Қолданбалы зерттеу әдістері


АЙНЫМАЛЫ ЖӘНЕ АЙНЫМАЛЫ ТҮРЛЕРІ



бет5/6
Дата14.10.2023
өлшемі307,35 Kb.
#113840
1   2   3   4   5   6

1. АЙНЫМАЛЫ ЖӘНЕ АЙНЫМАЛЫ ТҮРЛЕРІ


1.1. Айнымалы дегеніміз не?
  • Айнымалы, зерттеу фактілерінен тұратын, бірнеше мәнді қабылдайды; өзгертуге болатын кез келген мән болып табылады.
  • Әртүрлі мәндерді қабылдайтын кез келген мән айнымалы деп аталады..
  • Бақылаудан бақылауға дейін әртүрлі мәндерді қабылдай алатын объектілер, қасиеттер және жағдайлар айнымалы болып табылады.

  • 1.2. Айнымалы түрлері
  • Кейде өзгермейтін болып көрінетін қасиеттер бар. Белгілі бір сипаттарды ескере отырып, олардың да өзгеруі мүмкін екенін көруге болады.
  • Кейде кейбір ерекшеліктер, күйлер, басқа белгілер күйлерді өзгерте алады.
  • Кейде кейбір ерекшеліктер мен жағдайлар анық ашылмайды, бірақ зерттеу барысында байқалады.
  • Барлық осы ерекшеліктерді ескере отырып, айнымалылар әртүрлі типтерге топтастырылған.

Мәндер бойынша айнымалылар
САНДЫҚ
Дискретті
Үздіксіз
САПАЛЫ
Айнымалы түрлері
Мәндер бойынша айнымалылар
  • Сандық айнымалылар:

  • Оны сандармен көрсетуге және масштабта белгілеуге болады. Мысалы: жасы, бойы, ақшасы,…
  • Сапалық айнымалылар:

  • Оны өлшеммен немесе санмен көрсету мүмкін емес. Мысалы: жынысы, білімі, кәсібі,…

Сандық айнымалыларды дискретті және үздіксіз айнымалылар деп бөлуге болады.
Үздіксіз айнымалылар: Бұл анықтау диапазонында кез келген мәнді, яғни мәндердің шектеусіз санын қабылдай алатын айнымалылар. Мысалы, жалақы, бой, салмақ үздіксіз айнымалылар.
Дискретті айнымалылар: Бұл анықтау диапазонындағы әрбір мәнді қабылдай алмайтын айнымалылар, басқаша айтқанда, олар мәндердің шектеулі санын қабылдай алады. Мысалы, Қожа Ахмет Ясауи университетінің факультеттеріндегі студенттер, оқытушылар немесе жеке оқу орындарының саны дискретті айнымалылар болып табылады.
Ықпал және әсер ету бойынша айнымалылар
Тәуелді айнымалы
Тәуелсіз айнымалы


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет