Өндірістік тәжірибе мақсаты


Кірістер мен шығыстарды есепке алу және қаржылық есеп беруді



бет8/9
Дата16.05.2023
өлшемі97,8 Kb.
#93256
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Байланысты:
?íä³ð³ñò³ê ò?æ³ðèáå ìà?ñàòû

3 Кірістер мен шығыстарды есепке алу және қаржылық есеп беруді
ұсыну

Кірістер мен шығыстар туралы есепте кәсіпорынның ағымдағы жылдағы кірістері мен шығыстары көрсетіледі.


Есепті кезең үшін танылған кірістер мен шығыстардың барлық баптары таза кірісті немесе залалды анықтауға қосылады.
"Marjan qurulys" ЖШС үшін есепті кезең күнтізбелік жыл болып табылады.
Жедел ақпарат үшін ай сайын қаржы-шаруашылық қызметінің қорытындылары шығарылады.
Бухгалтерлік бағалаудағы өзгерістердің нәтижесі есепті кезеңдегі таза кірісті немесе залалды анықтауға қосылады.
Табыс дайын өнімді сатудан алынған құн бойынша өлшенеді.
Кіріс өтелуі мүмкін келісім-шарт бойынша келтірілген шығындардың көлемінде ғана танылуы тиіс.
Кірістер мен шығыстар олар туралы есеп берілген және жүргізілген есепті кезеңдегі кірістер мен шығыстар ретінде танылуы тиіс.
Негізгі және негізгі емес қызметтен алынған табыс жиынтық табыс болып табылады.
Негізгі қызметтен түскен кірістердің есебі 6010 – Өнімді, тауарларды, орындалған жұмыстарды, көрсетілген қызметтерді өткізуден түскен кірістер шотында жүргізіледі.
Кесте 6 Кірістерді есепке алу үшін шаруашылық операциялар
Кесте 6



Операцияның қысқаша мазмұны



Шоттардың корреспонденциясы

Дебет

Кредит

1.

Сатып алушыларға жөнелтілген дайын өнім үшін есеп беріледі

1210

6010

ҚҚС сомасы көрсетіледі

1210



633




2.

Кассаға немесе есеп айырысу шотына тауарларды, жұмыстарды, қызметтерді сату үшін алынған төлем

1010
1040

1210

3.

Есепті кезеңнің аяғында тауарларды, жұмыстарды, қызметтерді сатудан алынған кірістер сомасы бөлінбеген табысқа (жабылмаған залал) есептен шығарылады

6010

5410

Сатылған өнімнің, жұмыстардың, қызметтердің өзіндік құнын есепке алу үшін 7010 «Сатылған өнімнің, тауарлардың, жұмыстардың, қызметтердің өзіндік құны» шоты арналған.


Өндірістік шығындарға мыналар жатады:
- осы өнімді шығарумен байланысты шығындар;
- осы өнімді өндіруде қолданылатын нақты материалдарды міндетті түрде көрсете отырып, материалдық шығындар сомасы;
- осы өнімді өндірумен айналысатын жұмысшылардың еңбекақысының мөлшері;
- осы жұмысшылардың еңбекақысынан ұсталатын аударымдар сомасы;
- ғимараттар мен жабдықтардың тозуы;
- ғимараттарды жалға алу және жабдықтарды жалға алу төлемдері;
- сақтандыру төлемдері;
- үстеме шығындар;
- басқа да күтпеген шығындар.
Есепті кезеңнің соңындағы 7010 шотының дебеті бойынша өткізілген өнімнің өзіндік құны осы шоттың кредитінен 5410 «Бөлінбеген кіріс (жабылмаған залал)» шотының дебетіне жазылады.
Жыл соңында 7010 шоты мен 6010 шоты 5400 «Жиынтық табыс (зиян)» шотына жабылуы керек: Дт 6010 Кт 5410 - кіріс пайдаға есептен шығарылады,
Дт 5410 Кт 7010 - шығындар залал ретінде есептен шығарылады;
Dт 5400 Kt 5410 - кіріс,
Дт 5410 Кт 5400 - шығын.
Кәсіпорынның кезең шығындары: 7110, 7210, 7310 шоттарында есепке алынады, олар жасалған есепті кезеңдегі кәсіпорынның жиынтық кірісін азайту үшін есептен шығарылады және бөлігі ретінде келесі кезеңдерге ауыстырылмайды. аяқталмаған өндіріс балансы туралы.
Өнімді өткізумен айналысатын қызметкерлердің шығыстарының есебі 7110 «Өнімді өткізумен айналысатын қызметкерлердің шығыстары» активті шотында жүргізіледі.
Өнімді өткізумен айналысатын қызметкерлердің шығындарының есебі бойынша корреспонденциялар келесі кестеде көрсетілген.
Кесте 7 Өнімді өткізумен айналысатын қызметкерлердің шығындарын есепке алу бойынша шаруашылық операциялары
Кесте 7



Операцияның қысқаша мазмұны



Шоттардың корреспонденциясы

Дебет

Кредит

1.

Өнімді өткізумен байланысты қызметкерлерге, сондай-ақ өнімді жөнелту және өткізу процесіне қызмет көрсететін қызметкерлерге есептелген жалақы

7110

3350

2.

Сату процесінде пайдаланылған негізгі құралдарға есептелген амортизация

7110

2420

3.

Есепті кезеңнің соңында есептелген шығыстар бөлінбеген пайданың дебетіне жазылады.
(жабылмаған шығын)

5410

7110

Жалпы және әкімшілік – жалпы кәсіпорынды ұстауға және оның барлық өндірістік-шаруашылық қызметін басқаруға байланысты жалпы шығындар, сонымен қатар өнімнің өзіндік құнына кірмейтін басқа да шығындар.


7210 шоттың жалпы және әкімшілік шығыстары өнім көлемінің өзгеруіне байланысты емес.
Кесте 8 Жалпы және әкімшілік шығыстарды есепке алу бойынша шаруашылық операциялар
Кесте 8



Операцияның қысқаша мазмұны



Шоттардың корреспонденциясы

Дебет

Кредит

1.

Негізгі құралдардың есептелген тозуы мен тозуы

7210

2420

2.

Есепті тұлғалар іссапарға, қызметтік және ойын-сауық шығындарына берілген сомаларды жұмсаған

7210

1250

3.

Әкімшілік және жалпы іскерлік персоналдың жалақысы

7210

3350

4.

Жалақыдан аударымдар

7210

3150

5.

Қабылданған және көрсетілген қызметтердің құны

7210

3110

6.

Негізгі құралдарды жөндеуге резерв құрылды

7210

3200

7.

Бюджетке төленуге жататын есептелген салықтар

7210

3120

8.

Есепті кезеңнің соңында жалпы және әкімшілік шығыстар сомасы қаржы-шаруашылық қызмет нәтижелеріне есептен шығарылады

5410

7210

Түпкілікті кірістен жалпы және әкімшілік шығыстарды есептен шығарғаннан кейін 7210 шотын жабу керек.


Пайыздық шығындарға банктік несиелер бойынша пайыздарды төлеу, жеткізушінің несиелері, мүліктік жалдау және т.б.
Пайыз – қарыз алушының несие бойынша алған ақша капиталы үшін несие берушіге төлейтін табысының бір бөлігі. Сыйақыны өтеу көзі несие капиталын өнімді пайдалану процесінде жасалған құн болып табылады.
7310 «Пайыздық шығыстар» активті, күрделі шоты пайыздық шығыстарды есепке алуға арналған.
Кесте 9 Сыйақы бойынша шығыстарды есепке алу бойынша шаруашылық операциялар
Кесте 9



Операцияның қысқаша мазмұны



Шоттардың корреспонденциясы

Дебет

Кредит

1.

Банктік несие үшін есептелген пайыздар

7310

3400

2.

Несие бойынша пайыздар ағымдағы шот арқылы төленді

3400

1040

Жыл соңында 7310 «Сыйақылар бойынша шығыстар» шотында есепке алынған сыйақы сомалары осы шоттың кредитінен 5410 «Жиынтық табыс (зиян)» шотының дебетіне жазылады. Осы жазбадан кейін қаржылық нәтижеге 7310 шоты жабылады.


"Marjan qurulys" ЖШС-де бұл операциялардың барлығы Шоттарды талдау карталарында жүзеге асырылады.
Кіріс және шығыс шоттары бойынша операцияларды көрсету үшін No 11 журнал ордері және 6010 және 7010 шоттарының аналитикалық мәліметтері пайдаланылады.
Ведомость негізінде No11 журнал-ордер, кезең шығындарын есепке алу үшін No10 журнал-ордерге «Еңбекке ақы төлеуге арналған шығыстар» No5 ведомості толтырылады.
Құжаттама қозғалысының кезектілігі, орындаушылардың тізімі, бухгалтерияға қабылдау мерзімдері, кәсіпорын ішіндегі құжаттарды өңдеу және өткізу және қаржылық есептілікті жасауға дейінгі есепті кезеңдегі барлық жұмыстарды аяқтау құжат айналымы болып табылады.
Шаруашылық операцияларды құжаттау жүйесі кәсіпорын қызметін толық көрсетуді қамтамасыз етеді.
"Marjan qurulys" ЖШС-де шаруашылық операцияларды құжаттаудың қабылданған жүйесі кәсіпорын қызметін толық көрсетуді қамтамасыз етеді.
Құжатқа қол қойған барлық адамдар құжат айналымы кестесінің сақталуына, құжаттардың уақтылы және сапалы толтырылуына, олардағы ақпараттың дұрыстығына жауапты.
Бухгалтерлік есеп журнал-ордер жүйесі негізінде жүзеге асырылады.
Бухгалтерлік есеп шаруашылық операцияны жасау фактісін тіркейтін бастапқы құжаттардың негізінде жасалады. Бастапқы құжаттың электрондық нысаны қағаз жеткізгіште жасалған бастапқы құжаттың күшіне ие. Орындалған шаруашылық операцияларының негізінде бастапқы құжаттар толтырылады (шот-фактуралар, шот-фактуралар, банктік көшірмелер, төлем құжаттары, актілер, өнімді шығаруға арналған шот-фактуралар) және кірістер мен шығыстарды есепке алу үшін ордер журналдарында шоттар корреспонденциясы жазылады. Кіріс және шығыс шоттары бойынша баланстар жасалады.
Тапсырыс журналдарының деректері негізінде Бас кітап толтырылады.
Содан кейін бес негізгі нысаннан тұратын қаржылық есеп жасалады:
-№1 – бухгалтериялық баланс;
-№2 «Кірістер мен шығыстар туралы есеп» нысаны;
-№3 «Ақша қаражатының қозғалысы туралы есеп» нысаны;
-№4 «Меншікті капитал қозғалысы туралы есеп» нысаны;
-№5 «Негізгі құралдардың қозғалысы туралы есеп».
Қаржылық есеп беруде салық салуға дейінгі және одан кейінгі табыстарды сипаттайтын көрсеткіштер және заңды тұлғалардан алынатын табыс салығын есептеудің дұрыстығы тексеріледі.




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет