2. Бухгалтерлік есепті ұйымдастыру
2.1 Қысқа мерзімді активтердің есебі: ақша қаражаттары
"Marjan qurulys" ЖШС ағымдағы шоты, сонымен қатар банктерде валюталық шоты бар.
Ағымдағы шоттағы ұлттық валютадағы ақша қаражаттарының қозғалысы 1040 шотында, шетел валютасында 1050 шотында көрсетіледі.
Алғашқы құжаттар негізінде: есеп айырысу шотында төлем тапсырмалары, мемориалдық ордерлер, чектер, әртүрлі операциялар орындалады.
Үнемі ағымдағы шот бойынша операцияларға жауапты бухгалтер банкке барып, есеп айырысу шотынан банк үзіндісін алады. Бұл үзіндіде шоттың дебеттік және кредиттік сомалары көрсетіледі және қалдық көрсетіледі.
"Marjan qurulys" ЖШС бухгалтериясында ағымдағы шот бойынша барлық кіріс және шығыс құжаттар «Шот картасы: 1040» тіркеледі. Бұл картада ағымдағы шотқа өзгерістер енгізілген барлық құжаттарды, дебеттік және кредиттік өзгерістерді, сондай-ақ ағымдағы балансты көрсетеді, соңында қалдық белгілі бір күні көрсетіледі.
Содан кейін № 2 журнал-ордер және 1040 шоттың ведомосі Ағымдағы шоттағы ақша қаражаты ресімделеді». Ол «1040 шот картасынан» барлық мәліметтерді жинақтайды.
Ағымдағы шоттағы қаражаттарды есепке алу кезінде келесі жазулар жазылады.
Кесте 2 Ағымдағы шоттағы ақша қаражаттарын есепке алу бойынша шаруашылық операциялар
Кесте 2
№
|
Операцияның қысқаша мазмұны
|
Шоттардың корреспонденциясы
|
Дебет
|
Кредит
|
1.
|
Ағымдағы шотқа қаражаттың түсуі:
|
|
|
дебиторлық берешекті
өтеу есебінен
|
1040
|
1210
|
|
кассадан
|
1040
|
1010
|
|
несиелер түрінде
|
1040
|
3010
|
|
сатылған өнімдер үшін
|
1040
|
6010
|
|
2.
|
Тауарлы-материалдық құндылықтарды
жеткізу үшін аванстық төлемді аудару
|
1610
|
1040
|
3.
|
Банктік несиені өтеу
|
3010
|
1040
|
4.
|
Жабдықтаушы алдындағы қарызды өтеу
|
3310
|
1040
|
"Marjan qurulys" ЖШС-де кассалық есеп кассалық операцияларды жүргізу ережесіне сәйкес жүргізіледі.
Кассадағы қолма-қол ақшаны есепке алу 1010 «Кассадағы теңгедегі қолма-қол ақша» шотының 1 бөлімінде және 1020 «Кассадағы шетел валютасындағы қолма-қол ақша» шотында жүргізіледі. Шоттың дебеті бойынша ай басындағы және айдың аяғындағы ақша қаражаттарының қалдықтары және ақша қаражаттарының түсуі, кредиті бойынша – ақша қаражаттарының шығысы көрсетіледі.
Кассаға ақшаны қабылдау кіріс кассалық ордерлері бойынша жүзеге асырылады. Қаражат ағымдағы шоттан, пайдаланылмаған аванс үшін және т.б.
Ақша шығыс ордеріне сәйкес кассадан беріледі. Ақша шотқа, жалақы түрінде беріледі, ағымдағы шотқа аударылады және т.б.
Бұл жағдайда шоттардың келесі корреспонденциясы болады.
Кесте 3 Кассадағы қолма-қол ақшаны есепке алу бойынша шаруашылық операциялар
Кесте 3
№
|
Операцияның қысқаша мазмұны
|
Шоттардың корреспонденциясы
|
Дебет
|
Кредит
|
1.
|
Кассаға ақша қаражатын
қабылдау
|
|
|
ағымдағы шоттан
|
1010
|
1040
|
|
басқа қарыздарды өтеу
есебінен
|
1010
|
1280
|
|
пайдаланылмаған
аванс
бойынша
|
1010
|
1250
|
|
несиелер түрінде
|
1010
|
3010
|
|
сатылған өнімдер,
жұмыстар, қызметтер
үшін
|
1010
|
1210
|
|
2.
|
Кассадан берілген есепті сомалар
|
1250
|
1010
|
3.
|
Тауарлы-материалдық қорларды
жеткізу үшін аванстық төлемді беру
|
2910
|
1010
|
4.
|
Кассадан есеп айырусу шотына
қаражат салынды
|
1040
|
1010
|
5.
|
Несие төленді
|
3010
|
1010
|
6.
|
Кассадан берілетін жалақы
және басқа төлемдер
|
3350
|
1010
|
Күннің соңында кассир актісі жасалып, кассалық кітапқа енгізіледі. Бұл есепте ақшаның қандай құжаттардың негізінде қабылданғаны немесе берілгені, кімнің депозитке салынғаны немесе қабылданғаны, тиісті шоттың нөмірі, кіріс немесе шығыс есептеліп, қалдық көрсетіледі.
Содан кейін кассада орын алған барлық өзгерістер «No1 журнал-ордерде және 1010 «Кассадағы ұлттық валютадағы қолма-қол ақша» шотының ведомосінде топтастырылады.
Түгендеу кезінде кассадағы банкноттардың және басқа да құндылықтардың нақты бар-жоғы тексеріледі. Қатаң жауапкершілік нысандары да тексеріледі. Түгендеу актiсiнде қаражаттың бар-жоғын түгендеу күнi бухгалтерлiк есеп деректерiмен салыстырып тексередi, нәтиже белгiленедi.
Аналитикалық есеп «Шоттарды талдау» карточкаларында жүргізіледі, оларда әрбір шот бойынша шоттардың корреспонденциясы жеке көрсетіледі.
Достарыңызбен бөлісу: |