Жауап: Гипоталамустың активтенуі мотивациялық қозудың пайда болуын көрсетеді, таламус – сезім рецепторлары туралы қозудың пайда болуы орын алады.
Торлы формация тітіркенуі кезінде қандай өзгерістер байқалады?
Жауап: Торлы жүйенің тітіркенуімен ми қыртысының барлық бөліктерінде жалпыланған активация пайда болады. 6 есеп.
Науқаста қарашық рефлекстерінің өзгергені байқалады. Қарашық рефлекстері қандай мақсатта анықталады?
Жауап: Симпатикалық жүйе қозған кезде, ауырсынумен, қорқынышпен, асфиксиямен, химиялық заттардың әсерінен, мысалы, М-холинергиялық рецепторларды блоктайтын атропин; жәнеде көз ауруының клиникасында көз түбін мұқият тексеру үшін қарашық рефлекстері қолданылады.
БӨӨЖ ТАПСЫРМАЛАРЫ № 1 тапсырма. «LuPraFi-Sim» жүйке жүйесінің интерактивті физиологиясы бойынша бағдарламамен жұмыс жасау. (Орыс тілінде орындаңыздар).
А. Жұлын рефлекстерінің орталық тежелуі - (Сеченов И.М. тәжірибесі) Виртуалды физиологиялық эксперимент
Мақсаты: орталық тежелу құбылысын бақылау.
Жабдықтар:компьютер, «LuPraFi-Sim» жүйке жұйесінің виртуалды физиологиясына арналған бағдарламасы.
Жұмыс барысы: «LuPraFi-Sim» жүйке жүйесінің интерактивті физиологиясына арналған бағдарламаны қолдана отырып, виртуалды режимде Сеченов тәжиребесін орындаңыз.
Жұмыс нәтижесін қорытындылауға арналған ұсыныстар:эксперименттің әр түрлі жағдайындағы рефлекстік уақытты анықтаңыз, бақылау нәтижелерін жазыңыз.Орталық тежелу механизмін түсіндіріңіз.
Жұмыс нәтижелері: Біз бақамен тәжірибе жасау арқылы Орталық тежеу құбылысын түсіндіреміз. Бақалар визуалды туберкулездің үстінде кесіледі, бірақ жұлынның тұтастығы сақталады. Бақаның табанына тітіркендіргішке ұшыраған кезде қозу пайда болады және рефлекс пайда болады. Рефлекторлық доғаның тұтастығы сақталады. Рефлекстің пайда болу уақыты 0,3 сек. Натрий хлоридінің кристалын визуалды түйнектің үстіне қою кезінде рефлекторлық доғаның орталық бөлімі қозғалады, перифериялық бөлімдердегі зат алмасу күшейеді, ыдырау өнімдері пайда болады. Тежегіш нейрондары жұлынның моторлы нейрондарының жанында, бірақ рефлекторлық доғаның сыртында кездеседі. Натрий хлоридін визуалды туберкулездің үстіне қойғанда, қозу рефлекторлық доғаның ортасында және ингибиторлық нейрондарда жүреді. Ингибиторлық нейрондар жұлынның мотонейронымен синаптикалық байланыс түзеді. Ол аксоннан γ-аминобутир қышқылын бөледі, гиперполяризация постсинаптикалық мембранада жүреді және тежеу процесі жүреді. Рефлекс пайда болмайды.
Қорытынды: Жүйке жүйесінің орталығы қозған кезде перифериялық бөлімдердің жұмысы артып, өнімдер көбірек бөлініп, энергияның сарқылуына әкеледі. Ондағы ингибиторлық нейрондардың қозуынан тежеу процесі жүреді. Орталық тежеу-бұл рефлекс уақытының ұлғаюымен немесе оның толық болмауымен сипатталатын процесс, ол визуалды залдар аймағында ми бағанының көлденең қимасының ас тұзының кристалымен тітіркенген кезде пайда болады. Сеченов өз тәжірибесінде бұл теорияны дәлелдейді.
