Омарқожаұлы Нұрберген Омарова Қарлығаш мал азықтандыру пәнінің практикумы
жүктеу/скачать 1,05 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Бұтақты азық.
| Топан. Өндеуден өткізілген дәннің қабығы менұнтағынан тұратын мал азығы. Қорек құндылығы, біріншіден, дән ұнтағының мөлшеріне, екіншіден, дән қабығының қаттылығына байланысты. Қылтанды дақылдар топан малдың ауыз куысы мен өңеш, қарынның кілегей қабығын зақымдандырып, актиномикозға шалдықтыруы мүмкін. Сондықтан оларды малға алдын ала буландырып жегізген жөн. Қоректілігі бойынша сұлы, тары, қылтансыз арпа жаздық жұмсақ бидай, содан кейін күздік бидай мен қарабидай, бұршақ тұқымдастардың, әсіресе беденің топаны бағалы. Астық тұқымдастар топаны - жылтыр, сары, бүрша тұқымдастардікі - бозғылт, көк-боз түсті, жағымды, хош иісі болуға тиіс. Ылғалдылығы 16%-дан асып, қызып, көгеріп шіріген немесе мүзданып қатқан бөлігі 10%-дан, өндеу барысында топырақ-құммен көп ластанған, әсіресе тотықтандырғыш және головнялық саңырауқұлақтарымен едәуір зақымдалған топанды мал азығына қолдануға болмайды. 1 кг топанда - 0,3-0,4 а.ө., 5-10 г Са, 2-3 г Р, астыұ түқымдастардікінде - 15-25 г, ал бұршақ тұқымдастардікінде 35-45 г қорытылатын протеин болады.
1-тапсырма. Шаруашылықтағы топан түрімен танысып, түсі, иісі қызып не көгергені, топырақ, улы және зиянды қоспалармен ласталуы бойынша бағалаңдар. Бұтақты азық. Қуаңшылық жылдары мал азығын жуандығы 1-1,5 см,-ұзындығы 30-40 см қайың, терек секілді жапырақты ағаштар бұтағын жапырағы жетіліп тұрған кезеңінде жұлып, буып, іліп кептіреді немесе сүрлемдеп дайындайды. Органикалық затын күйісті мал 50%-ға дейін қорытатын, 1 кг-да 0,12-0,17 а.ө., 20-30 г қорытылатын протеин, 30-70 мг каротин болады. Малға жегізерде турап сақтап немесе балғалы ұнтақтағышпен (дробилка) ұнтақтап береді. Қылтанды ағаш (қарағай, шырша) бұтағын қысқы кезеңдегі витаминдік азық ретінде дайындайды. 1 кг қылтада 100 180 мг каротин, 2-3 мг С, 5 мг В2 витамині болады. Қарағай дайындағанда 1 гектардан 10-12 т қылтан ұнын дайындауға болады. Клетчаткасы мен сағызы көп болғандықтан, малға витаминдер жетіспеген жағдайда шектеп жегізеді. Төлге витаминдік қорек ретінде қылтан сүзбесін ішкізуге болады. жүктеу/скачать 1,05 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|