалысқа негізделген. Емдік дене шынықтырудың ерекшеліктері. Қатысқандардың жасына, олардың физикалық даму деңгейіне және психикалық жағдайына сәйкес жаттығуларды қамтиды.Ол барлық жүйелер мен мүшелерді дамытуға бағытталған, жүрек пен қан тамырларының жұмысын қалыпқа келтіруге, иммундық жүйені нығайтуға, жақсартуға мүмкіндік береді. поза және т.б. Жаттығу терапиясы науқасты емдеу кезінде негізгі және қосымша құралдарды пайдаланады. Жаттығу терапиясының негізгі құралдарына: гимнастикалық, қолданбалы және спорттық жаттығулар, ойындар жатады. Қосымша құралдар: сауықтыру жолы, механикотерапия (машиналарда гимнастика), еңбек терапиясы, шынықтыру, емдік массаж. 4. Физиотерапия бөлімшесінің (кабинетінің) жұмысының құрылымы мен оның жабдықталуы. 5. Гальванизация дегеніміз не? токтың аз күшімен (50 мА) өз шамасын өзгертпейтін тұрақты төмен кернеулі (80 в дейін) электр тоғын емдеу мақсатымен қолдану. Гальванизация стационарлық, қозғалмалы электрод немесе ванночка көмегімен жүзеге асады. Ток өткізу үшін физерітінді немесе өткізгіш гель қолданады. Белсенді электродты таңдау көрсеткішке байланысты. Теріс және оң электрод тінге әртүрлі әсер етеді. Гальванизацияның емдік әсері. Гальванизацияның әсер ету механизмі - бұл пациенттің денесі мен терісінің белгілі бір бөліктеріне аз күш пен кернеулі электр тогының үздіксіз әрекеті. Адам ағзасына ток әсер еткенде жасушалардағы иондардың тепе-теңдігі өзгеріп, физикалық және химиялық өзгерістер орын алады.Зақымданған беткей орналасқан нерв ұштарының сезімталдығының әлсіреуі. Бұл әсер сезімталдықтың температуралық және ауырсыну түрлеріне қатысты, созылмалы аурулардағы ауырсынуды жою қажет болған жағдайда қолданылады (мысалы, остеохондроз, радикулопатия, спондилоартрит). Тамырлардағы заттардың қанға сіңуін жақсарту. Бұл әсер, мысалы, жергілікті қолдануға арналған тиісті топтағы препараттарды қолдану арқылы қабынуға қарсы терапияда қолдануды табады. Осы құбылысқа негізделген тағы бір терапиялық әдіс - электрофорез. Симпатоадренальды жүйеге белсендіруші әсер және лимфа айналымын белсендіру Ішкі секреция бездерінің қызметін белсендіру. Травматикалық зақымданулар үшін қажет тіндердегі репаративті процестерді белсендіру. Көрсеткіштері мен кері көрсеткіштері. Көрсеткіштер: перифериялық жүйке жүйесінің инфекциялық, токсикалық және травматикалық зақымданулары - неврит және әртүрлі локализацияның невралгиялары, атап айтқанда, бет нервінің невриті, тригеминальды невралгия және т.б.; инфекциялық және травматикалық жеңілістердің салдары c. n. с.- ми, жұлын және ми қабықтары вегетативті бұзылыстар және ұйқының бұзылуы, гипертония және процестің бастапқы кезеңдерінде асқазан Негізгі қарсы көрсетілімдерГ. үшін ісіктер және оларға күдік, жедел қабыну және іріңді процестер, гемостаздың бұзылуы, гематурия, айқын атеросклероз, жүректің декомпенсациясы, кең зақымдалған аймақтағы тері аурулары, жүктілік және гальваникалық токқа жеке төзбеушілік. жарасы, 6. Дәрілік заттармен жасалатын электрофарез. Дәрілік электофорез – бұл тұрақты, жиірек қолданылатын гальваникалық токтың және бірнеше емдік дәрі-дәрмектен тұратын токпен бірге организмге баратын дәрілік заттың әсері. Бұл әдістің емдік қасиетінің негізгі механизімінде ток күші жатыр. Ток бір уақытта