ДАРЫНДЫ БАЛАЛАРМЕН ЖҰМЫСТА «ҮШ ӨЛШЕМДІ ОҚЫТУ ЖҮЙЕСІНІҢ» МАҢЫЗЫ

Дарындылықты анықтау үшін әртүрлі деректерді, бақылау-бағалау нәтижелерін тест, тренинг әдістерін пайдалана отырып қолдануға болады. Әр пән мұғалімі педагогикалық-психологикалық карта жүргізіп, осы картаны толтыру барысында әрбір оқушының зейінін,есте сақтау қабілетін, логикалық ойлауын, интеллектуалдылығын, шығармашылылық жұмысқа бейімін анықтайды.

Д.Ж.Рензули бойынша дарындылық дегеніміз-үш байланыстың үйлесімдігі:

жоғары интеллектілік,креактивтілік және нәтижеге жетуге ынталылық. Осы үш қасиеттің біреуі болмаса адам дарын ретінде қалыптаспайды. Интелектің жетіспеуінен адам жақсы жетістікке жете алмайды. Нәтижеге жетуге деген ынтасы болмаса да нәтиже болмайды. Ал креативтілік нашар болса ол адам тек орындаушылықпен шектеледі. Адам сүйіспеншілікпен, жанымен қалап істеген жұмысын жетілдіре,дамыта ұйымдастырса, ол шығармашылық, яғни дарынды баламен жұмыс істеуде алдымен нәтижеге жетуге ынтасын қалыптастыру, шығармашылық жұмыс істеуге үйретуі өте маңызды.

Соңғы жылдары дарынды балалар мәселесі үлкен назар аударып отыр. Жүргізілген сараптама бойынша дарынды оқушылардың 30% екінші сатыға өткенде, тағы 25-30%-ы ,

7-10 сынып аралығында табиғаттың берген қасиетін жоғалтатын көрсетеді.Көп жағдайда балалардың жасырын дарындылық жиі кездеседі.

Ұғымтал, ой-өрісі кең,есте сақтау қабілеті жоғары оқушыларды бірден табу оңай емес,бірақ жолдары бар. Оқушыларды зерделеп,қабілетін тану әдістері көп:баламен сөйлесу, тестілеу бойынша білімі мен біліктілігін тану, қорытынды бақылау, жеке күрделі тапсырмалар беру.