Омарқожаұлы Нұрберген Омарова Қарлығаш мал азықтандыру пәнінің практикумы
жүктеу/скачать 1,05 Mb.
|
| Ескерту.
1. Екпе бұршақ тұқымдастар пішенінде бұршақ тұқымдастар, Ш астық тққымдастардікінде астық тұқымдастардың үлесі - 60%-дан асып бұршақ-астық, тұқымдастар пішенінде бұршақ тұқымдастар үлесі - 20-60%құрайды. 2. Екпе шөп пішенінде улы және зиянды өсімдіктер болмауға, табиғи пішеннің Ікласында олардың көлемі - 0,5%, II, III класында - 1%-да аспауға тиіс. 3. Класқа жатқызылған пішенде қоңырсық, көгерген, шірік иіс болмауы, ылғалдылығы - 17%, ал тұз қышқылында ерімейтін күлі - 0,7%-дейін аспауға тиіс. Стандарт талабы бойынша дайындалған пішеннің ботаникалық құрамы мен өсу жағдайына сәйкес төрт түрін ажыратып, әр қайсысын үш класқа бөледі. Стандартты пішен дайындалған дақыл түсін... бұршақ тұқымдастар - жасыл сарғылт-жасыл, астық тұқымдастар - жасыл, сарғылт-көкшіл-қоңыр... сақтап, жағымды хош иісті болады. Пішеннің қоңырланғаны - дайындау барысында жауын астында қалғанын, сарғайғаны - дайындау мерзімінің созылғанын өңдейді. Жоғары сапалы пішен дайындау үшін көк балаусалығын сақтай отырып, бойына қоректік заттарды ыдытырып жинаған кезеңінде... астық тұқымдастар масақтанып, гүлдей, бұршақ тұқымдастар бүршіктеніп, гүлдей бастағанда... шауып, тез арада... қажетжағдайда арнайы көрсеткіш колориферлік қондырғыларды қолданып... кептіріп жинайды. Даму кезеңінің басы болып шабындық негізгі өсімдігінің - 10%, толық болып - 70%сол кезенде дамуы құралады. Дайындалған пішеннің ботаникалық құрамын анықтау үшін 3-4, кескіндер мен басқа қосындылары түсірілген пішеннің 400-500 г өнім үлгісін өлшеп, бұршақ тұқымдастар, астық тұқымдастар, басқа улы және зиянды шөптер тобына бөліп, өлшеп, пайыздық есептейді. Дала жағдайында пішен ылғалдылығын бір бумасын бұрап салады: бұрағанда пішен сабақтары бытырлап сына бастаса - ылғалдығы17%-дан аспағаны, егер сынбай құрғақ күйінде бұралса - 17-20%, ал бұрағанда алақанға ылғал сезілсе - 20%-дан жоғары болғаны. Пішен иісін 100 г үлгісін 1 литрлік шыны ыдысқа салып, үстіне қайнаған су құйып 2-3 мин. жауып қойғаннан кейін иіскеп анықтайды. Пішен құрғақ затының алмасу энергиясы (АЭ, МДж/кг) мен азық өлшемін(АӨ) ондағы "шикі" клетчатка (ШК, кг/г) көлемі бойынша келесі теңеулермен есептейді: АЭ=13,1 (1,0 - ШК 1,05); АӨ = АЭ20,0081; Дайындалған пішен аумағын (А, м3) көлденең белдемшесі (Б, м), м), ұзындығы (Ұ, м) мен оралымы (О, м) бойынша есептейді: биіктігі енінен асатын маяларға......... А = (0,52 Б - 0,46 Е) ЕҮ биіктігі енінен аспайтын маяларға..... А = (0,52 Б - 0,44 Е) ЕҰ жалпақ маяларға................................... А = (0,56 Б - 0,55 Е) ЕҮ дөңегелек маяларға............................... А = БЕ /4 –Ү биік шөмелелерге.................................. А = ( 0,04 Б - 0,012 О) аласа шөмелелерге................................ А = ОБ2 /33 Маяның1 м3 бұршақ түкымдастар 1 ай өткенде - 70 (3 ай өткенде тиісінше, астық тұқымдастар пішенінің салмағы - 50 (55) кг, астық -"н тұкымдастар пішенінің салмағы - 65 (70) кг, қыр мен тау шабындығы пішенінің салмағы - 55 (60) кг, қияқ-құрақ пішенінің салмағы 45-50 кг тартады. Аумағын осы салмаққа көбейтіп дайындалған пішен мөлшеріншығарады. Дайындалған пішен қоректілігі құрамында 20-30% аралығында болатын "шикі" клетчатка көлеміне байланысты өзгереді. Орташа пішеннің 1 кг-да - 0,4-0,5 а.ө., 7-10 г Са, 1,5-2,5 г Р, 15-30 мг и и, астықтұқымдастар пішенінде - 25-40 г, ал бұршақ тұқымдастар .....і. 70-100 г қорытылатын протеин болады: 1-тапсырма. Шаруашылықта дайындалған пішен маясының мөлшерін есептеп, стандарт талаптары бойынша класын анықтаңдар. жүктеу/скачать 1,05 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|