дәрілік затқа тіннің сезімталдығын жоғарлатып, препараттык жақсы өтуіне жағдай жасайды. Емдік әсері. Дәрілік заттарды физиологиялық ерітіндіге араластырып, прокладкаға жағып адамның зақымдалған денесіне қоямыз. Оған электр тогын жалғаймыз (электр тогы иондарға айналады). Электролиз процессі жүреді, терінің эпидермис қабатына және де дермаға одан кейін қантамырға өтіп әрі қарай басқа қабаттарға әсер етеді: Ферменттерге әсер көрсетіп, жақсартады. Аралық заттардағы зиянды заттарды жояды. Тіндік алмасуды жақсартады. Қолданылатын препараттар: • табиғи өсімдік экстракттары, оның ішінде алоэ экстрактты; • ақуыздық препараттар: эластин, коллаген, тері тонусын жақсартады; Көрсеткіштері мен кері көрсеткіштері. қолданады: Жүрек-қан тамырлары жүйесінің патологиясы Атеросклероз Гипертониялық ауруда Көздің потологиялық ауруларында Созылмалы бронхит Несеп жыныс жүйесінің созылмалы ауруларында Жүйке жүйесінің потологиялық ауруларында Ауыз қуысынығ потологиялық ауруларында қарсы көрсеткіштер: кез келген орында ісіктің пайда болуы жүрек жеткіліксіздіктері дене қызуының көтерілуі бронхтық астма экзема дерматит тері қабатының сезімталдылығының бұзылуы дәрі салынған аймақта жаралардың болуы аллергиялық көрсеткіштердің болуы. 7. Электрлі ұйқы терапиясы. Бұл орталық жүйке жүйесіне тікелей әсер ету үшін өте төмен жиіліктегі импульстік токтарды қолдануға негізделген электротерапия әдісі. Бұл оның тежелуін тудырады, ұйқыға әкеледі. Емдік әсері. стресске қарсы (седативті) және ынталандырушы, осылайша дененің жалпы тонусын арттырады. Процедура седативті және анальгезиялық әсерге ие, спазмды жеңілдетеді, тіндер мен органдардың қанмен қамтамасыз етілуін ынталандырады. Көрсеткіштері мен кері көрсеткіштері. көрсеткіштері мыналар: төсек жаралары, қанмен қамтамасыз етудің бұзылуы, соның салдарынан аяқ-қолдар ұйып, суық болады, қысылған нервтер, бұлшықет кернеуі, ішкі органдар ауруларының белгілері, жарақаттар – жабық сынықтар, дислокациялар, созылулар. қарсы: ауыр қан тамырлары мен қан аурулары, ашық сынықтар және жаңа жарақаттар, туберкулез, уролития және өт тас аурулары, токқа жеке төзбеушілік, ішкі ағзалардың ауруларының шиеленісуі, кірістірілген кардиостимулятор, онкология. Қолданылатын апараттар. 8. Амплипульстерапия. күші төмен айнымалы синусоидальды модульдік токтармен науқасқа әсер ететін электрмен емдеу әдісі. Олар жиілігі жоғары және төмен токтардың құндылықтарын өзіне жинап алған. Амплипульстерапияда жиілігі 2000-10000 гц айнымалы синусоидальды модульдік токтар қолданылады. Емдік әсері. қанмен қамтамасыз етуді және метаболизмді жақсартады, регенеративті процестерді белсендіруге, тамақтану мен тіндердің қалпына келуіне ықпал етеді, бұлшықет тонусын арттырады. Сонымен қатар, «Амплипульс» әсерінен қабыну процесі тоқтатылады. Процедура анальгетикалық әсерге ие. Көрсеткіштері мен кері көрсеткіштері. Амплипульсті терапияға көрсеткіштер: ауырсыну синдромымен перифериялық жүйке жүйесінің аурулары (невралгия, неврит, радикулит, плексит, нейромиозит, каузальгия); автономды жүйке жүйесінің аурулары (Рейно ауруы, симпатоглионит); гипертонияның I-II сатысы; тыныс алу органдарының аурулары (созылмалы бронхит, созылмалы пневмония, бронх демікпесі); асқазан-ішек жолдарының аурулары Амплипульсті терапияға қарсы көрсеткіштер: физиотерапияға арналған жалпы; иммобилизацияланбаған сүйек фрагменттері бар сынықтар, байламдардың жыртылуы, гематомалар, холелития және уролития, электр тогына сезімталдықтың жоғарылауы, варикозды веналар. Қолданылатын апараттар. Дененің зақымдалған аймағына электродтар бекітіледі. Бекітуден кейін модульдік ток беріледі. Науқас электродтар орналастырылған теріде аздап қышу сезімін сезіне бастағанға дейін ток күші біртіндеп артады. 9. Дарсонвализация. жоғары вольтты, жоғары жиілікті және аз күшті импульстік токтың әсеріне негізделген физиотерапиялық әдіс. Дарсонвал - терапия тері, жүйке жүйесі, жыныс мүшелерінің ауруларын емдеу үшін қолданылады. Емдік әсері. жақсартылған қан айналымы және тіндердің тамақтануы жақсартылған қан айналымы және тіндердің тамақтануы жасушалардың оттегімен қанығуы веноздық қанның оттегімен ағуы және веноздық қанның лимфа ағуы және жергілікті иммунитеттің белсендірілуі жергілікті иммунитеттің белсендірілуі ауырсынуға сезімталдықтың төмендеуі ауырсынуға сезімталдықтың төмендеуі аллергия көріністерінің төмендеуі, қышынуға қарсы әсер аллергия көріністерінің төмендеуі, Көрсеткіштері мен кері көрсеткіштері. Дарсонвализацияға көрсеткіштер Шеткі жүйке жүйесінің аурулары: перифериялық жүйке жүйесінің аурулары: невралгия невралгия сенсорлық бұзылулар - гипостезия, парестезия сенсорлық бұзылулар - гипостезия, парестезия жұлын остеохондрозы жұлын остеохондрозы орталық нерв ауруларының салдары Нерв ауруы. жүйе: Орталық жүйке жүйесінің бұзылыстары: невроздар невроздар ұйқысыздық ұйқысыздық мигрен мигрен нейроциркуляторлық дистония нейроциркуляторлық дистония энурез энурез нейродермит нейродермит Тері патологиялары: тері патологиялары: безеу безеу экссудативті диатез Қарсы көрсеткіштер: электр тогына жеке төзбеушілік, электр тогына жеке төзбеушілік, қатерсіз және қатерлі ісіктер, жұқпалы аурулар, фебрильді жағдайлар, жұқпалы аурулар, әсер ету аймағындағы терінің зақымдануы әсер ету аймағындағы терінің зақымдануы қуысты электродтарды енгізу кезіндегі ауырсыну қуысының электродтарын енгізу кезіндегі ауырсыну Қолданылатын апараттар. Тарак тарызды 10. Магнитті терапия. бұл ауыспалы немесе тұрақты магниттік алаңды зақымдалған ағзаға тікелей бағыттау арқылы емдеу мақсатында қолдану. Магниттік алаң қан микроциркуляциясын, тінді қалпына келу ( регенерация) процесін жақсартады. Остеохондрозды магнитотерапиямен емдеу қабыну процестерінің тоқтатылуына себеп болады, омыртқаның зақымданған аумағы интенсивті түрде оттегімен және қоректік заттармен қамтамасыз етілуі арқасында оңалу процесі тез жүреді. Емдік әсері. Тіндерде метаболикалық процестер жақсарады, бұл олардың дұрыс тамақтануына және қалпына келуіне ықпал етеді. Біріккен тіндердің айналасындағы қабыну және онымен байланысты ісіну жойылады. Жергілікті жерде қан тамырлары кеңейіп, қанмен қамтамасыз ету жақсарады. Ауыруы басылады. Көрсеткіштері мен кері көрсеткіштері. Қарсы көрсеткіш Қан кету, жүрек жұмысындағы күрделі проблемалар және кардиостимуляторлар, қатерлі ісіктер, инсульт, қалқанша безінің проблемалары, қызба және тромбоз болған жағдайда магниттік терапия процедурасын жүргізуге тыйым салынады. Көрсеткіштері нашар емдейтін іріңді жаралар; трофикалық жаралар; күйік; тамырлардың қабынуы және тромбофлебит; диабеттік сипаттағы қан тамырлары мен нервтерінің зақымдануы; қан тамырларының тонусының бұзылуы; тыныс алу жүйесінің аурулары, соның ішінде бронх демікпесі; генитурариялық бұзылулар; Қолданылатын апараттар. 11. Ультрадыбысты терапия. Бұл тіндерге «микромассаж» түрі болып табылатын физиотерапиялық әдіс. Ол ерекше жиіліктегі дыбыс толқынының қысымынан пайда болады. Мұндай емдеуді қолдану балаларда да, ересектерде де әртүрлі аурулар үшін көрсетілген. Емдік әсері. перифериялық нервтердің зақымдануы, инфильтраттардың резорбциясы, жарақаттық ісінулер, экссудаттар мен қан кетулер кезінде регенерация және жөндеу, жүйке талшықтарының өткізгіштігін қалпына келтіру процестерін жылдамдатады, қабынуға қарсы, ауырсынуды басатын, спазмолитикалық және бактерицидтік әсерге ие; Көрсеткіштері мен кері көрсеткіштері. Қарсы көрсеткіштер ауыр жүрек және қан тамырлары аурулары; жүктілік және лактация; қан ұйығышының пайда болуымен тамырлардың қабынуы; остеопороз; іріңді-қабыну процестері; онкологиялық аурулар; тіндерді қыздыру және дірілдеу кезінде барлық жағдайларға тыйым салынады. Көрсетілім буындар мен нервтердің созылмалы немесе субакуталық қабынуы созылмалы ауырсыну синдромдары және контрактуралар (пассивті қозғалыстарды шектеу) дегенеративті буын аурулары тыртық тіні беткейлік адгезиялар Қолданылатын апараттар. 12. Сәулемен емдеу. Сәулелік терапия - иондаушы сәулелерді қолдану арқылы емдеу әдісі. Сәулелік терапия қатерлі ісіктерге, сондай-ақ кейбір қатерсіз ісіктерге және қатерлі емес ауруларға қолданылады. әртүрлі онкологиялық патологияларды емдеуде қолданылады. Бұл қатерлі ісіктерге ғана емес, сонымен қатар жақсы ісіктерге де қатысты. Ісікті хирургиялық алып тастағаннан кейін де, хирургиясыз дербес орындалады. Емдік әсері. •Поляризацияланған сәуленің әсерінен жасуша мембранасының энергетикалық белсенділігі жоғарылайды; •Регенерация үрдістері белсендіріледі; •Тіндердің оттегіні сіңіру қабілеті жоғарылайды; •Митохондриядағы аденозинтрифосфаттың (АТФ) бөлінуі белсендіріліп, жасушалардың биоэнергетикалық потенциалы жоғарылайды. •Поляризацияланған когерентті емес сәуле жүйке ұштарына,энергетикалық меридиандарға және жүйке жүйесіне тікелей әсер етеді. •Сонымен Биоптрон сәулесі организмге әртүрлі деңгейдегі өзгерістер енгізеді. Көрсеткіштері мен кері көрсеткіштері. Қарсы көрсеткіштер анемия, лейкопения және басқа қан аурулары; дененің жалпы әлсіздігі; сәуле ауруы; өткір септикалық жағдайлар; жүрек-тамыр жүйесінің, бүйректің және бауырдың декомпенсацияланған зақымдануы; уақыт пен кеңістікте бағдарланудың жоғалуы бар психикалық ауру. Сәулелік терапия көп жағдайда пациенттерге адъювантты немесе неоадъювантты терапияның бөлігі ретінде (операцияға дейін немесе одан кейін), сондай-ақ аурудың қайталануы үшін көрсетілген. Мысалы, бас және мойын ісіктерін емдеуде хирургиялық және химиотерапиямен бірге тағайындалады. Қолданылатын апараттар. 13. Сумен емдеу. Сумен емдеу мақсатында табиғи сулармен өзен,көл су құбыры қатар дәрілік заттар қосылған сулар қолданылады. Минералды сумен емдеу ішкі сыртқы ем үшін пайдаланылады. Сонымен бірге ауызды шаю,ингаляция жасау, асқазан мен ішекті шайып тазарту үшін пайдаланылады. Минералдық сулардың құрамында көмірқышқыл газдың, күкіртті сутектің, азоттың, тез ыдырайтын радиоактивті заттар емдік әсер береді. Түрлері. 