Образования
жүктеу/скачать 2,01 Mb.
|
ХАБАРШЫ (1) (1)
| ы≈о сәйкестігі қазақ тіліндетық → тықылдау, тық ету` моңғол тілінде тог – тог чимээ гарах`.
ы≈и және ы≈э сәйкестіктері қазақ тіліндешылдыр → шылдырлау, шылдыр ету`моңғол тілінде шилдэр шилдэр дуугарах`,гинж шилдэр – шилдэр хийх` кісен шылдыр – шылдыр ету`; қазақ тілінде ыс → ысылдау, ыс ету` моңғол тілінде ис → исгэрэх,исгэрэн туух` ысқырып айдау, могой исгэрэв`жылан ысылдады; і≈э сәйкестігі қазақ тіліндекүңгір → күңгірлеу, күңгір қағу` моңғол тілінде хүнгэнэх`; о≈а сәйкестігі қазақ тілінде шолп → шолпылдау, шолп ету` моңғол тілінде шал – шал сэлэх`, чал – чал сэлэх`, загас шиг шал – шал хийсэн` балықтай шолпылдатқан; Бейнелеуіштер құрамындағы дауыссыз дыбыс өзгерістері: м≈нсәйкестігі қазақ тілінде дүмп → дүмпілдеу, дүмп ету`моңғол тілінде дүнгэнэх → дүн – дүн хийх` дүмпілдеу`, дүнгэнэсэн дуунаас сэрэв` дүмпілдеген дауыстан оянды`; м≈ж сәйкестігі – қазақ тіліндемаймаң → маймаңдау, маймаң қағу, маймаң ету` моңғол тілінде майжганах → майжиг – майжиг явах`маймаң – маймаң жүру`; к≈х сәйкестігі қазақ тілінде күңк → күңкілдеу, күңк ету` моңғол тілінде хүнгэнэх`→ хүнгэнэчихсэн` күңк – күңк ете түскен`; қазақ тілінде күңгір → күңгірлеу, күңгір қағу`моңғол тілінде – хүнгэнэх` күңгірлеу`, хонх хүнгэнэв` қоңырау күңгірледі`; қ≈х сәйкестігіқазақ тілінде қорс → қорсылдау, қорс ету` моңғол тілінде хор → хор - хор дуугаргах` қорсыл, қорсылдау`, гахайн хор-хор дуугаргах` шошқаның қорсылы`; қазақ тілінде қор→қорылдау, қор ету` моңғол тілінде хур → хурхирах` қорылдау`, хурхиран унтах` қорылдап ұйықтау`; қ≈г сәйкестігі – қазақ тілінде қаңқ → қаңқылдау, қаңқ ету`моңғол тілінде ганх → гангар – гунгар дуугарах` қаңқылдау, галуушувуу гангар – гунгар дуугаран нийсэв` қаз қаңқылдап ұшты, нохой ганх хийн дуугарав` ит қаңқ – қаңқ етті;қазақ тілінде тоңқаң → тоңқаңдау, тоңқаң қағу, тоңқаң ету`моңғол тілінде тонголзох, тонгос – тонгос хөдлөх,тонголзон ирэх тоңқаңдап келу`; қ≈ж сәйкестігіқазақ тілінде шақ → шақылдау, шақ ету` моңғол тілінде шажигнах, хаалга шажигналаа` есік шақырлады`; жүктеу/скачать 2,01 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|