14. Жылумен емдеу. Жылумен емдеу, термотерапия (гр. therme және терапия) – жылу әсерін әр түрлі физикалық әдістер арқылы емдік мақсатта пайдалану. Жылумен емдеу үшін су (Сумен емдеу), саз, құм, парафин, озокерит (Балшықпен емдеу), электр шамдары, жоғары және ультражоғары жиілікті электр тогы (Электрмен емдеу), Күн сәулесі (Гелиотерапия), т.б. қолданылады. Емдейтін ауру түріне және қолдану тәсіліне қарай жылумен емдеу аумақтық және жалпы әсер ететін болып екіге бөлінеді. Парафинмен емдеу. Парафинмен емдеу - парафинді емге пайдалану. Парафин мұнайдан, көмірден алынатын ақ түсті, иісі, дәмі жоқ, балауыз тәрізді ерігіш зат. Оны меге қыздырып не ерітіп қолданады. мақтамен орап 30-60 мин ұстайды. Ол денені қыздырып, қан тамырларын кеңітеді. Ауырған жердің қан айналысын қалпына келтіріп, ауырғанын басады, ісігін қайтарады. Парафинмен емдеу жедел және созылмалы буын сырқаттарында, жарақаттанғанда, ревматизм, бруцеллез, құяң т.б. ауруларымен сырқаттанғанда қолданылады. Туберкулез, әр түрлі ісік ауруы адамды емдеуге парафинмен болмайды. Озокеритпен емдеу. Озокеритпен емдеу (көне грекше: ὄζω — иіс және көне грекше: κηρός — балауыз) — құрамында церезин, парафин, шайыр (нұм) және асфальтендер бар озокерит ұлпалардың қабынуын бәсеңдету үшін пайдаланатын процедура. Қанжел ауруруын емдеуде де кеңінен қолданылады 15. Ингаляциямен емдеу. Емдік әсері. Көрсеткіштері мен кері көрсеткіштері. 16. Санаторий – курортты ем. Курортология туралы түсінік. 17.Физиотерапияның жалпы негіздері. Денеге әсер ету механизмі. Көрсеткіштер, қарсы көрсеткіштер. 18.Лазермен емдеу.Емдік әсері. Көрсеткіштері мен қарсы көрсеткіштері. Қолданылатын апараттар. 19. Инфрақызыл сәулелер. Емдік әсері. Көрсеткіштері мен қарсы көрсеткіштері. Қолданылатын апараттар. 20. Ультракүлгін сәулелер.Емдік әсері. Көрсеткіштері мен қарсы көрсеткіштері. Қолданылатын апараттар. 21. Емдік дене шынықтырудың ерекшеліктері. 22. Емдік дене шынықтырудың құралдары. 23. Емдік дене шынықтырудың үлгілері мен әдістері. 24. Физиотерапия бөліміндегі техника қауіпсіздігі. 25. Рефлексотерапияның негізгі түрлері. Рефлексотерапиясының көрсеткіштері мен қарсы көрсетілімдері. 26. Климатотерапия. Климатотерапия түрлері. Бальнеотерапия жәнебальнеологиялықкурорттар. 27. Балшықпен емдеу. Балшықпен аппликация қалай жасалады? 28. Массажды ұйымдастыру, оған қолданылатын талаптар.Массаж жасауға көрсеткіштер мен қарсы көрсеткіштері. 29. Массаж туралы түсінік. Массаждың негізгі әдістері. Массаждың ағзаға физиологиялық әсері. 30. Мойынға массаж жасау техникасы. 31. Жүрек – қан тамырлары ауруларындағы емдік дене шынықтыру, әсер ету механизмі, қолдану ерекшеліктері. 32. Тыныс алу органдарының аурулары кезіндегі емдік дене шынықтыру, әсер ету механизмі, қолдану ерекшеліктері. 33. Ас қорыту жүйесінің ауруларындағы емдік дене шынықтыру, әсер ету механизмі, қолдану ерекшеліктері. 34.Эндокрин жүйесінің ауруларындағы емдік дене шынықтыру, әсер ету механизмі, қолдану ерекшеліктері. 34.Физиотерапияның жалпы негіздері. Денеге әсер ету механизмі. Көрсеткіштер, қарсы көрсеткіштер. жүктеу/скачать 35,73 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|